Thư Viện 4 Phương

Ông Hai Dãnh nằm sát xuống mặt thảm, hai tay quỳ bằng cùi chỏ, đít nhổng lên trời như con bọ ngựa, miệng ông lảm nhảm: "A, mầy đó nghen. Tổ cha mầy, mầy hành tao cả đêm không ngủ đó nha. Chùi ui...gì mà dữ quá hà....Nhìn cái bản mặt của mầy thấy mà dễ ghét"

Chữ "ghét" ông kéo dài ra chưa dứt, ông đổi giọng khác "Ơ! Ơ! tui hành ông hồi nào? Ai làm chứng cho ông? Tui đói thì tui khóc, tui đái ướt tui lạnh thì tui kêu...chớ có mắc mớ gì đến ông mà ông nói??" "Tổ cha mầy, cái thằng khốn nạn. Cái đồ vô ơn bạc nghĩa, bát cơm Phiến Mẫu còn dính kẻ răng mà đã nói lời bội bạc hả mầy. Ai coi mầy cả đêm khi ba má mầy đi chơi mất biệt? Ai bú mớm cho mầy" "Ông nầy mới lạ à nghen. Tui ăn cơm hồi nào mà ông nói tui ăn? Tui hổng có biết phiến mẫu phiến miết gì hết trơn hết trọi....Tui zậy đó chịu hổng chịu thì thôi" ..."A! A! Giỏi cho mầy...Mầy thách tao đó hả? Ừa, để rồi mầy coi..." "Coi cái gì? Tui có biết gì đâu mà coi...ông tính diễn tuồng gì đây" "Cha mầy. Tao diễn tuồng cho mầy coi hả, thằng chó con"

Ông hai Dãnh càng nói thằng bé nằm ngửa trên tấm mền giữa nhà càng chòi càng đạp; cái miệng nhỏ, mở ra khép vào, học theo ông Hai Dãnh. Cái miệng nó cười, đôi mắt nó cũng cười, theo dõi từng lời nói của ông già đang chổng khu ghé sát mặt nó. Hai Dãnh, lúc lên giọng lúc xuống giọng, say sưa với màn độc thoại của mình. Thằng bé là khán giả duy nhất trong căn nhà, nằm im theo dõi. Hay ít nhất nó cũng đang thích thú nằm im. Ông Hai Dãnh cũng thích thú không kém.

Căn nhà im vắng khác thường. Căn phòng khách rộng thêng thang, trần nhà cao, các cánh cửa sổ chan hòa ánh nắng sớm rọi vào, càng tăng thêm cái vẻ rộng lớn và im lìm của của nó. Hai Dãnh về đây được hai tháng hơn, từ ngày hai vợ chồng thằng con trai độc nhất có đứa con đầu lòng. Ông về thăm và ông có ý định muốn ở lại trông cháu. Thằng con trai ông thương cha, bằng lòng; nhưng ngặt mỗi con vợ nó in hình như là không vui cho mấy. Ðứa con dâu không bày tỏ ý kiến gì. Ngày ông về thăm cháu, thăm con... Cha chồng nàng dâu chỉ biết nói tiếng "hi" và câu "How are you" lạnh lùng cụt ngủn...Hai Dãnh không biết nói gì hơn, còn con dâu cũng ú a ú ớ. Hai Dãnh nhìn con dâu...ông lẩm bẩm "Thằng nầy nó mê con nhỏ cũng phải...Tóc thì vàng óng ánh, mủi cao, da thì trắng..hèn chi" Và ông đã hiểu tại sao con ông nhứt định chịu ông từ nó chớ nó không chịu bỏ vợ.

Nghĩ cho cùng, ông hai Dãnh buồn cũng phải. Ông chỉ có nó là niềm an ủi cuối cùng...ông thuyết phục nó 'Trâu ta an cỏ đồng ta , cho dù cỏ cụt nhưng mà cỏ thơm" nhưng nó nhứt định không nghe. Nó chê ông là cổ lỗ sỉ. Ông giải thích cho nó, hai nền văn hóa khác nhau, hai suy nghĩ khác nhau làm sao mà hợp "như đôi đũa lệch so sao cho vừa" Nồi tây mà úp vung ta làm sao cho nó khít khao...Rồi cũng đến ly dị mất thôi." Nó không nghe. Ông buồn. Ông bỏ đi trước ngày thằng con lấy vợ. Ông qua thành phố khác với mấy người bạn. Những buổi chiều ngồi không có chuyện gì làm; uống trà, ông nhìn về cõi nào đó với tiếng thở dài. Ðôi khi Hai Dãnh thấy hãnh diện, mà có lúc lại cảm thấy mặc cảm cùng mình. Ông không tìm ra câu trả lời.

Vượt biên cả nhà "Sống cùng sống mà chết cùng chết," Ông tuyên bố chắc như đinh đóng cột, và ông đã đưa gia đình vượt biển trên chiếc ghe cào. Sóng gió, hải tặc đã cướp đi của Hai Dãnh một nửa nhân số trong gia đình. Vợ mất với hai đứa con gái, thủy táng. Sau một thời gian ở đảo. Mỹ hốt rác. Hai cha con dắt díu nhau qua đến xứ nầy. Ông làm đủ thứ chuyện lao động chân tay để cho thằng con đi học. Cái thằng to xác, tốt mã, nhưng cái tội ham chơi, học hoài không vô. Mà nghĩ cho cùng nó ham chơi cũng phải. Qua đây đã lớn, chữ nghĩa không có bao nhiêu, theo bạn bè không kịp....rồi cũng lết qua hết ngưỡng cửa trung học....Nó bỏ ra đi làm. Ra đời, sức khỏe có, đẹp trai, dẽo miệng...cái miệng nó đỡ tay chân, chẳng mấy lúc nó phát lên....nó quen con nhỏ Mỹ trắng. Và thế là nó quyết định lập gia đình.

Thằng nhỏ, hai tay quơ quào, miệng phun phèo phèo..."A! mầy làm mưa đó hả...ơ, ơ, giỏi nghe con..Ơ lạy trời mưa xuống lấy nước tôi uống lấy ruộng tôi cày...." Nhìn thắng bé muốn lật, Hai Dãnh vỗ hay tay khuyến khích "Ráng! ráng đi con...ráng đị.." Thằng bé cố gắng, mặt mày đỏ hực, hơi thở hào hển...Giọng hai Dãnh "Chội...nhiệp ...hông...." Thằng bé nằm im ngó ông, nhoẽn miệng. "Cái thằng cha mầy đó nghen, được cái to xác thôi à...thêm má của mầy cũng bự con, nên mầy to là phải...mới mấy tháng mà tao ẵm muốn sụm hai taỵ..ợ..ợ..mếu hả...ợ..thôi hổng nói xấu ba má mầy đâu...ž, ba mầy giỏi, má mầy giỏi...ờ...ờ chỉ có tao là dỡ ẹt thôi hà"

Hai Dãnh nhìn thằng cháu nội đang cố gắng lật ngang. "Cái đất nầy sướng thiệt, cái thời của tao đâu có được như mầy, mà ba mầy cũng vậy luôn đó mà. Cái tả lót là mấy miếng vãi trắng cắt xéo hình ba góc, mỏng dính mỏng teo...mà cho dù cái tả lót có mõng cũng chỉ là ở chợ ở tỉnh, còn ở nhà quê thì thôi, miếng tả lót hổng có mà xài....mỗi lần đi ỉa, kêu con vằn con vện nó tới liếm cho sạch chớ làm gì tả với lót như tụi mầy....Ợ..Ợ..thôi tao hổng nói nữa đâu nha. Tao đi uống nước, nằm im đó tao trở lại cấp kỳ...ž...ờ...mà mầy có nghe được tiếng tao nói hông? Má mầy là coi như bù rồi đó."

Hai Dãnh đứng lên một cái rột, bước vô bếp rót ly nước trà. Quay trở lại bên thằng cháu. Ông ngồi chồm hổm, nước lụt, hai tay gát trên đầu gối. "Uống nước không? Nước trà tốt cho sức khoẻ đó mầy. Uống nước trà buổi sáng cho cơ thể tỉnh táo, uống nước trà buổi trưa cho đồ ăn mau tiêu, còn buổi chiều uống nước trà cho tâm hồn thảnh thơi...rồi mới đi ngủ" ....."Ủa! Hổng tin tao hả...Tao là ông nội mầy đó nghen. Nhớ đó"

"Ở...ž...Mầy ráng mà tập nói tiếng Việt nghen con...ờ...tiếng Việt hay lắm mà cũng khó lắm đó con à, đứng tưởng bở nghe con. Thằng cha mầy đó, dỡ dỡ mà còn nói được tiếng Mỹ, còn má mầy coi bộ đẹp dữ, chưa chưng dọn mà đã cướp mất của tao đứa con, dzậy mà má mầy đâu có nói được tiếng Việt đâu con." "Ừa mà tại sao tao phải học tiếng nước mầy, mà mầy không học tiếng nước tao? Nghe nói nước mầy bình đẳng mà, không có kỳ thị mà...Nói thì nói vậy chớ tao biết tỏng tòng tong rồi mầy ơi. Cái gì cũng vậy hết đó mà. Tiền là tiên là phật mà mầy. Tới cái tuổi nầy rồi là tao biết cái mãnh lực của đồng tiền rồi mầy ơi. Sức mấy mà có bình quyền trên cái cõi đời nầy đâu mầy. Nè! tao nói cho mà nghe, mà biết nghen mầy. Nước tao tuy nghèo nàn lắm, nhưng mới thiệt là bình quyền bình đẳng. Mầy coi có nước nào có người nữ làm vua chưa mầy? Bây giờ thì có, tại vì đấu tranh riết mới được đó mà. Dzậy mà nước tao có đó mầy à....Lớn lên rồi mầy học mầy biết... Tao cầu ông trời cho tao sồng đến cái tuổi mầy đi học. Tao sợ tao mà đi theo ông bà một cái đó hả...ba với má mầy làm sao biết mà dạy cho mầy? Ba má mầy chỉ giỏi kiếm tiền thôi....Sao hả, muốn nghe hông? Ừa, để thủng thẳng rồi tao kể cho mà nghe. Cái hồi nhỏ đó, tao cũng ao ước được đi học rồi làm ông thông, ông phán, ông cò như người ta. Nhưng nhà bà cố mầy nghèo quá mạng. tao phải bỏ học đi chăn trâu, rồi đến cái đời thằng cha mầy đó...cũng mới biết đọc biết viết thôi....Nhưng mà hổng sao. Bây giờ thời thế nó khác rồi. Qua đây nó đâu có bằng ai, đâu có làm ông nầy ông nọ làm con mẹ gì cho nó mệt...Thằng cha mầy chỉ biết làm tiền thôi....Giỏi, thiệt là giỏi đó nghen. Rồi lại làm cha của thằng Mỹ nữa mới đã chớ. Mầy coi cái nhà thằng cha mầy nó mua cà...Bành ky, tổ nái mầy thấy hông, chung quanh đây toàn là Mỹ không hà, mấy người được lên đây mầy....Nói gì thì nói nhưng đôi khi tao cũng mở mày mở mặt nhờ nó."

Thằng bé lật ngang, Hai Dãnh bỏ lẹ ly nước xuống thảm....nhích sát vô thằng bé. Lật ngang mặt úp xuống tấm mền, thằng nhỏ phì phò, một lúc sau ngước mặt lên ngó hai Dãnh nhoẻn miệng cười. Hai Dãnh cười lại với nó. Hai tay thằng bé chòi, hai chưn đạp, nó cố trườn lên phía trước. "Hổng được đâu con. Dục tốc bất đạt con à. Cái gì cũng vậy hết trơn. Phải từng bước, từng bước nghen con. Bài học đầu tiên là kiên nhẫn con à. Như thể mầy đó. Thân mầy dù có lớn. Cái đầu dầu có bự cỡ nào, nhưng mầy không không thể đốt gia đoạn đâu con. Lật xong, vài ba tháng nữa mới trườn nghen con. Truờn rồi mới bò, rồi đứng, nhiên hậu là bước đị...Ông trời ổng sinh như vậy đó con. Tuần tự nhi tiến nghen con....ž...ờ rồi con cũng phải lớn lên. Nhưng nhớ đó, dù cho mầy có mang dòng máu mẹ, thì mầy cũng phải biết gốc biết nguồn. Rồi tao hổng biết tao có sống được bên mầy bao nhiêu lâu, thằng cha mầy có biết chỉ cho mầy nói tiếng Việt, nghe chuyện Việt và mầy có biết mầy từ đâu đến hông mầy."...."Mà thôi, tao cũng hổng ép làm gì. Tao coi cái bộ tịch là má mầy hổng hạp tao rồi đó. Con dâu mà hổng biết đám giỗ mẹ chồng, dâu gì mà thấy cha chồng lõ mắt dòm trân trân, rồi "hay" một tiếng cụt ngủn như thể cỏ tháng ba. Hay dỡ gì mầy. Mà thôi tao hổng nói nữa đâu"

Thằng bé ngó ông nó chằm chặp. Hai mắt như hai hòn bi ve, sáng rực, môi má đỏ hồng. Nó luôn cười, môi nhóp nhép học nói theo Hai Dãnh. Ông làm trò cho nó coi. Ông chúm miệng huýt sáo, ông làm tiếng chó, tiếng gà, tiếng vịt, tiếng mèo kêu, tiếng xe máy nổ phàng phành...Hai Dãnh trổ hết tài ba biễu diễn. Thằng nhỏ ư ư trong miệng, phì nước miếng, lâu lâu toe toét cười.

Nắng đã lên cao, nắng tràn ngập căn phòng. Tiếng xe cộ vọng lại từ trên xa lộ...Hai Dãnh thấm mệt, ông nằm dài ra sản nhà, mắt nhìn lên trần. Bỗng thằng bé thét lên một tiếng, Hai Dãnh giựt mình ngồi bật dậy như cái lò xo bung. Một luồng sáng ném thẳng từ ngoài cửa vô ngay mặt thằng nhỏ. Ông quay ra nhìn, một luồng ánh sáng hắt vô từ một chiếc gương trên chiếc xe mô tô vừa sình sịch đổ dốc từ trên ngọn đồi trước nhà. Hai Dãnh quay lưng chắn ngang luồng ánh sáng. Thấy chiếc xe đổ đèo hướng về nhà, ông nghỉ người khách sẽ vô nhà ông, nhưng hắn ta đảo xe dòm sơ rồi bỏ đi. Hai Dãnh bỗng dưng hồi hộp; những câu chuyện kể về những đám cướp trói người già, hãm phụ nữ, đánh đập trẻ con nổi cộm trong đầu ông. Hay là gọi thằng con cho nó biết. Hai Dãnh bước lại bên cửa sổ, ghé mắt ngó ra. Người đàn ông chạy mô tô vừa quẹo khuất một ngả đường. Thằng bé không được ai để ý, nó ré lên, hai chưn chòi đạp, tay quơ quào trong không khí. Hai Dãnh bồng cháu, ông đi lại chiếc máy điện thoại. Ông phân vân "Biết có phải hông...thần hồn nhát thần tánh...kêu cho nó mà hổng có chuyện gì rồi nó lại lọ..ž, mà ngoài đường thì thiếu gì người đi lại..." Hai Dãnh vừa quyết định không gọi cho con, thì có tiếng nổ phành phành của chiếc mô tô. Ông ẵm ngửa thằng cháu ra đứng bên cửa sổ. Ông giựt thót mình "Thì ra là nó. Nó quay trở lại...Thôi chết rồi, nó tính chuyện gì đây?" Gương mặt người lái mô tô càng làm cho kết luận của hai Dãnh thêm vững. Râu rìa quanh má, tóc để dài cột lại đàng sau như đuôi ngựa, bận áo da thòng dây tua tủa bai bên vạt áo. "Thôi đúng là có chuyện rồi. Bộ dạng đó chỉ có là ăn cướp thôi" Hai Dãnh bốc điện thoại, bấm số...tiếng reo bên kia đầu giây...tiếng đứa con dâu làm ông cụt hứng, ông chỉ nói một tiếng ngắn gọn -tên thằng con-thì con dâu biết liền. "Ba kêu tui có chuyện gì vậy? Thằng nhỏ làm sao hả" "ž..ờ không không ...tao muốn nói với mầy là trước nhà có thằng cởi mô tô lảng vãng tự nãy giờ." "Hổng sao đâu bạ..người ta đi ngoài đường mà bạ" "Hổng phải người đi đường. Thằng nầy nó đảo qua đảo lại mấy bận rồi. Sao tao sợ quá." "Hổng có gì đâu ba. Ở đây mà ba làm như hồi còn ở Việt Nam. Thôi có gì thì hãy gọi...tui phải đi làm cho khách họ đợi.' Có tiếng cúp máy.

Hai Dãnh bối rối ngó ra ngoài. Thằng đi mô tô sau khi qua lại mấy vòng, bây giờ nó đã tắt máy xe, ngồi tréo cẳng phì phèo điếu thuốc trên môi. Hai Dãnh càng lo, nhưng thằng con coi như không có gì. "Hay là kêu cảnh sát. ....chà! chà! Tiếng anh tiếng em lọng cọng mới là khó dữ đa. Thôi kệ bà nó, tới đâu hay tới đó." Nghĩ thì nghĩ như vậy, nhưng mắt Hai Dãnh không rời được khung cửa sổ. Ông tự nói với mình là "không có chuyện gì đâu", cái ý nói vậy mà cái đầu thì không. Ông không hiểu tại sao lại lo lắng, càng nhìn Hai Dãnh càng nghĩ lung tung. Chuyện nọ xọ chuyện kia, từ chuyện thằng tướng mạo râu rìa, ý nghĩ dẫn ông đi lan man về con người. Hai Dãnh cho rằng con người là giống độc ác "Hổ còn hổng nở ăn thịt con" con chó chẳng bao giờ ăn thịt chó, thế nhưng con người dám ăn thịt con người...ăn luôn con mình. Hai Dãnh nghe kể, nhau con so ăn bổ, và có những người lấy nhau con làm thuốc ăn luôn. Hoặc những ông hoàng bà chúa dùng thai nhi bị sẩy ngâm rược làm thuốc. Còn bây giờ, thời đại của văn minh, tại quê hương ông có chính sách khuyến khích những người mẹ phá thai...giảm sinh đẻ, mà thực chất là để có thai nhi làm thuốc. Họ ăn thịt người hơn giống thú trong rừng....' Hai Dãnh rùng mình.

Hai Dãnh cuối xuống nhìn thằng cháu đang nằm im trong tay. "Ợ..con giỏi qua hả...ông đang lo mà con không khóc là giỏi lắm đó....ž, con thấy đó hông....trong khi ông lo như vậy mà thằng cha mầy thì coi như không. Còn mầy nữa, cứ nằm im. ž mà nghĩ cho cùng cũng đúng...tại vì tao già rồi nên tao hay sợ mà. Chết, ai mà hổng sợ hả mầy?"

Có tiếng xe mô tô rồ máy, Hai Dãnh vạch màn cửa sổ dòm ra ngoài..."€! thì ra mầy đợi bạn mầy mà mầy làm tao lo ngay ngáy..." Bây giờ suy nghĩ của ông về thằng râu rìa đã đổi khác. Ông cúi xuống nhìn cháu, ông gật gật đầu "Già rồi thì hay lo con ạ" Chu môi, uốn lưỡi cười cười với thằng nhỏ, "Cha mầy mua làm gì cái nhà mà bự tổ chảng như vầy...ở đâu có hết, cả ngày ngôi nhà cho ma ở, đến tối mới về ngủ được vài tiếng, mà nợ tới gần nửa đời người. Làm chi mà khổ vậy phải hông cháu? Ông mầy nói hổng đúng sao mầy cười? Cháu nghĩ coi nè...nhà thì bự mà cheo leo như thế nầy, đó như hồi nảy đó, lỡ mà thằng ăn cướp nó vô nó đè cổ ông cháu...đợi cho cảnh sát tới nhà thì ông cháu mình đã theo ông bà tám mươi đời vương rồi hả con? ž....ờ....ông nói đúng nên bây giờ mầy mới cười đó hả...hợ..hợ..cháu hả...lớn lên cháu có cho ông ở ké hông? Thằng cha mầy coi như tao mất trắng rồi đó. Cái thằng mau đổi tính quá. ž..ờ mà hổng sao....tao còn sống được mà mầy. Nhưng nghĩ cho cùng, tao coi vậy chớ còn may lắm đó cháu, còn được nó cho giữ nhà....còn đỡ hơn nhiều ông bà bạn của tao, con cái nó chê quê mùa, dơ dáy, nó hổng thèm đuổi, nhưng cha mẹ nào ở cho được hả mầy. Ði qua con vợ nó háy, bước vô nó la con chó, nó ngầy ngà thằng chồng..cái chổi để hổng đúng chỗ, đôi dày đi làm dơ thảm, trầy cầu thang....Ôi thôi thì đủ chứng... ra riêng thiếu giống gì đó....Chà, ngộ thiệt hả mầy, ở quê nội của mầy đó hả, con cái ra riêng chớ ai đâu mà ngược ngạo như ở đây. Con cái có vợ có chồng, cha mẹ ra riêng. Mà nè, mày có hiểu tao nói gì hông mà mầy nhìn chăm bẳm như vậy? Tao nói mà hổng đúng cho bà bắn tao đi. Còn mầy nửa Việt nửa Mỹ có hiểu được cái chuyện tao đang nói hông? Con hư là tại mẹ, cháu hư tại bà. Mẹ mầy người ngoại, còn bà mầy người âm...hị..hị..hị..nếu mầy hư hổng phải tại hết ráo..."

Hai Dãnh say sưa nói chuyện với thằng cháu nội những câu chuyện không đầu đuôi. Ông quên mất thằng râu rìa vừa mới đây làm cho ông muốn thót bụng. Bồng thằng cháu đi loanh quanh trong nhà, ra vườn. Ông làm sửa cho nó bú, ông lóng cóng thay tả. Ông vặn bếp nấu nước sôi, ông chế một ấm trà....Một ngày dài dằng dặt nhưng rồi cũng đến lúc bật đèn. Hai Dãnh như thấy cuộc đời ông chậm chạp trôi xuôi.

Có tiếng xe chạy vào sân, tiếng cửa nhà xe kéo lên. Thằng con đã về. Căn nhà sẽ bớt trống trải.