Chương 1

Cô ngồi đấy. Về lý thuyết, đó là góc có nhiều ánh sáng nhất nhưng anh không thể trông thấy cô. Không phải vì nắp dương cầm ngăn ánh sáng từ ngọn đèn hay dây cát đằng rũ bóng bên cửa sổ, hắt những khoảng đậm nhạt lên dáng ngồi nghiêng nghiêng mà vì vẻ chịu đựng, âm thầm trên nét mặt đọng chút tiếc nuối, chút thất vọng như cố níu giữ vệt sáng của một vì sao.

Ngột ngạt quá, ước gì có một không gian để thở, một khoảng không để nhìn ra xa nhưng căn phòng chỉ duy nhất khung cửa nơi cô ngồi. Mắt Trung>Dũng dừng lại nơi anh ít nhìn đến nhất. Ở đó, không gian cũng được mở ra từ ô cửa nhỏ. Góc phố rét mướt với hàng cây khẳng khiu. Bức tranh anh mua của một họa sĩ ngồi vẽ ven đường. Ông già có ánh nhìn vừa dại dại vừa tinh anh, cả gương mặt là một nét phác họa thô kệch và thời gian như vệt sương mỏng vắt qua đôi mắt đục mờ. Phương Đàn rất thích bức tranh. Mỗi lần ghé thăm, Phương Đàn đều đứng hàng giờ ngắm nghía và suy tư. Anh thường đùa:

− Đó có phải là thứ đáng giá duy nhất trong căn phòng này đâu?

− Nếu cậu có thể nhìn xuyên qua nó, cậu sẽ không nói thế.

Anh đã ngắm bức tranh hàng triệu lần với những trạng thái, tình cảm khác nhau: say mềm, tỉnh táo, hạnh phúc, đớn đau, bao dung, khắc nghiệt... nhưng chẳng thể trông thấy gì ngoài góc phố lướt thướt với hàng cây trơ cành trụi lá như những bàn tay khẳng khiu giơ lên trời, van lơn cầu khẩn. Có thể với đôi mắt ướt mềm, đen mướt người đàn ông đã nhìn thấy những thứ anh không thể nhìn thấy và vì cuộc sống đi qua, đôi mắt ấy cũng trở nên trong sáng hơn, chắt lọc hơn chăng? “Tặng anh đấy, nó hợp với anh hơn.” Lúc ấy, bức tranh ở sau lưng nên cái dáng cao lớn nghiêng nghiêng của Phương Đàn bỗng hóa thành một phần của nó, anh như tan vào cái nền xám nhạt ấy. “Trong ngôi nhà bé tẹo như cái hộp diêm của tôi chẳng có chỗ nào tương xứng để treo bức tranh này cả”. Trung Dũng se sắt nhớ. Ngôi nhà gỗ bé bé trong một thành phố, be bé cánh Frankfurt sáu giờ xe lửa. Dãy phố cổ yên tĩnh và những ô cửa nhỏ nhỏ, xinh xinh nằm cheo leo trên sườn đồi, nên thơ như trong thế giới cổ tích.

Cô gái đang ngồi bên cửa sổ cũng có đôi mắt giống hệt như thế. Lần đầu trông thấy cô, anh thảng thốt đến choáng cả người khi nhớ đến đôi mắt khép lại dưới bàn tay run rẩy của chính mình, vĩnh viễn khép lại. “Anh xin cậu hãy hứa với anh đi... Hãy giúp anh... Anh xin...”. Lời hứa đã ràng anh vào cô, vào cái mớ bùng nhùng của những tình cảm yêu, thương, ghét, giận và... Anh nuốt nước bọt không dám nghĩ đến, không dám gọi tên cái cảm giác ấy. Người ta có thể vừa giận vừa yêu, vừa ghét vừa yêu, vừa căm thù vừa yêu chứ không thể vừa khinh vừa yêu đựơc. Cách cô nhìn anh. Đôi mắt ướt mềm, đen mướt như bầu trời đêm lại dậy lên trong anh cảm giác chán chường, khinh ghét. Không phải vì cô, không phải vì cái nhìn ướt rượt, vì một điều gì đó rất khó lý giải. Đứng trước cô, anh luôn có một cảm giác kì lạ. Cảm giác vô lý giữa cho và nhận. Cảm giác của một kẻ phàm phu tục tử được người khác dúi vào tay vật vô giá, khăng khăng dúi vào. Không nhận thì tiếc, nhưng nhận lại khinh vì biết mình không xứng. Sau một thời gian dài để cho cảm giác mệt mỏi, nặng lòng đè lên như cái gánh bất đắc dĩ mà chàng Sinbad ngày xưa phải cõng trên vai khi chìa lưng cho lão già cổ quái trên hoang đảo, Trung Dũng nhận ra rằng trì hoãn một việc khó khăn chẳng ích gì. Điều cần làm là giải quyết nó.

Âm thanh dịu dàng của đêm khua nhè nhẹ qua cửa sổ, tiếng trở mìmh của những chiếc lá non, tiếng thở dài của những ngọn gió... không làm anh dễ chịu như mọi khi vì sự hiện diện của cô. Anh kết thúc câu chuyện đã lâu nhưng cô vẫn ngồi yên. Thông thường nhỏ bé khiến người ta tránh xa vì ái ngại. To lớn khiến người khác tránh xa vì mặc cảm thua kém. Van lơn, cần khẩn khiến người khác tránh xa vì khinh rẻ. Mẹ anh thở dài:

− Con nên nói cho Giao biết nhưng đừng làm tổn thương con bé. Tội nghiệp nó.

Anh thở ra nhè nhẹ. Phụ nữ có khuynh hướng tròn trịa mọi việc. Mẹ anh khéo lo. Cô ngồi yên nhưng chẳng có vẻ gì là tổn thương cả. Anh lắc đầu tự an ủi mình, khi người ta thực hiện bổn phận, người ta không sợ nhầm lẫn.

Cô đứng lên, rất nhẹ nhàng nhưng dường như đã dốc hết sức để làm việc đó. Đôi mắt cô vẫn ở trên gương mặt anh. Không biết Nam Giao tìm gì ở đấy, nhưng có lẽ cô đã trông thấy điều cô muốn tìm. Cái nhìn chao nghiêng vì cái chớp mắt rất khẽ. Anh bất lực khi con tim trong lồng ngực bất chấp sự chuyên chế của lý trí vẫn dội lên một nhịp. Giọng Nam Giao nhẹ như gió nhưng vẫn rõ từng lời:

− Anh hứa sẽ không có sự thay đổi nào khác, phải không?

Người đàn ông quay đi. Cổ họng khô se. Lúc này, tất cả những điều cô muốn biết chỉ có thế.

− Em an tâm. Không thay đổi gì cả, anh hứa.

Ánh mắt Nam Giao đầy vẻ hàm ơn, như thể vừa nói xong điều khó nói nhất, như thể anh đã làm cho cô điều gì đó thật to tát. Trung Dũng đau lòng nhận ra cảm giác nhẹ nhõm như cất được gánh nặng: gánh trách nhiệm, gánh thương yêu, gánh tín nhiệm, gánh tin tưởng của kẻ khác chỉ biết trông cậy vào mình. Không khí gượng gạo khiến họ chia tay nhau một cách chóng vánh. Cô rướn người trên xe, vòng lưng mảnh mai uốn nét cong chữ l, yếu đuối mỏng manh đến tội nghiệp. Trung Dũng bước vào nhà. Chỉ lúc này anh mới nhận ra trời đang chuyển mưa. Chiếc rèm nơi cô ngồi chấp chới bay lên như cánh bướm. Ngọn cát dằng run rẩy. Anh nhìn vào góc ấy thật lâu. Mọi thứ, và cả cô nữa, hư hư thật thật như không hề tồn tại.