Sau khi con gái nhỏ đột ngột mất tích, Vincent và Geneviève đã phải lựa chọn cách sống tiếp cuộc đời phía trước. Và quyết định của họ đã có lúc đẩy họ ra xa nhau, tưởng như đã mất nhau. Để rồi mười lăm năm sau, mọi cảm xúc vỡ oà…
Một câu chuyện buồn được viết nên bằng những ngôn từ trong sáng, lời văn gợi cảm, nhẹ nhàng và đầy chất thơ. Từng câu chữ như những nốt nhạc tạo nên âm điệu du dương, tinh khôi như hơi thở dịu dàng của tình yêu trước cái chết. Tuyệt vời, chỉ đơn giản thế thôi.
Không gì là mãi mãi mang lại cho tác giả Giải thưởng Alain- Fournier danh giá và Giải thưởng Le Prince Maurice dành cho tiểu thuyết tình yêu.
Laurence Tardieu sinh năm 1972 tại Marseille (miền Nam nước Pháp), từng theo họ đại học ngành thương mại và làm việc cho doanh nghiệp tới khi phát hiện văn chương mới là lựa chọn của cuộc đời. Sau tiểu thuyết đầu tay Comme un père (2002), Laurence Tardieu cho xuất bản nhiều tác phẩm và được giới phê bình đánh giá cao. “Không gì là mãi mãi” (2006) là tiểu thuyết thứ ba của cô, tác phẩm đã giành được Giải thưởng Alain- Fournier và Giải thưởng Le Prince Maurice. Ngoài sự nghiệp văn chương, cô còn là một diễn viên.
“Cuốn tiểu thuyết đầy cảm xúc và tâm trạng của Laurence Tardieu được tạo nên từ sự hòa quyện giữa quá khứ là tâm sự chứa trong nhật ký của một người mẹ mới mất con và hiện thực là những khám phá muộn màng của cha mẹ cô bé mười lăm năm sau đó”
– Télérama
“Cuốn sách chạm đến lòng trắc ẩn của những ai đã từng mất con, những người từng tự hỏi mình làm thế nào để sóng sót qua nỗi bất hạnh này – một nỗi đau không khác nhiều cái chết.”
– Le Nouvel Observateur
“Một tiểu thuyết u tối, tang thương, toàn bộ câu chuyện là nỗi ám ảnh về một vụ mất tích nhưng lại không hề bi lụy. Văn phong chuẩn mực, nỗi đau được tiết chế ở mức vừa đủ.”
– Livres Hebdo
Mến tặng Clémence
Vincent (tháng Sáu năm 2005)
Em đang chết đó là điều cô ấy viết cho mình Vincent em đang chết hãy đến thăm em hãy đến gặp em để lần cuối cùng em được nhìn thấy anh lần cuối cùng em được chạm vào anh lần cuối cùng em được nghe thấy anh hãy đến gặp lại em Vincent em đang chết. Và ở phía dưới tờ giấy, tên cô ấy, Geneviève, được viết rất nhỏ, gần như không đọc được, cũng được viết bằng bút chì giống như toàn bộ lá thư, cũng với nét chữ run rẩy, yếu ớt, nếu không phải là những từ ngữ như vậy chắc ta sẽ tưởng đó là chữ viết của một đứa trẻ, ta sẽ mỉm cười, vò tờ giấy, vứt vào sọt rác và quên lãng lá thư, nhưng không, đó không phải là một đứa trẻ, đó là Geneviève, người đang sắp chết.
Geneviève. Anh cố phát âm tên em. Anh thì thầm tên em để khiến đôi tay, cơ thể mình ngừng run rẩy. Geneviève. Thật khó khăn. Từ lúc anh đọc thư em, từ lúc nghe tiếng gào thét âm thầm trong lòng anh khi đọc thư em, từ lúc chỉ còn có em mà không còn gì, không còn ai khác, cứ như thể thế giới bỗng lộ ra cách bài trí khốn cùng giả tạo từ những tấm bìa các tông cũ kỹ và khi những mặt bìa đổ sụp xuống, những bức tường nơi anh sống khép mình ở đó hiện ra, có những bức tường chỉ tiếp nhận anh và em, những người khác không thể gặp lại được chúng ta, những người khác đang ở nơi khác, xa, cách xa chúng ta vì những bức tường đó là thành trì nỗi cô đơn của chúng ta, em va vào anh, anh va vào em, không ai trong hai chúng ta có thể tránh được định mệnh này, từ buổi chiều hôm nay, vẫn là cảm giác kiệt cùng đó, anh kêu tên em và mỗi lần anh đều cảm thấy hình như không phải mình đang kêu tên đó, như thể một ai khác đang thay thế anh, như thể một ai khác đang xâm chiếm anh; như thể anh sắp tan biến đi. Anh đang bị lạc lối. Hãy cứu tôi, tôi đang bị lạc lối. Hãy ôm tôi trong vòng tay.
Anh từng nghĩ anh và em sẽ không bao giờ gặp lại nhau: những gì chúng ta đã trải qua giống như một cú rơi chầm chậm và yên lặng, giống như trong những giấc mơ thời thơ ấu, những giấc mơ vẫn tiếp tục đeo bám chúng ta nhiều năm sau đó. Bị buộc vào nhau nên chúng ta không thể ngừng rơi; cần phải chia tách nhau ra. Không có lối thoát khả dĩ nào khác. Tại sao em lại phá bỏ hiệp ước ngầm mà chúng ta đã thỏa thuận? Em không biết anh là một kẻ hèn hạ ư, rằng cái chết làm anh kinh sợ và cả quá khứ cũng làm anh kinh sự ư, quá khứ của chúng ta, cái quá khứ mà bây giờ anh không muốn nghĩ tới nữa, Geneviève, quá khứ đó anh đã xóa ra khỏi đầu từ mười lăm năm nay vì anh đã không thể làm khác, em có hiểu không, vì anh phải lựa chọn hoặc là quá khứ đó hoặc là bản thân anh mà anh lại không muốn chết, lúc đó anh mới bốn mươi tuổi, anh vẫn muốn cảm thấy mình đang còn sống, vẫn muốn tận hưởng niềm vui, tận hưởng lạc thú, anh không muốn thân xác mình sẽ tan rữa, không muốn anh, Vincent, chẳng còn sót lại gì ngoài một cái tên trên mộ, chẳng có gì hết, như thể anh chưa từng sống trên cõi đời này, bởi vì anh vẫn chưa làm được gì có thể khiến anh tồn tại, hay đúng hơn là nếu những gì anh đã làm, những gì chúng ta đã làm bị mất đi, thì anh, anh không muốn rồi mình cũng sẽ biến mất, anh muốn neo lại, kháng cự, tiếp tục sống, sống.
Anh chỉ biết suy nghĩ. Anh ngồi trước tay lái, phóng xe với tốc độ chóng mặt trên đường cao tốc, từng phút từng phút một anh đang đến gần em và anh cảm thấy điều gì đó đang gầm gào trong anh, nó giống như nỗi sợ hãi vậy. Anh cố tự nói với mình là em đang hấp hối nhưng anh không thể hiểu điều đó nghĩa là gì. Anh không thể hiểu được. Anh thì thào cả câu, như một đứa trẻ con nhắc lại từng chữ của một người khác: Geneviève sắp chết. Nhưng điều đó chẳng nói lên được gì. Chẳng có nghĩa gì hết.
Em có một thân một mình thôi ư? Em chỉ một thân một mình hay có một người đàn ông đang ở bên em, đang kiên nhẫn thấm mồ hôi trên trán em, nắm lấy bàn tay em, bưng nước cho em uống, một người đàn ông hay cũng có thể là một đứa trẻ, mười lăm năm, quãng thời gian đủ dài để sinh một đứa con, thậm chí hai, thậm chí ba, chừng ấy thời gian đủ để sinh ra đời những đứa con, chăm sóc và thấy chúng lớn lên. Tại sao em lại cần gặp lại anh? Cách đây mười lăm năm, tất cả mọi chuyện vẫn chưa kết thúc sao? Kể từ ngày đó, bao năm đã trôi qua, và trong quãng thời gian đó, ngày nào anh cũng cố hết sức để không nghĩ tới em, không nghĩ tới chúng ta, như thể chúng ta chưa từng tồn tại, thật đơn giản biết bao, chỉ cần tin như thế thôi, chúng ta chưa từng tồn tại vì mọi chuyện kế thúc rồi, ai có thể buộc anh nhớ về chúng ta, kết thúc rồi, chẳng còn lại gì từ đôi ta cả, và bởi vì chẳng còn lại gì từ đôi ta, vậy chúng ta đã từng tồn tại ư, đôi khi, những hình ảnh lướt qua anh, nhanh như chớp, đau nhói, đó chẳng phải là hình ảnh của một giấc mơ hay một cuốn sách lẽ ra anh nên đọc sao? Anh từng nghĩ mình đã làm được việc loại bỏ chính bản thân mình khỏi chúng ta.
Chúng ta sẽ làm nhau đau đớn, Geneviève. Tại sao lại làm chúng ta đau đớn khi mà em sắp chẳng còn trên cõi đời này nữa, tại sao lại khuấy động nỗi đau trong chúng ta? Để tất cả những chuyện đó ngơi nghỉ trong yên bình chẳng tốt hơn sao? Anh thấy dường như khi cảm thấy đêm đen đang tới, người ta thường khao khát sự yên ổn chứ không phải những điều lộn xộn. Có còn đâu thời gian nữa.
Và bây giờ anh đang đi đến chỗ em, anh, ngay sau khi đọc thư em, đã lao đi như một tên trộm, thậm chí không buồn mặc áo vest, anh đang vội vã trở về bên em.
Đường cao tốc gần như vắng tanh. Hôm nay thời tiết cực đẹp. Một ngày tuyệt vời để thoát ra khỏi thành phố, dạo chơi ở vùng thôn quê và nằm dài trên bãi cỏ, không nghĩ ngợi điều chi, trở lại là con người vô tư lự. Hôm nay không phải là một ngày để chết. Nghĩ thế thật ngớ ngẩn, đương nhiên rồi: làm gì có ngày để chết. Nhưng tối nay, anh còn không biết nghĩ nữa cơ, nên anh tự cho mình quyền mơ ước, giống như bọn trẻ vẫn thường làm, anh tự cho mình quyền mơ ước rằng người ta không thể chết khi thiên nhiên đang rạng ngời. Một trong những ngày đầu tiên chúng ta đã trải qua cùng nhau bỗng trở về trong ký ức anh, người vốn không muốn nhớ lại quá khứ, nhưng cái ngày đó trỗi dậy, sáng rỡ. Anh nhớ cái nóng bức và những cánh đồng đầy hoa, những đụn cỏ khô cắt gọn ghẽ, hôm đó em mặc một chiếc váy màu hoa cà và đôi ta muốn tới Giverny, trước đó, enh chưa bao giờ tới nơi này, tất nhiên em biết nơi này rồi, khi anh gặp em, em đã quen biết bao người, em biết bao nhiêu thứ, bao nhiêu nơi. Khi tới Giverny, ở đó quá đông người, đôi ta đã từ bỏ ý định, đôi ta không muốn lẫn với những người khác, chúng ta muốn ở một mình, muốn tin rằng chỉ có đôi ta, lúc đó chúng ta chỉ mới yêu nhau được mấy ngày và sự khởi đầu đó thật mãnh liệt biết bao, được bên nhau, đó là tất cả những gì quan trọng nhất, bên nhau và ôm hôn nhau và kể cho nhau nghe mọi chuyện và ve vuốt nhau, những chuyện không có nghĩa lý gì cả. Chúng ta đã dạo chơi khắp vùng thôn quê, anh không biết tại sao anh lại nhớ cái n
ngày đó, nhớ chiếc váy màu hoa cà của em, nhớ niềm hân hoan của đôi ta, hồi đó ta bao nhiêu tuổi nhỉ, hai lăm, có thể là hai bảy. Ba mươi năm đã trôi qua. Anh không thể tin nổi. Ba mươi năm đã trôi qua rồi.
Mình tăng tốc, mình không thể làm khác được, mình tăng tốc để buộc mình phải tập trung sự chú ý vào đường đi, chỉ con đường thôi và không gì khác cả, nếu không, quá khứ có thể sẽ lại trỗi dậy với tất cả sự bạo liệt của nó, mình cảm thấy điều đó, cái ngày đầy ánh mặt trời ở Giverny chỉ ra khỏi quên lãng để kéo theo nó bao ngày khác, chuỗi ngày không có ánh mặt trời, không có chiếc váy màu hoa cà, không có những đụn cỏ kho cắt gọn ghẽ. Những ngày kinh hoàng mà mình đã cố quên. Mình không muốn, mình không thể nghĩ tới tất cả những ngày đó, mình không có sức lực, cũng chẳng có dũng khí, mình phát điên vì chuyện gặp lại Geneviève, mình nên quay ngược trở lại và trở về nhà, quên lá thư, quên Geneviève đi. Vì lá thư hoàn toàn có thể bị thất lạc? Như bao lá thư khác, lá thư của Geneviève được viết bằng bút chì với nét chữ run rẩy hoàn toàn có thể bị thất lạc và sẽ không bao giờ mình nhận được lá thư đó, sẽ không bao giờ mình biết là Geneviève đang hấp hối, mình sẽ tiếp tục sống như bấy lâu nay, một cách bình thường và thoải mái, không bao giờ vi phạm phương châm sống của mình, hãy ngoan nào, ôi nỗi đau của ta, hãy yên lặng đi, vì với ta đó là cách duy nhất để đứng vững, ta biết thế, cách duy nhất mà.
Nhưng anh không thể quay ngược trở lại. Anh không thể dối mình nữa. Anh đến gặp em mà tựa như đến trước một vực thẳm vậy.
Thời tiết ẩm ướt. Mình chẳng mang theo gì cả, thậm chí một cái áo chui đầu cũng không. Mình sẽ mượn cô ấy một cái. Vài tiếng nữa, một trong những chiếc áo chui đầu của cô ấy sẽ ở trên người mình. Mùi của Geneviève sẻ lan tỏa trên thân thể mình trong khi chỉ mới hôm qua thôi, với mình, cô ấy không tồn tại nữa.
Đừng nghĩ tới người phụ nữ mà mình sắp gặp lại. Những lời nói của Pascale, lúc nãy, khi mình chuẩn bị rời căn hộ: “Anh không biết một người phụ nữ ốm thì như thế nào đâu, Vincent, anh không biết được đâu, anh chưa chuẩn bị cho chuyện đó, anh cứ đi như vậy sao, anh đọc một lá thư, anh lấy chìa khóa ô tô và anh đi nhưng anh lại không biết chuyện đó là gì, Vincent.” Giọng cô ấy nghẹn lại trong cổ họng. Mình nhìn cô ây: cô ấy đang nói về chuyện gì thế? Cô ấy đứng trước mặt mình, mặt có vẻ tái hơn bình thường, tay ép chặt vào ngực. Mình những muốn nói với cô ấy: Pascale, không phải anh đi gặp lại một người ốm mà đó là Geneviève. em không biết Geneviève với anh quan trọng thế nào đâu, em cũng không biết trước đây anh và cô ấy là gì của nhau đâu, em không biết chuyện đó bởi vì anh chưa bao giờ nói với em cả, thậm chí trước mặt em anh chưa bao giờ có thể nói tên cô ấy, bởi vì nếu anh nói ra cái tên ấy, lâu đài mỏng amnh anh đang cố gắng xây dựng cùng em từ khi chúng ta biết nhau sẽ sụp đổ mất, Pascale ạ, lâu đài ấy sẽ hoàn toàn sụp đổ, và anh sẽ lại trần trụi như cách đây mười lăm năm, trần trụi, mỏng manh và thảm hại, em không biết người đàn ông đó, em thật may mắn đã không lại gần người đàn ông đó, một kẻ đã bị tàn phá, đang lảo đảo, nhớn nhác; và khi thấy đôi môi của Pascale không ngừng run rẩy, ngay lúc đó, mình đã suy nghĩ thật khó nhọc và ngạc nhiên phát hiện ra: nhưng tại sao em lại nói với anh về bệnh tật, Pascale, em biết chuyện gì phải không? Chắc chắn là có rồi, vì đơi môi em đang run rẩy, giọng em đang nghẹn ngào đứt quãng, em không phải người không biết gì như anh, nhưng em chưa bao giờ nói với anh về chuyện đó cả, em đã mất ai trong số người thân của em, Pascale, người nào? Một người bạn, một người anh? Bố em, mẹ em? Chúng ta sống cùng nhau từ hai năm nay nhưng chưa bao giờ em nói với anh chuyện đó cả, thật đáng sợ, ta có thể chung sống với ai đó mà không hề biết gì về những nỗi đau tột cùng của người đó, chúng ta biết gì về nhau, Pascale, em không biết quá khứ của anh và anh cũng chẳng biết gì về quá khứ của em, chúng ta làm gì khi sống bên nhau, lướt qua nhau ư, lạc nhau ư? Giữa lúc đó, Pascale đã bình tĩnh lại và hỏi mình:”Anh định ở đó bao lâu?” Giọng cô ấy khiến mình chợt tỉnh, giọng cô ấy nghẹn ngào, gần như không thực, mình nhìn cô ấy và mình không thể trả lời, để tránh cơn chóng mặt đang choán lấy người mình, mình nhìn chăm chăm cái vết son trên cổ áo sơ mi cô ấy, vết son càng lúc càng trở nên đỏ hơn, to hơn, mình rời xa dần Pascale, mình rời xa dần chỗ hai người, và mình không biết mình đang đi đâu.
Nếu ở vào vị trí của Geneviève, liệu mình có hành động như cô ấy không? Nếu như đời mình chỉ còn tính từng ngày, liệu mình có cầu xin cô ấy, van xin cô ấy đến bên giường mình không? Mình không biết: làm thế nào để đặt mình vào vị trí của một người sắp chết đây? Làm thế nào để hình dung những thời khắc cuối cùng của cuộc đời đây? Làm thế nào để biết rằng trong mấy ngày, mấy tuần nữa, mình sẽ không còn trên cõi đời này. Thân xác không còn nữa, giọng nói không còn nữa, ý nghĩ không còn nữa. Chúng ta ở đây, dù bệnh tật, ốm yếu, nhưng vẫn đang sống. Có người đến thăm chúng ta, có người nói chuyện với chúng ta, có người chạm vào chúng ta. Chúng ta tồn tại vì họ. Chúng ta khát, chúng ta nóng bức, chúng ta lạnh, chúng ta đau đớn: chúng ta cảm nhận được là chúng ta đang sống. Nhưng khi biết đó là lần gặp gỡ cuối cùng, lần chạm tay cuối cùng, những ánh mắt cuối cùng, những nụ cười cuối cùng… Những lời nói cuối cùng với nhau… Chấp nhận tan biến đi, và không biết sẽ còn lại gì từ thân xác mình. Tuy nhiên vẫn phải sống trọn từng thời khắc. Sống hết thời khắc này, rồi thời khắc tiếp theo, rồi thời khắc sau đó. Không buông tay, đừng buông tay… Và bỗng nhiên, nhắm mắt xuôi tay.
Mình không thể đặt mình vào vị trí của Geneviève. Mình không thể.
Bỗng mình nhớ đến Clara. Thật kinh khủng. Không được nghĩ đến Clara. Mình tăng tốc. Mình không muốn mình và cô ấy nói về con bé. Mình sẽ không nói với cô ấy về con bé. Chúng mình sẽ không nói về con bé. Về Geneviève, về mình, được. Nhưng không phải về con bé. Không được động chạm tới con bé. Không được động chạm tới ký ức về con bé trong mình, ký ức tinh khôi và đau đớn và sáng rỡ như tuyết.
Mình hạ gần hết kính xuống. Không khí ùa vào trong xe. Xe chạy tốc độ cao nên gây ra tiếng ồn đinh tai. Như thế lại tốt cho mình: tiếng ồn làm não mình dịu đi, làm tê liệt cảm giác. Mình lái xe trong nhiều phút như vậy, như thể mình đang say, như thể mình đang hạnh phúc. Mình chẳng nghĩ đến điều gì cả. Hai tay gắn chặt vào vô lăng và mình lao vào màn đêm. Mình ước ao không có những kỷ niệm. Mình ước ao cơ thể mình, trí não mình chẳng giữ lại gì từ quá khứ. Ước ao rằng mình ở hiện tại, chỉ hiện tại mà thôi. Như thế có lẽ mình sẽ đi gặp một người phụ nữ xa lạ. Viễn cảnh về cuộc gặp gỡ đó sẽ khơi dậy trong mình sự hiếu kỳ, sự khao khát. Mọi chuyện đều có thể.
Có nhiều người theo thời gian trôi, ngày càng trở nên tự tại hơn: họ rất kiên cường chứ không hề tỏ ra bi lụy. Từ họ tỏa ra một năng lượng đáng kinh ngạc. Họ là ánh sáng đối với những ai được gặp họ. Mình rất muốn biết họ đã làm gì với những khoảng tối trong quá khứ. Với những hối tiếc, những chia cắt trong cuộc đời họ. Họ đã dọn dẹp tất cả như thế nào.
Bởi vì chúng ta không quên chuyện gì hết, tối nay, mình đã biết được điều đó. Chúng ta không quên gì cả. Cho dù chúng ta có cố gắng làm ngược lại: quá khứ vẫn sống trong ta. Một khối không hình thù ẩn náu ở nơi sâu thẳm nhất trong con người ta, thứ mà chúng ta tưởng rằng đã ngủ yên thực ra vẫn đang thức… Vậy, những con người- ánh sáng kia: họ làm như thế nào?
Bỗng nhiên mình nhớ đến câu nói của Geneviève, vào một đêm hạnh phúc. Lúc đó, Clara vẫn chưa ra đời. Chúng mình ở trên bờ biển. Napoli, có lẽ thế, hoặc Portofino. Chắc chắn là một trong số hai địa danh này của Ý, hai nơi làm chúng mình đắm say. Mình và cô ấy đã có một ngày tuyệt vời. Buổi tối, lúc đi ngủ, Geneviève đã thì thầm như gió thoảng: “Anh có tin là có những người chưa từng được vui vẻ không? Những người sống cả đời mà vẫn không gặp được niềm vui ấy?” Mình đã không trả lời gì cả. Cô ấy ngủ lâu rồi mà mình vẫn còn thức, mắt mở chong chong, hoàn toàn sững sờ khi hiểu ra rằng, nhờ có Geneviève mà những khoảnh khắc hai đứa đang sống là những khoảnh khắc hạnh phúc, vui vẻ, đúng, phải dám nói ra từ đó và cô ấy đã làm được điều đó, và nhờ cô ấy, mình nhận thức được điều đó và khám phá này khiến mình tràn đầy hân hoan, khiến cho khám phá ấy trở nên hiện hữu. Mình và cô ấy đang sống trong niềm hân hoan và bọn mình biết điều đó. Hai đứa có thể khao khát gì hơn đây?
Bỗng nhiên, một chiếc ô tô phanh gấp trước xe mình. Khoảng khắc rất ngắn ngủi trước khi chính mình cũng kịp đạp phanh. Chỉ một chút xíu nữa thôi. Mình từ từ nâng kín
kính lên. Hai tay run lẩy bẩy. Mình gần như chưa từng trải qua cảm giác mong manh tột độ đến như vậy: mình đang sống trên cõi đời này vậy mà chỉ một giây sau đó, có thể mình đã không tồn tại. Tất nhiên, mình biết rõ rằng Geneviève rồi cũng sẽ sớm ở dưới đáy một hố sâu thẳm… Cô ấy chỉ lướt qua cõi đời tạm thôi. Có lẽ đó là điều nên chấp nhận: chúng ta chỉ lướt qua cõi đời tạm thôi. Và rồi tình yêu, cuộc chiến, nỗi đau khiến chúng ta trở nên điên dại… Một ngày nào đó, sẽ chẳng còn lại gì từ tất cả những thứ này.
Gần bảy giờ tối. Bầu trời sáng rực những khoảnh khắc cuối cùng của ngày: từng vệt sáng màu đỏ, hồng, xanh da trời hòa lẫn nhau trên nền trời hoàng hôn. Có phải là do mình đang đến với cô ấy? Kỷ niệm bỗng ập đến khiến mình không thể thoát khỏi nó: một trong những chuyến du lịch đầu tiên bằng ô tô của hai đứa. Bọn mình đã lái xe đến Bờ biển hoang dã. Lúc đó đang là mùa hè. Cô ấy ngồi cạnh mình. Giọng nói trong trẻo của cô ấy vang vọng khắp không gian. Mình yêu cô ấy. Cô ấy thật đẹp. Rồi bỗng nhiên, trước mặt bọn mình, bầu trời sáng rực lên, mình và cô ấy không hề nhận thấy sự thay đổi diễn ra như thế nào. Geneviève ngừng lời. Chắc chắn bởi vì mình và cô ấy yêu nhau tha thiết, nên bầu trời cao vợi bát ngát, tuyệt đẹp lúc sắp tàn gợi nên ở bọn mình cùng sự yên lặng đó, niềm hân hoan đó. Khi ấy, mình mới ngoài đôi mươi, chưa hiểu nhiều lắm về cuộc đời, nhưng tối hôm ấy, mình đã hiểu được rằng tình yêu và sự vĩnh cửu giống nhau ở điểm nào.
Chưa đầy một tiếng nữa, mình sẽ có mặt ở đó. Mình sẽ bấm chuông. Cô ấy sẽ ra mở cửa cho mình. Thử hình dung khi chúng mình gặp nha, mặt đối mặt… Mình sẽ tiến về phía cô ấy. Có thể cô ấy chờ mình hôn hoặc ôm chặt cô ấy trong lòng. Mình và cô ấy, ai sẽ cất lời đầu tiên? Chừng ấy sự im lặng trong những tuần lễ đã qua, quãng thời gian im lặng dài lê thê, tựa hồ một cánh đồng tuyết trắng bao la mà không ai trong chúng ta biết cách vượt qua. Hôm nay, làm sao mình và cô ấy có thể biết cách để nói với nhau nhiều hơn đây? Nếu mình biết cầu nguyện, mình sẽ xuống xe, sẽ quỳ trên vệ đường và cầu nguyện. Chúa ơi, xin Người hãy giúp con, xin đừng bỏ rơi con. Xin Người cho con đủ sức mạnh để làm điều đó.
Mình không biết cầu nguyện. Mình cũng không còn biết hy vọng nữa.
Nhưng cần phải nói gì đó. Không được im lặng khi đứng trước cô ấy. Những gì em yêu cầu anh thật khó khăn làm sao, Geneviève! Em đã quên rồi ư, quãng thời gian qua, chúng ta đã không thể đối diện với nhau? Không thể nói với nhau, không thể chạm vào nhau, thậm chí không thể nhìn nhau. Đúng thế, anh đã buộc phải lẩn tránh em, anh không thể ngắm nhìn khuôn mặt em, cơ thể em nữa, thậm chí giọng nói của em cũng khiến anh không thể chịu đựng nỗi, vì khi nghe thấy giọng nói của em, anh tưởng như nghe thấy giọng nói đó, giọng nói trong trẻo thần tiên đó, và chuyện đó vượt quá khả năng của anh, thậm chí anh không cần phải giải thích với em chuyện đó, em hiểu ngay nỗi niềm, em đã lặng im, hoàn toàn lặng im; em đã không quên chuyện đó, làm sao em có thể quên được cơ chứ? Tất cả những đớn đau chúng ta đã gây ra cho nhau… Liệu những người khác có vượt qua chuyện như vậy không? Chúng ta đã thiếu dũng khí ư? Tại sao nỗi tuyệt vọng lại lấy đi lý trí của chúng ta khi mà đôi ta yêu nhau như thế?
Em thấy không, anh nghĩ rằng em đã đánh giá quá cao sức mạnh của anh. Có thể em đã nghĩ rằng trong những năm vừa qua, anh đã “chấp nhận đau thương”, như người ta vẫn thường nói. Bởi vì em, có thể em đã thắng trong trận chiến chống lại nỗi đau đó. Nhưng anh, anh đã không khai chiến. Anh không có được dũng khí đó. Anh chỉ cố gắng sống với nỗi đau của mình, như khi buộc phải sống cùng một người mà mình không mong đợi. Nhưng anh chưa bao giờ chấp nhận. Chưa bao giờ. Với anh, con bé vẫn đang còn sống, ở một nơi nào đó. Chúng ta đã mất con bé, nhưng con bé không hề tan biến đi.
Vậy đấy, anh lại đang lẩm bẩm một mình như mấy người già, như những kẻ khùng điên. Anh nói với em như thể chúng ta vừa mới xa nhau hôm qua, anh nhắc đi nhắc lại những câu nói mà ngày xưa, đã bao lần anh nói với em, hét lên với em, bây giờ anh vẫn còn nhớ: “Nhưng anh đã bảo em là con bé vẫn còn sống cơ mà, Geneviève, còn sống!”, rồi em nhìn anh, nhẫn nại, im lặng chờ đợi những tiếng kêu thét ngừng lại, thái độ nhu mì ấy lại khiến anh càng hung bạo hơn, anh không biết tại sao, nhìn em dịu dàng như thế, đáng yêu như thế lại khiến anh phát điên, đôi lúc, anh cố gắng tìm cách để bẻ gẫy con người ấy của em, tìm cách khiến em phải bật khóc, đúng, đã có lúc anh những muốn em sụp xuống trước mặt anh, có lẽ anh sẽ cảm thấy dễ chịu hơn nếu cả hai ta cùng suy sụp, nếu cả hai ta cùng bị cuốn vào nỗi đau đớn. Ôi, lạy Chúa, đó là một cảm giác suy sụp tận cùng, và không thể làm gì để ngăn cản nó.
Nhưng ngay cả trong những lúc điên dại đó, anh vẫn yêu em. Anh không còn biết cách yêu em như lẽ ra phải thế nữa, nhưng anh vẫn yêu em, yêu vô vọng.
Đừng đi, Geneviève, em đừng đi. Anh cứ tưởng mình đã biết thế nào là cô đơn, nhưng giờ đây, khi biết em sắp vắng bóng trên cõi đời, anh hiểu là mình đã nhầm: chỉ khi nào em ra đi, anh mới thực sự là kẻ cô đơn. Suốt những năm tháng chúng ta sống xa nhau, biết em còn sống là động lực giúp anh sống, giúp anh đứng vững. Em ở đó, một nơi nào đó; anh không nhìn thấy em, nhưng anh biết người phụ nữ cùng phải chịu đựng một nỗi đau giống anh vẫn đang đứng vững. Em không còn, anh sẽ bị lung lay, chao đảo. Dưới chân anh, mặt đất sẽ không còn vững chắc nữa.
Đêm đã xuống. Mình rời đường cao tốc. Không còn bao xa nữa. Lẽ ra mình nên dừng lại ở nơi nào đó để ăn chút gì lấy sức. Giờ đã quá muộn, mình chẳng tìm thấy nơi nào còn mở cửa.
Tất cả đều chìm vào yên lặng… Cô ấy và mình đã chọn những chốn nương thân thật khác nhau! Bọn mình đã rút lui theo hai hướng hoàn toàn đối lập: với cô ấy là vùng thôn quê, là sự tĩnh lặng. là cuộc sống ẩn dật; với mình lại là thành phố, là sự ồn ào, là chốn đông người. Chính mình là kẻ từng nghĩ hai đứa đồng điệu xiết bao. Nỗi buồn thương không chỉ đẩy hai người theo hai ngả, nó còn bộc lộ những khác biệt giữa hai ta. Người ta bảo thử thách khiến mọi người xích lại gần nhau; nhưng thử thách lại chia cắt mình và cô ấy. Geneviève đã từng yêu xiết bao sự tròng trành ngả nghiêng nơi thành phố… Làm sao cô ấy lại có ước muốn vùi mình trong sự thinh lặng này? Mình thì không thể. Mình cần sự náo nhiệt nơi thành phố, tiếng ồn ào đinh tai nhức óc nơi đó, sự vô danh nơi phố thị. Hiếm khi mình về nhà một mình buổi tối: bao người phụ nữ đã qua đêm cùng mình, điều đó khiến mình nuôi ảo tưởng rằng cuộc đời đã trở lại nhịp bình thường, dục vọng cũng vậy, dù sao mình vẫn là một thằng đàn ông, vẫn là kẻ như trước kia, hay gần như thế, ai có thể ngăn cản mình hưởng thụ cuộc sống của một người đang còn sống? Mình đã quên tên, khuôn mặt của hầu hết những cô gái mà mình đã cố gắng trốn tránh hiện thực cùng họ. Vài chi tiết có trở lại trong trí nhớ, nhưng đó là những hình ảnh lẻ tẻ: mình không thể gắn chúng với người phụ nữ sở hữu những chi tiết đó. Những cô gái đã sống cùng mình, những “người đồng hành” với mình, không bao giờ ở lại lâu: họ nhanh chóng bỏ đi, ngay khi họ hiểu rằng những gì họ thấy ở mình lúc đầu, thứ mà họ tưởng là vẻ lạnh lùng, lãnh đạm thực chất chỉ là sự trống rỗng; mà phụ nữ luôn biết rằng sự trống rỗng sẽ lại sản sinh ra sự trống rỗng, thế nên họ nhẹ nhàng rời bỏ mình, không dám nói với mình bất kể điều gì: vì họ có thể nói gì đây với một kẻ đang suy sụp? Biết bao tối mình trở về nhà và nhận ra căn hộ trống vắng… Mình đã quen với những lần bị bỏ rơi như thế, thậm chí phải nói là: điều đó khiến mình nhẹ cả người, vì Clara không còn trên cõi đời này, không còn ai quan trọng với mình cả, mình không thể gắn bó được với những người phụ nữ đã qua đêm cùng mình. Họ ở đó, ngay cạnh mình, khá ân cần chăm chút, họ giúp mình tiêu khiển, mình quen với sự hiện diện của họ, nhưng hết người này đến người khác… Chẳng còn ý nghĩa cho bất kể chuyện gì nữa. Mình chẳng ở nơi nào cả, hay đúng hơn, mình ở bên ngoài tất cả. Trước mắt mình, cuộc đời trôi qua hững hờ như một giấc mơ.
Chỉ có Pascale ở lại. Mình không rõ tại sao. Cô ấy cũng thế, cô ấy nhanh chóng hiểu rằng mình chẳng có gì nhiều dành tặng cho cô ấy. Thế nhưng cô ấy đã ở lại. Cô ấy thật tuyệt vời. Nếu như dòng đời chảy khác đi, chắc chắn mình và Pascale đã có thể hạnh phúc bên nhau.
Còn cô ấy? Cô ấy có giống như mình, cần tìm kiếm niềm khuây khỏa trong những cuộc gặp gỡ phiêu lưu tình ái, vì sợ thức dậy một mình mỗi sớm mai không? Chắc chắn là không: nếu thế, cô ấy đã không chọn vùng thôn quê, không chọn sự cô đơn. Chắc cô ấy đã quên những âu yếm vuốt ve, lạc thú lứa đôi. Khi hai người chia tay nhau, có lẽ
lẽ cô ấy đã quên tất cả. “Em không muốn nữa, cô ấy vừa né tránh ánh mắt của mình, vừa thì thầm. Vincent, tha lỗi cho em, em không muốn nữa… Em nghĩ quá nhiều đến con. Con hiện hữu khắp nơi trong em. Con bé đã chiếm trọn thể xác và tâm trí em. Em không thể.” Mình cũng từng ghen tỵ về điều đó: về chuyện con bé vẫn đọng lại trong cô ấy. Mình, mình đã mất con bé rồi. Mình muốn nói là mất trong tâm tưởng. Mình không tài nào tìm lại được con bé. Không một đặc điểm nào của con bé: giọng nói, khuôn mặt, những câu nói. Thậm chí cả nụ cười cũng không. Đó chính là điều khủng khiếp nhất: trong mình chẳng còn đọng lại gì của con bé. Như thể con bé chưa từng tồn tại.
Anh đã thề với lòng mình sẽ không nghĩ đến con bé. Con đang ở đây, hiện hữu hơn bao giờ hết. Con bé đang ở đây, nhưng không còn trên cõi đời này. Anh đang đến bên em, Geneviève, nhưng anh biết chính con mới là người em mong muốn có ở bên cạnh mình vào những giây phút cuối của cuộc đời, chính con bé, hơi ấm của con, hơi thở của con, giọng nói của con, bàn tay của con, để em có quyền tin rằng mọi thứ không phải là hư ảo, rằng cuộc đời vẫn tiếp tục bất chấp mọi biến cố, cuộc đời do chính em xây đắp và làm sinh sôi nảy nở.
Hãy tha lỗi cho anh vì đến có một mình. Hãy tha lỗi cho anh vì đã không có khả năng dẫn con bé lại bên em, vì anh không phải là người cha không chịu lùi bước, luôn nghĩ đến con mình, không từ bỏ việc tìm kiếm để cuối cùng có thể tìm lại được con gái mình và có thể chạy đến bên em, thì thầm: Geneviève, em hãy mở mắt ra đi, Clara đã quay về đây rồi, em đừng lo lắng nữa, con bé đang ở đây rồi, ngay sát bên em, con bé đang lau trán cho em, con bé đang cầm tay em đây, giờ em có thể ra đi được rồi, thanh thản, hân hoan, anh đã tìm được con, cuộc sống rồi sẽ tiếp tục sau khi em ra đi.
Đợi anh nhé, Geneviève. Anh đến ngay đây. Chỉ một lát nữa thôi, chúng ta sẽ ở bên nhau. Có thể em không biết thời tiết đang rất dễ chịu. Anh sẽ rủ em ra ngoài. Em sẽ tựa vào anh và đôi ta sẽ ra ngoài dạo chơi, chắc chắn em có một khu vườn, anh hình dung khu vườn ấy trồng đầy hoa hồng, em từng thích hoa biết bao, chúng ta sẽ ngồi trên cỏ ướt, anh sẽ khoác cho em một tấm chăn để em không bị lạnh và chúng ta sẽ nói chuyện, và biết đâu anh sẽ có thể khiến em mỉm cười, khiến em mơ mộng, khiến chúng ta quên đi rằng có thể chỉ vài ngày nữa thôi, em sẽ không còn trên cõi đời này nữa.
Geneviève (1990)
03 THÁNG HAI
Hôm nay là ngày thứ mười hai. Mỗi ngày trôi qua lại càng trở nên khó khăn hơn. Mình sợ sẽ không tiếp tục được nữa. Mình cảm thấy cô đơn. Vincent không nói nữa, anh ấy đứng ngồi không yên, mắt dán chặt vào chiếc điện thoại. Điều duy nhất anh biết nói là: “Họ sẽ tìm thấy con bé, con bé biết rõ là không được đi theo người lạ, nó là một đứa trẻ cẩn thận, tinh ranh, hơn nữa, con bé biết số điện thoại nhà mà.”
Mình không dám nhắc cho anh nhớ rằng mười hai ngày trời đã trôi qua, rằng một trong những lời đầu tiên mà cảnh sát khẳng định với bọn mình là khả năng tìm thấy một đứa trẻ bị mất tích trong ba ngày đầu tiên sau khi sự việc xảy ra là rất lớn, từ ba đến sáu ngày sau đó, khả năng tìm thấy giảm đi rất nhiều, trên sáu ngày, cơ may tìm thấy đứa trẻ còn sống sót là cực kỳ mong manh; rằng không có một nhân chứng nào, không ai biết gì hết, chuyện xảy ra ngay giữa buổi chiều nhưng không ai biết gì, không ai nhìn thấy gì, không ai nghe thấy gì, chúng ta không có dấu vết nào, cảnh sát không có hướng tìm kiếm nào cả, mình thấy rõ như thế, họ muốn làm cho hai vợ chồng mình tin rằng có hướng điều tra nhưng mình thấy rõ là họ không biết gì hết, họ hoàn toàn giậm chân tại chỗ.
Con sợ. Chúa ơi, con sợ lắm. Con đang rơi, cú rơi đó cứ kéo dài mãi, không bao giờ con chạm xuống được mặt đất, không bao giờ con bị tan ra thành hàng nghìn mảnh. Con đang rơi, con bị rơi, xung quanh con là trống vắng, sự trống vắng vô tận, và không có ai ở gần để đỡ lấy con, ôm con trong vòng tay, thì thầm với con rằng dưới chân, mặt đất rất vững chắc. Nhưng chúng con đã làm gì để đáng bị như thế?
Nỗi sợ hãi làm mình mất cả lý trí: chúng ta đã không làm gì để đáng phải chịu như vậy, chắc chắn thế, nhưng tai họa bỗng nhiên ập tới, nó có thể rơi xuống đầu bất cứ ai, trong chuyện này, tất cả chúng ta đều bình đẳng, tất cả chúng ta đều mơ hồ như nhau: hôm nay chúng ta hạnh phúc, nhưng có thể ngày mai cuộc đời chúng ta lại bỗng chốc vỡ tan thành từng mảnh. Tuy đã từng thấy những người khác ngã dúi dụi xung quanh mình nhưng chúng ta vẫn cứ tin tưởng rằng mình được chừa ra, mình được bảo vệ, rồi đến một ngày sẽ đến lượt chúng ta: mặt đất bỗng dưng sụp đổ. Chính khi đó ta mới hiểu rằng: ta cũng dễ bị tổn thương, cuộc đời ta cũng phù du như những người khác mà thôi. Cuộc đời chúng ta đâu có nhiều giá trị hơn.
Liệu có phải lòng kiêu hãnh khiến chúng ta không nhận ra điều này?
Chờ đợi thật khó khăn biết mấy. Làm sao có thể chờ đợi khi không hy vọng? Và làm sao có thể hy vọng khi ta đang chuẩn bị và đề phòng điều tồi tệ nhất?
Mình đã mua cuốn sổ này sáng nay. Nếu mình có thể viết đều đặn, dù chỉ vài câu thôi, điều đó sẽ giúp mình ít nhiều. Nếu không mình sợ sẽ phát điên mất.
6 THÁNG HAI
Mình ở trong phòng của Clara. Sao tối nay mình cảm thấy căn phòng rộng thênh thang thế! Mình không hề thu dọn gì từ hai tuần nay, mình muốn giữ nguyên sự bừa bãi đó: những con búp bê nằm chồng chất lên nhau, quần áo của chúng vứt bừa bãi dưới đất, những quyển vở vẫn để mở trên bàn. Clara đã đến nhà Camille ngủ, sáng mai con bé sẽ về, cười tươi tắn, mắt thâm quầng vì đã nói chuyện và cười đùa đến khuya, và thật dễ chịu biết bao khi được ôm hôn con bé, cảm nhận hơi ấm của con, nghe thấy giọng mệt mỏi của con bé.
Hãy để mình mơ mộng một lát. Khi ta mở mắt ra, thực tế phũ phàng hiển hiện trước mắt, nhưng dù sao ta cũng đã có được một khoảnh khắc êm dịu, một khoảnh khắc với Clara.
Vincent ở trong phòng khách. Mình nghe thấy tiếng bước chân anh ấy đi đi lại lại, xoay vòng tròn, anh ấy cứ như thế từ mười lăm ngày nay. Anh ấy ngồi xuống, đứng lên, cầm một tờ báo, lướt qua trang đầu tiên, đặt tờ báo xuống, lại đứng lên, nhấc điện thoại, rồi lại gác máy, lại ngồi xuống… Anh ấy không thể ở yên một chỗ quá mười phút. Anh ấy không biết mình đã ẩn náu ở đây, trong phòng con bé. Mình không dám nói với anh ấy là thỉnh thoảng mình lại vào căn phòng đó, những khi nỗi sợ hãi làm mình nghẹt thở, bủa vây đến mức mình không thở được, khi mình cảm thấy cực kỳ tỉnh táo và khi mình thấy chắc chắn mình và anh ấy sẽ không bao giờ gặp lại Clara nữa. Mình không dám nói điều đó với anh ấy. Mình gần như không dám nói với anh ấy gì nữa… Bọn mình rời xa nhau thật quá nhanh.
Chính tại căn phòng này mình đã quyết định sẽ viết, vào những buổi tối mình có đủ nghị lực để làm việc đó. Đó sẽ là mục tiêu cho những ngày tới của mình: chút ngơi nghỉ được lấy ra từ nỗi sợ hãi, từ sự buồn phiền, những lúc ngồi viết sẽ giúp mình không mất đi sự đối thoại với bản thân. Bởi vì chính mình càng ngày mình càng có cảm giác không còn nhận ra bản thân nữa. Mình đang rời khỏi chính mình. Mình không biết suy nghĩ nữa, mình sống trong nỗi sợ hãi, sống trong sự chờ đợi, không gian và thời gian đã đặc quánh lại đến mức khiến tất cả trở nên bất động trong con người cũng như xung quanh mình, mình cứng đờ người lại, mình những muốn hét lên nhưng vẫn cứ câm lặng, não bị bóp nghẹt, như một người chết. Chính mình cũng đang biến mất.
Ngay cả cơ thể mình, mình cũng không chạm đến nữa, gần như không, chỉ ở mức tối thiểu, xát xà phòng, tẩy trang khuôn mặt, xóa những vệt nước mắt. Khi mặc quần áo, mình cũng không kề cà nữa, mình chỉ sượt qua cơ thể như thể nó đã trở thành một thứ xa lạ hoặc kẻ thù, như thể nó đã phản bội mình. Thật ngớ ngẩn, cơ thể mình đâu có dính dáng gì đến chuyện Clara mất tích, nó đâu có trách nhiệm gì trong chuyện đó, nó đâu có ở bên cạnh con bé khi con bé đi học về, vậy tại sao lại chán ghét nó đến thế, coi thường nó đến thế?
Nó đã không ở bên cạnh con bé… Lời lẽ mới ngu dại làm sao… Chỉ khi viết ra mình mới hiểu: cơ thể mình đã không ở bên cạnh con bé, mà mà lẽ ra nó phải ở bên cạnh con bé.
Vậy đấy. Cú ngã nhanh hơn một chút, mình đang rơi xuống thấp hơn chút nữa.
Nhưng con bé đã tám tuổi, trường cách nhà có 150 mét, lại không phải qua đường lần nào cả! Từ đầu tháng Chín, con bé tự đi học một mình và rất tự hào về chuyện đó! Camille cũng tự đi học một mình. Đúng là chuyện không phải đưa con bé nữa rất tiện cho hai vợ chồng, cả Vincent và mình… Đúng thế. Buổi sáng, hai vợ chồng đỡ vội hơn, Vincent có thể đi thẳng đến chỗ làm. Và hai vợ chồng cũng nghĩ như thế thì tốt cho con bé, hai vợ chồng muốn để con bé độc lập hơn để con tự tin. Lạy Chúa, chẳng lẽ mình và Vincent không nên làm t
thế ư?
Mình không biết sẽ sống thế nào đây với câu hỏi đó. Mình không biết.
Mình mong xiết bao Vincent tiến lại và ôm mình trong vòng tay, siết chặt mình vào lòng đến mức không có kẽ hở nào giữa hai đứa. Mình mong xiết bao được cảm thấy hai vợ chồng bên nhau, thân thuộc gần gũi.
10 THÁNG HAI
Không có gì cả, vẫn không có gì cả, thậm chí không có nổi một cú điện thoại của cảnh sát để thông báo với hai vợ chồng rằng họ vẫn đang tiếp tục tìm kiếm, tiếp tục tin sẽ tìm ra con bé, rằng họ sẽ không lùi bước, đã năm ngày họ không gọi điện, nhưng họ làm gì mà không thông báo cho vợ chồng mình biết, làm gì có chuyện họ không hiểu rằng hai vợ chồng mình đang phát điên! Vincent hoàn toàn câm lặng, anh ấy không còn nói chuyện với mình, ánh mắt chỉ biểu lộ nỗi tức giận, mình rất muốn đi ra chỗ anh ấy và nói điều gì đó thật nhẹ nhàng nhưng mình không thể, mình rất muốn có thể hét to lên nhưng bản thân mình cũng nín lặng, choáng váng trước sự tĩnh lặng xung quanh, sự tĩnh lặng báo hiệu sự trống rỗng, hư không, báo hiệu sự thiếu vắng Clara mãi mãi, trong sâu thẳm mình biết rõ điều đó, mình cảm thấy điều đó, họ sẽ không tìm thấy con bé, đã quá lâu rồi, hôm nay là ngày thứ mười chín, người ta vẫn chưa tìm thấy con bé.
Sáng nay, mình vào phòng con, nằm xuống giường con bé, giữa những con thú bông. Mình đã phải cắn chặt một con thú bông để ngăn dòng nước mắt tuôn rơi.
Mình không thể suy nghĩ được nữa, đầu óc mình trống rỗng. Thời gian trôi đi cuốn theo hy vọng và mình chẳng còn lại gì thế vào chỗ trống đó.
11 THÁNG HAI
Hôm nay, Nelson Mandela được trả tự do. Đâu đâu cũng chỉ nói về chuyện đó: báo chí, đài phát thanh, truyền hình. Nelson Mandela được trả tự do. Đất nước Nam Phi hân hoan. Đây chắc phải là một ngày đặc xá.
Mình không thể hòa vào niềm vui chung này. Mình rất muốn, nhưng mình không thể. Mình không thể vượt qua cuộc đời nhỏ bé của mình, không thể vượt qua nỗi đau dai dẳng đó, không thể bước qua được ngưỡng đó, không thể bị tác động bởi những gì đang diễn ra ngoài kia. Mình bị giam hãm ở ngay trong bản thân mình, mình và Vincent đang bị giam cầm, với bọn mình, phần còn lại của thế giới không tồn tại nữa, hai vợ chồng bị gạt ra khỏi cuộc đời, và đơn độc.
Liệu vợ chồng mình có ích kỷ quá không? Yếu đuối, chắc chắn là thế. Mong mọi người tha thứ cho mình. Mình đã đi lạc khỏi con đường dẫn đến với người khác.
15 THÁNG HAI
Không còn đủ sức để viết từ bốn ngày nay. Ước muốn được chết.
18 THÁNG HAI
Sáng nay, một viên cảnh sát đã tới nhà, mình không biết người này, kiểu người nhỏ thó, không thể đoán tuổi, mặt chuột. Khi mình mở cửa, anh ta bảo muốn hỏi hai vợ chồng thêm một số câu. Trong khoảnh khắc, mình cảm thấy hy vọng lại bừng sáng, thiêu cháy ruột gan, tâm can mình, thiêu cháy cả cơ thể mình và làm mình tỉnh lại: nếu người đàn ông này đến đây, nghĩa là anh ta có lý do để tiếp tục tin tưởng, để không bỏ cuộc… Anh ta đề nghị được nói chuyện với cả hai vợ chồng. Vincent đã nghe thấy tiếng anh ta đến, anh bước lại gần, đúng hơn mình nên nói là anh lê bước tới chỗ mình và viên cảnh sát. Tim mình thắt lại khi nhìn thấy anh, như thể bỗng nhiên mình nhận ra con người của anh ấy: gầy guộc, râu ria xồm xoàm, da mặt vàng võ, liêu xiêu trong chiếc quần jean và chiếc áo phông màu ghi. Chỉ trong bốn tuần, Vincent của mình đã trở thành một bóng ma. Đúng lúc mình đang nghĩ đến chuyện đó thì giọng của viên cảnh sát cất lên, lạnh lùng: “Anh chị có cháu nào nữa không?” Mình nhìn anh ta, không trả lời: tại sao anh ta lại hỏi bọn mình câu đó, anh ta biết rõ bọn mình chỉ có mỗi Clara, đó là một trong những câu đầu tiên người ta đã hỏi hai vợ chồng ngay sau ngày Clara mất tích. Anh ta nhắc lại câu hỏi bằng giọng khô khốc. Mình ra dấu không có. Người đàn ông đó lắc đầu, như thể câu trả lời của mình chỉ khẳng định những gì anh ta đang nghĩ trong đầu nhưng cố tránh không nói ra, rồi anh ta dán đôi mắt chuột vào mắt Vincent và hỏi với giọng lạnh băng: “Thưa ông, tôi có thể hỏi ông tại sao không ạ?” Mình thấy Vincent co cứng người lại. Anh ấy không dám quay về phía mình. Anh ấy ấp úng, giọng không ngữ điệu, như một đứa trẻ bị bắt lỗi: “Bởi vì chúng tôi đã không thể có những đứa con khác, thưa ông.” Và mình đã đau đớn biết bao khi nghe anh nói điều đó với cái gã chẳng là gì của bọn mình, cái gã chẳng mảy may biết gì về khao khát có con của hai vợ chồng mình, về nỗ lực chiến đấu, về những thất bại của hai vợ chồng, về việc chuyện đó có ý nghĩa thế nào với bọn mình, mình thật đau lòng khi thấy Vincent một thân một mình, yếu ớt đối mặt với tay cảnh sát thô lỗ đó mà không thể làm gì để giúp anh ấy, mình không những muốn có đủ sức để lại gần anh, cầm tay anh và trả lời hộ anh: Vâng, chúng tôi đã không thể có thêm con, chúng tôi không thể, thưa ông, và ông không thể hình dung nổi nỗi đau mà chuyện đó gây ra cho chúng tôi đâu, sự thiếu hụt trong con người chúng tôi, nỗi muộn phiền, cho dù chúng tôi đã có Clara và sự âu yếm dịu dàng của cháu đã soi sáng cuộc đời chúng tôi và khiến cuộc đời chúng tôi bỗng trở nên cần thiết, ông không thể hình dung nổi sự thiếu hụt dù rằng có một đứa con đã giúp ông biết đến niềm hạnh phúc rồi.
Mình không nhúc nhích một bước. Mình đã để Vincent trả lời, không thể cất lên lời nào, như thể bỗng dưng mình quên hết từ ngữ, tất cả mọi từ ngữ, như thể bỗng dưng chẳng có gì giúp ích được nữa, như thể bỗng dưng bọn mình trở nên hoàn toàn đơn độc, mình và anh ấy, mỗi người một con đường riêng, người này xa cách người kia. Người đàn ông viết nguệch ngoạc gì đó lên cuốn sổ tay bỏ túi rồi nhét vào trong túi quần. “Được rồi, hôm nay chỉ có thế thôi.” Và không nói thêm lời nào, anh ta quay gói. Mình nghe thấy anh ta lẩm bẩm: “Không cần tiễn tôi đâu, tôi biết đường mà”, và cửa ra vào đóng sập lại. Mình và Vincent, cả hai đứng trong phòng khách, im lặng. Mình lẽ ra nên ra chỗ anh ấy, nên ôm anh ấy trong vòng tay, nên nói với anh ấy rằng mọi chuyện không có gì, gã đó thật thiếu tế nhị và chỉ vậy thôi. Mình đã không thể. Mình đứng im, câm lặng. Và sự im lặng bao trùm khắp căn phòng bỗng nhiên trở nên khủng khiếp hơn với mình, có sức tàn phá hơn bất kỳ khối bom nào giữa hai vợ chồng.
Bao nhiêu thời gian đã trôi qua? Một phút, hai phút? Vincent cũng không nhúc nhích nữa. Mình nghe thấy một âm thanh kỳ cục, giống như tiếng nấc. Mình tự hỏi có phải anh ấy đang khóc không. Nếu lúc đó, hai vợ chồng có thể nói chuyện với nhau, hoặc ôm ghì lấy nhau, hay chí ít là chấp nhận ánh mắt của người kia, chắc chắn bọn mình sẽ quay trở lại bình thường, và có thể cùng nhau vượt qua bão tố. Mình không biết tại sao mình lại nhìn xuống. Mình hiểu rằng bọn mình đang thua trong cuộc đấu này. Vì sao? Ai đã quyết định như thế? Tại sao bọn mình lại không đủ dũng khí, khi mà bọn mình vẫn cứ ngỡ tình yêu dành cho nhau là rất lớn? Ai đã khiến bọn mình thấy trống rỗng thế này? Ôi, lạy Chúa, làm sao có thể mô tả cảm giác hụt hẫng, cảm giác biết được điều đó, nhưng không thể làm gì để chống lại nó?
Mình chỉ nói được mỗi câu: “Đồ ăn sẵn sàng rồi, giờ anh vào ăn đi”, rồi mình đi vào bếp. Mình nghĩ rằng chưa bao giờ mình cảm thấy cô đơn như lúc ấy. Cô đơn đến thế vì nỗi cô đơn xuất phát từ chính mình, và mình không biết làm cách nào để ngăn cản nó lan tỏa ra xung quanh.
21 THÁNG HAI
Hôm nay chói chang ánh mặt trời, rực rỡ ánh mặt trời… Vầng dương có đến bên con, Clara của mẹ, có vuốt ve khuôn mặt con không? Con có nhớ hè vừa rồi gia đình ta đã tận hưởng đến mức nào những tia nắng ở Ardèche không? Buổi sáng, khi bố mẹ vẫn còn đang ngái ngủ, giọng con đã vui vẻ vang lên: “Trời vẫn còn đẹp đấy ạ, nhà mình có thể ra ngoài chơi!” Sáng nào con cũng ngất ngây với ánh dương rực rỡ đó… Buổi tối cuối cùng trước khi về con đã bảo bố mẹ, với giọng nói nhỏ nhẹ trầm ấm, như bà cụ non: “Nhà mình sẽ đi lấy đồ ở Paris rồi quay về sống ở đây, cả nhà sẽ khỏe hơn đấy ạ, ở đây ngày nào trời cũng đẹp, thật tuyệt vời!” Bố mẹ đã cười vang. Clara của mẹ. Giờ mẹ không dám nghĩ xem bố mẹ đã từng lắng nghe con nói chưa.
Nếu như con không quay về, liệu mẹ đã dành cho con đủ tình mẫu tử chưa? Liệu mẹ đã dành đủ thời gian để ngắm nhìn con, lắng nghe con, nhìn con lớn lên, say sưa với con chưa? Liệu con đã nhận đủ yêu thương dịu dàng ve vuốt, đủ những nụ hôn chưa? Liệu cả nhà mình đã vui cười cùng nhau đủ chưa?
Ít nhất cũng không có ai làm gì tổn hại đến con.
23 THÁNG HAI
Hết rồi, đúng không? Tối nay, thế là hết rồi. Mình biết thế.
27 THÁNG HAI
Sáng nay, văn phòng công ty gọi điện tới. Guillaume, giọng ngại ngần, cố tìm từ ngữ để trao đổi một cách khó nhọc, do dự, mình nhận thấy hơi thở nặng nhọc của anh ấy ở bên kia đầu dây: “Tôi biết chị đang trải qua những ngày đen tối Geneviève, nhưng dù sao chúng ta cũng
cũng phải trao đổi về công việc. Nếu chị nghĩ không thể quay lại làm việc ngay, chị phải nói với tôi để tôi còn tổ chức công việc. Chị biết rõ một tháng là lâu mà, mọi việc sẽ dồn lại.” Mình nghe anh ấy nói, những câu nói cứ nối tiếp nhau và mình không tài nào hiểu nổi, như thể Guillaume nói tiếng nước ngoài, rất gần gũi với tiếng mẹ đẻ của mình nhưng là ngôn ngữ khác, mình thấy từng từ đều rất quen thuộc nhưng kết hợp những từ đó lại thì hoàn toàn không thể hiểu nổi. Lẽ ra mình nên cắt ngang lời anh ấy, bảo anh ấy dừng thứ biệt ngữ đó lại, anh ấy cứ tự tổ chức công việc nếu thấy cần phải thế, tất nhiên, anh ấy phải tổ chức công việc, hiện giờ, tất cả đối với mình đều vô nghĩa, kể cả công việc thiết kế đồ họa mà trước kia mình từng yêu thích, nhưng trước kia và bây giờ không còn giống nhau nữa rồi, trước kia và bây giờ đã chia hai ngả, tách bạch, xa rời nhau bởi một thời khắc rất cụ thể, mười bảy giờ ngày 22 tháng Giêng vừa qua, mười bảy giờ, đó là khi mình biết rằng Clara không về nhà trong khi con bé đã ra khỏi trường một tiếng trước đó, và không một bạn học nào nhìn thấy con bé, không một bạn gái nào biết con bé ở đâu và cũng chẳng thể nghĩ ra được điều gì, mười bảy giờ, đó là khi mình gọi điện cho phòng cảnh sát để thông báo với họ, giọng đều đều không ngữ điệu, cứ như thể không phải mình đang nói, quả thực, liệu đó có đúng là mình vào giây phút ấy không, khi con gái mình, Clara Delcourt, tám tuổi đã mất tích được một tiếng, chính xác là từ khi tan trường vào lúc mười sáu giờ.
Cuộc nói chuyện điện thoại đó đã kết thúc như thế nào? Guillaume chắc phải chán nản lắm khi nói một mình vào hư không. Im lặng một lúc rồi mình bỗng nghe thấy anh ấy kết thúc cuộc nói chuyện, với giọng gần như khô khốc: “Vậy, nếu chị không thấy phiền, tôi sẽ bảo Claire thay chị. Tôi mong chị hãy vững vàng lên và tôi đợi tin của chị.” Rồi vào lúc gác máy, như thể bỗng nhiên có một chút tình người trở lại với Guillaume, anh ấy đã thì thào, bằng một giọng hoàn toàn khác, thứ giọng mình chưa bao giờ nghe ở anh ấy: “Geneviève ạ, ở văn phòng, mọi người đều nghĩ về chị rất nhiều. Hãy tin tôi”, rồi anh ấy gác máy.
Sau đó mình cứ ngồi im không nhúc nhích ít nhất hai tiếng đồng hồ. Mình tin rằng mình có thể ngồi lâu hơn thế, cả ngày, thậm chí cả đêm, thậm chí cả ngày hôm sau, và những ngày sau đó, tất cả những ngày sau đó, cho tới khi cơ thể mình đổ sụp xuống đất và cuộc sống trong mình tắt lịm, đúng, mình có thể tắt dần đi, tan biến dần đi, không một tiếng kêu, không đau đớn. Nhưng bỗng nhiên mình thấy Laura ngay trước mặt, đẹp nhẹ nhàng tựa như sự xuất hiện của chị, Laura của em, khuôn mặt dịu dàng của chị cúi sát phía trên em, có một lúc, mình đã tưởng thôi thế là xong, mình đã thoát nợ trần, và thật tuyệt biết bao được chết cùng Laura, người đồng hành với mình, không để mình lẻ loi, nhưng chị đã cầm tay mình, đã ép mình đứng dậy và nói với mình nhẹ nhàng đến mức mình muốn khóc nấc lên: “Em quên là hôm nay chị qua em à? Em vào bếp đi, chị mang cho em bữa trưa đấy, em sẽ ngồi xuống, uống một ly, em sẽ thấy nhẹ nhõm hơn.” Và mình đã đi theo chị, như một kẻ mộng du. Người mình nặng trịch. Vậy là mình vẫn còn sống, và sự chờ đợi Clara lại tiếp tục.
01 THÁNG BA
Tình trạng khẩn cấp đã được ban bố ở Khôngsovo. Những hình ảnh thê lương trên truyền hình. Những mảnh đời bị tiêu diệt, tàn phá. Vậy mà mỗi cuộc sống đó cũng đều là độc nhất và quý báu như cuộc sống của mình. Nhân danh cái gì?
NHN DANH CÁI GÌ?
Và mình ở đây, cách nơi đó mấy nghìn ki lô mét, đang than khóc cho đứa con bị mất tích. Liệu có sự tương đồng nào giữa họ và mình không? Sợi dây liên hệ nào giữa mình và họ, những người chưa bao giờ biết nhau?
Tối nay, mình ngắm nhìn bầu trời bao la. Đêm tối sẫm và mênh mông. Mình có cảm giác có thể tan biến bất kể lúc nào. Và sẽ còn lại gì từ con người mình? Sẽ còn lại gì từ con người mình hiện giờ?
02 THÁNG BA
Anh ấy bảo mình nói chuyện này với mẹ anh ấy. Mình đang ở trong phòng ngủ của hai vợ chồng, mình đang dọn giường (mình thích những công việc thường nhật này, những công việc mình có thể làm một cách máy móc, không bận tâm tới sự trống rỗng bên trong mình, mà vẫn hoàn thành tốt. Chúng kéo mình về với thực tại. Chúng cứu mình khỏi sự chết chìm). Anh ấy bước vào không nói một lời, như thói quen của anh ấy hiện giờ. Mình bỗng cảm thấy anh ấy đang ở gần mình: hơi thở của anh ấy gần sát mình, ngay phía cổ. Mình đã gần như sợ hãi… Đúng, thú thực, mình đã gần như sợ hãi. Mình nhìn anh ấy: đôi mắt anh ấy nhìn mình chăm chăm, khắc khổ, như thể đôi mắt ấy không nhận ra mình. Anh ấy nói bằng giọng uể oải: “Làm thế nào để thông báo với mẹ chuyện mình mất con? Anh không thể. Làm hộ anh, Geneviève, anh xin em. Anh không thể làm được.” Khuôn mặt anh thoáng run rẩy, một tia sáng lờ mờ, như thể trong một khoảnh khắc, anh ấy lại có sức sống, trở lại là người như mình từng biết, như người mình từng yêu. Mình đã chờ đợi. Mình đã hy vọng. Điều gì? Mình cũng không biết nữa. Điều gì đó điên rồ, điều gì đó thực tế: kiểu như anh ấy than khóc, hoặc la hét, hoặc ngã vào vòng tay mình, hoặc cầm tay mình. Tia sáng biến mất. Ánh mắt anh ấy trở lại là ánh mắt của một người xa lạ. Không đợi câu trả lời của mình, anh ấy quay gót. Mình thấy anh ấy đi về phía cửa, ra khỏi phòng ngủ, đi về phía phòng khách. Và sau đó là sự im lặng, đặc quánh như một lớp sương mù.
Mình không thể ở trong nhà. Mình đi xuống vườn, trời rét căm căm, có cảm giác cắt da cắt thịt. Mình bước tới chỗ cây nguyệt quế, cây duy nhất trong vườn không trụi hết lá vào mùa này. Mình tựa vào thân cây, hai tay ôm đầu và chờ đợi. Mình chờ đợi ư? Có thể coi đó là sự chờ đợi, hay đúng hơn là một khoảng thời gian chết, sự trống rỗng quay tròn trong mình, mình cảm thấy nó mạnh đến mức thấy chóng mặt, đến mức không còn biết mình ngồi hay đứng nữa, còn sống hay đã chết rồi. Khóc than có thể là bằng chứng cho thấy mình đang còn sống, nhưng mình không thể. Khi mình ngẩng đầu lên, Vincent đang đứng trước mặt mình. Mình nghe thấy mình nói: “Được, em sẽ lo chuyện đó.” Mình cảm thấy câu nói đó văng vẳng vọng đến từ rất xa, như thể không phải mình nói câu đó. Mình cảm thấy mệt mỏi, vô cùng mệt mỏi, trong toàn bộ cơ thể mình, toàn bộ đầu óc mình. Mình đã nghĩ: mình sẽ không bao giờ có thể đứng dậy được, mình sẽ ở lại đây, dưới bóng câu nguyệt quế này, cái giá lạnh sẽ làm cơ thể mình dịu lại, mình sẽ không cảm thấy cái chết đang đến nữa, mình sẽ ngủ và như thế sẽ đơn giản, yên bình biết bao. Cơ thể mình sẽ tan ra, cùng với thời gian nó sẽ trở thành rêu, đất, đá, lá, mình sẽ chẳng là gì nữa, mất Clara sẽ chẳng là gì với mình nữa.
Cho tới khi mình nhận thấy Vincent đang ngồi xổm trước mặt mình, cách có mấy xăng ti mét. Mình nhìn thấy một giọt nước mắt trên mi anh ấy. Và mình nghe thấy những lời anh ấy nói, giống như một hơi ấm đến từ rất xa và chạm thẳng vào trái tim mình, đó là sự đau đớn khi phải trở lại với cuộc sống, sự đau đớn khi bỗng dưng được đón nhận bao dịu dàng, mình nghe thấy anh ấy bảo mình: “Geneviève, em vào nhà ngay đi, em sẽ bị cảm lạnh mất.” Và giống như trong một giấc chiêm bao, mình thấy anh ấy đứng lên. đi về phía ngôi nhà, cũng với những bước chân chậm rãi như khi anh ấy ra khỏi phòng ngủ cách đó ít phút.
Mình đã gọi điện cho mẹ anh ấy ngay sau đó. Mình không thể nhớ lại được những lời mình đã thì thào trên điện thoại. Mình chỉ nhớ hơi thở của mẹ anh ấy bỗng dưng dồn dập, gấp gáp ở phía đầu dây bên kia. Bà đã không nói gì, không hỏi câu nào, và lạy Chúa lòng lành, mình biết ơn bà vì sự im lặng đó! Lúc cuối, khi mình sắp gác máy, bà đã nói bằng một chất giọng trong trẻo khiến mình muốn khóc: “Các con của mẹ, đừng để mình bị tuyệt vọng.”
Mình nghĩ tới mẹ mình. Nếu bà còn sống, bà sẽ nói gì? Bà sẽ làm gì? Bà sẽ chạy ngay tới để ôm mình trong vòng tay, ru mình như bà vẫn thường làm khi mình còn bé ư? Bà cũng sẽ thì thầm vào tai mình rằng đừng để bị tuyệt vọng ư? Bà sẽ chỉ đơn giản siết tay mình thật chặt, để mình hiểu rằng bà luôn ở bên mình, trong nỗi đau khôn cùng của mình, trong sự chờ đợi của mình ư? Thêm một lần nữa, sự thiếu vắng bà, như sau khi sinh bé Clara, đối với mình thật không thể chịu nổi. Mình đã hoài công thử tự lập luận rằng, tự nhủ rằng, ngay cả nếu như mẹ còn sống, chuyện Clara biến mất có lẽ cũng sẽ đẩy mình xa khỏi mẹ như đã đẩy mình xa khỏi những người khác, và sự xa rời đó. mình không biết làm thế nào để ngăn cản nó, có lẽ sẽ còn làm tăng thêm nỗi đau đớn của mình, mình cảm thấy nỗi kinh hãi của đứa trẻ bị lạc trong đám đông, mình cảm thấy nỗi kinh hãi của đứa trẻ bị lạc trong đêm tối, bị bỏ rơi. Lại một lần nữa, mình cảm thấy mất mẹ là một nỗi niềm không bao giờ nguôi ngoai.
Lát nữa, khi đi ngủ, mình sẽ
sẽ cố tìm lại sự điềm tĩnh cũa mẹ Vincent. Mình tiếc khi người gọi cho bà không phải là Vincent: anh ấy đã bỏ lỡ mất sự yên bình đó.
07 THÁNG BA
Đầu giờ chiều, hai cảnh sát đến nhà. Trong đó có một người hai vợ chồng đã gặp một lần, ngay khi sự việc diễn ra; người kia thì bọn mình không biết mặt. Vì thấy người bọn mình đã biết mặt lúc nào cũng lắng nghe người kia, liên tục gật đầu tán đồng một cách kính cẩn, mình nghĩ người đang nói chuyện với hai vợ chồng là chỉ huy. Mình đã hiểu ngay khi thấy ánh mắt trốn tránh, ngại ngần của họ… Chân mình trở nên mềm nhũn như bún, tim bắt đầu đập hoảng hốt. Cỗ máy bị chạy quá tải, đã phát điên. Thậm chí, mình còn không mời họ vào nhà. Từng từ, từng câu cứ vang lên, không thể chịu nổi: “Thưa bà, mặc dù đã tiến hành tất cả các hình thức tìm kiếm, nhưng đến giờ, cuộc điều tra vẫn không đạt được kết quả gì. Tôi không giấu giếm bà là hiện giờ, rất ít khả năng tìm thấy con gái ông bà còn sống. Tất nhiên, chúng tôi sẽ tiếp tục, nhưng…” Cái gì đó cử động ngay bên cạnh mình. Vincent đang lùi từng bước nhỏ, sự kinh hãi ngập tràn trong ánh mắt. Viên cảnh sát đang nói chuyện với hai vợ chồng nhìn trân trân vào mặt mình với vẻ ăn năn. Mình đọc thấy trong mắt anh ta sự thương hại. Anh ta cố vớt vát: “Thật kinh khủng, phải không ạ? Bản thân tôi cũng có hai con…?” Mình không nghe phần tiếp theo. Tai mình bắt đầu ù đi. Mình ra dấu tay để anh ta hiểu rằng như thế là quá đủ rồi, rằng phần còn lại không quan trọng với mình nữa. Anh ta làm như thể không hiểu, anh ta tiếp tục nói, một tràng những lời lẽ mà mình không hiểu nghĩa, có vài từ mình nghe được, rời rạc, như những trích đoạn của một xê ri phim truyền hình chán ngắt, “bắt cóc hàng loạt”, “người mắc bệnh rối loạn nhân cách”, “nhiều bé gái khác”… Bỗng dưng mình cảm thấy kiệt sức. Mình sẽ ngã quỵ xuống mất. Mình những muốn bảo anh ta câm miệng lại, bởi vì mình đã hiểu phần cốt lõi, nghĩa là họ sẽ không tìm thấy Clara, và như vậy phần còn lại, mình không quan tâm, mình hoàn toàn không quan tâm, mong họ hãy bỏ quá cho mình, mình không đủ rộng lượng để nhỏ lệ cho những cô bé khác, đó không phải con mình, không phải giọt máu của mình, niềm vui của mình, vậy nên anh ta hãy câm miệng lại, chúng ta hãy kết thúc câu chuyện, anh ta hãy xéo đi, để bọn mình được yên, để Vincent và mình với nỗi đau riêng, với sự trống vắng mà Clara để lại trong lòng.
Mình đã không thể mở miệng. Chính tay cảnh sát kia đã đỡ mình trước khi mình ngã quỵ xuống đất. Một lúc sau, họ đi về, mặt cúi gằm, ấp úng chào như những cậu bé bị bắt lỗi.
Tối nay mình cảm thấy quá mệt mỏi. Mình nghĩ đến mẹ. Nếu bà còn sống, mình ước muốn biết bao bà ở cạnh mình, ôm mình trong vòng tay, đưa mình vào giường, nằm cạnh mình và thì thầm với mình những lời dịu ngọt, mình sẽ không cố hiểu những lời đó nhưng chúng sẽ chảy thấm khắp người mình nhu mật ngọt, như tuổi thơ, như niềm tin chắc chắn rằng ngày mai tất cả rồi sẽ tốt đẹp.
10 THÁNG BA
Chiều nay, mình đã gọi điện tới văn phòng. Mình đã bảo mọi người một tuần nữa mình sẽ quay lại làm việc. Guillaume có vẻ ngạc nhiên, gần như phật ý, mình có cảm giác thế. Trừ khi mình bị nhầm: có thể mình làm phiền anh ấy, có lẽ chỉ đơn giản là anh ấy không chờ đợi cú điện thoại của mình, anh ấy không biết nói gì, anh ấy bị bất ngờ, là điều không thể chịu được đối với anh ấy.
Dù sao cũng không quan trọng. Tuần sau mình sẽ đi làm. Mình không thể chịu được chuyện phải ở nhà nữa, giam mình giữa bốn bức tường, bên cạnh Vincent, người càng ngày càng bị chơi vơi, giống như mình vậy.
14 THÁNG BA
Nỗi tức giận âm ỉ của Vincent, tối nay, sau bữa tối, vì mình ngồi ở ghế bành và cầm một quyển sách: “Làm sao em có thể ngồi đọc sách như thể không có chuyện gì xảy ra, như thể cuộc sống sẽ trở lại nhịp bình thường ấy? Làm sao em có thể chấp nhận những gì xảy đến với chúng ta cơ chứ?” Ánh mắt anh ấy biểu lộ bao sự tức giận… Mình đã định nói cho anh ấy hiểu rằng không phải vì mình tự cho phép mình đọc sách có nghĩa là mình chấp nhận, có nghĩa là mình đầu hàng; nhưng làm gì bây giờ? Cứ để mình dần dần bị suy sụp trong nỗi sợ hãi, bị sự điên dại cuốn đi như anh ấy ư, nào chờ đợi, nào ngồi cả ngày bên máy điện thoại chờ đợi một cú gọi càng ngày càng ít khả năng xảy ra, đi lòng vòng như một con vật lên cơn dại, trở nên đau đớn đến mức không chịu đựng được sự hiện diện của người khác trong ngôi nhà nữa, đến mức không còn biết suy luận cho đúng nữa? Anh ấy đứng dậy, đi mấy bước về phía mình. Toàn thân anh ấy run lên, khuôn mặt nhợt nhạt, bàn tay nắm chặt. Anh ấy nói, giọng đầy tức giận: “Em làm anh thất vọng biết bao, Geneviève! Vậy là em cũng giống những người khác, em chấp nhận, em chịu khuất phục, em chấp nhận tất cả những gì khốn nạn của cuộc đời này!” Chưa bao giờ mình nhìn thấy anh ấy có thái độ tàn nhẫn như vậy, dường như nó đã vượt quá cả tầm kiểm soát của anh ấy. Anh ấy tiếp tục bước tới, cánh tay giơ về phía mình, đe dọa. Mình nhìn khuôn mặt anh ấy bị biến dạng bởi sự tuyệt vọng, mình thấy anh ấy tiến lại gần và mình không thể làm gì. Mình những muốn tìm được những lời nói thích đáng, những lời nói có thể xoa dịu anh ấy và giúp cho bọn mình cuối cùng có thể tìm lại sợi dây liên kết với nhau. Nhưng mình chỉ có thể thì thào được một từ khốn khổ: “Vincent. Anh Vincent, nào…” Anh đấm tay xuống bàn, cú đấm mạnh đến mức khiến mình giật nảy người. Mình hiểu rằng từ giờ mọi lời nói sẽ là vô nghĩa, nỗi đau đã đẩy hai vợ chồng vào hai thế giới khác nhau và cú đấm xuống bàn này đặt dấu niêm phong cho tình trạng đó. Mình cúi đầu. Vẫn im lặng.
Ôi, mình muốn xiết bao được nói với anh ấy rằng, mình cũng thế, mình cũng tự vấn làm sao có thể tiếp tục sống sau chuyện đó; rằng mình cũng thế, thỉnh thoảng mình chỉ mong mỏi duy nhất một điều: đó là tất cả mọi chuyện kết thúc, một cơn sóng tràn đến phủ kín cơ thể của bọn mình và vĩnh viễn khép chắt mí mắt hai vợ chồng mình lại. Nhưng nếu mình đã quyết định tiếp tục sống, cần phải đương đầu với những hệ quả của nó, nghĩa là phải sống xứng đáng, phải đứng thẳng. Đứng hay nằm, đó là điều cần phải chọn lựa, nhưng đối với mình, sự chọn lựa rất rõ ràng: hoặc mình nằm trong một nấm mồ, hoặc mình đứng thẳng trong cuộc đời này. Một cuộc sống khác, chắc chắn thế, nhưng là cuộc đời này.
Anh ấy vẫn đứng cách mình vài mét. Mình cảm thấy anh ấy đang tìm những từ ngữ xúc phạm khác, để kéo mình vào với nỗi tuyệt vọng của anh ấy, kéo mình theo anh ấy. Mình hiểu rõ. Đúng, mình hiểu rõ: nỗi đau, đó là nỗi cô đơn, và anh ấy không muốn cô đơn. Mình ngẩng đầu lên. Mình muốn mỉm cười với anh ấy. Những giọt nước mắt lăn trên mặt mình. Mình đi ngang qua sát anh ấy, không chạm vào anh ấy, và mình rời khỏi căn phòng.
Mình vào phòng của Clara. Mình nhắm mắt. Mình cố nghe giọng nói của con, tiếng cười của con, tiếng líu lo của con. Mình cố làm cho con vẫn sống ở trong mình. Con đang ở đây. Mình thật may mắn: con đang ở đây. Con phì cười, con hát, con kể những chuyện linh tinh, con không ngừng kể những chuyện linh tinh. Con giơ tay về phía mình. Con không muốn ngủ. Mẹ ơi, ở lại với con thêm một tẹo nữa đi ạ. Thêm một tẹo thôi ạ. Chưa muộn đâu ạ. Ngày mai con không phải đi học. Con rúc mặt vào cổ mình. Mình khóc. Thật tuyệt. Thật êm ái. Mình vùi đầu vào chiếc gối màu xanh da trời. Mình tưởng sẽ tìm lại được mùi của con. Mình nhầm, có lẽ thế, nhưng không quan trọng… Chỉ cần tự nhủ đó đúng là mùi của con, chỉ cần tin chuyện đó là đủ. Mùi hương thấm đượm trong vải sẽ đọng lại được bao lâu? Bao lâu trước khi mùi hương đó cũng bay mất?
17 THÁNG BA.
Hôm nay, lần đầu tiên kể từ ngày Clara mất tích (mình đã khó nhọc biết bao khi viết những từ này: “Clara mất tích”: mình có cảm tưởng đang viết ra những từ của một bộ phim, hay của một cuốn sách, những từ không thể liên đới tới đời mình), mình quay trở lại làm việc. Lẽ ra mình phải chuẩn bị, mình nghĩ thế, đối diện với những ánh mắt ngần ngại, những nụ cười gượng, những cuộc trao đổi bỗng nhiên ngừng bặt… Cũng như sự thiếu vắng của Clara khiến hai bọn mình, Vincent và mình, trở nên xa lạ, mình có cảm tưởng các đồng nghiệp và mình giờ cũng thuộc hai thế giới khác nhau: tất cả đều vênh lệch. Mình không biết rằng nỗi đau lại đẩy nhiều người ra xa nhau đến thế. Chỉ có duy nhất Esdouard ra chỗ mình. Anh ấy vừa bắt tay vừa nhìn vào mắt mình. Sự biểu cảm trên khuôn mặt anh ấy thật rõ ràng, mình không hề đọc thấy trên đó sự ngượng nghịu, gò bó, hay sự lo lắng, hay một câu hỏi, dù là nhỏ nhất: anh ấy bắt tay mình, chỉ có vậy. Vào giây phút đó, anh ấy đứng bên mình, không hơn, không kém. Mình đã nói câu cảm ơn anh ấy. Mình không rõ anh ấy có hiểu không.
Mình cứ tưởng theo lại nhịp độ bình thường sẽ tốt cho mình, nhưng cả một ngày làm việc l
là một thử thách thực sự: lúc nào mình cũng cảm thấy mình không ở đúng vị trí của mình, công việc thiết kế đồ họa chẳng con ý nghĩa gì với mình hết. Từng giờ trôi đi, chậm chạp, vô ích. Mình về nhà bằng tàu điện ngầm. Tất cả những khuôn mặt đó, những cơ thể đó bị ép chặt vào nhau… Mình cảm thấy ngộp thở. Mình cảm thấy là người thừa: như thể cuộc đời mình, giờ đây, không còn dính dáng đến cuộc đời của những người khác nữa. Mình đi lảo đảo trên đường phố. Khi về tới nhà, mình đã phải ngồi xuống để khỏi ngã.
Chắc chắn mình đã nhầm khi quyết định đi làm lại: mình nghĩ không thể sống ở đây được nữa. Mình cần yên tĩnh. Toàn bộ sự náo nhiệt này khiến mình quay cuồng, choáng váng. Cái mình cần, đó là một nơi yên tĩnh ở thôn quê. Một cuộc sống ẩn dật.
22 THÁNG BA
Con mất tích đã được hai tháng. Liệu có tình yêu nào có thể trụ được, có thể đứng vững được không? Tại sao bọn mình không đủ mạnh mẽ?
Liệu Vincent có hiểu rằng hai vợ chồng đang lạc mất nhau? Mình sẽ phải cố gắng, còn phải cố gắng, để giải cứu cho hai vợ chồng ư?
Không, mình không nghĩ thế: đã quá muộn rồi. Hai vợ chồng đã quá xa nhau. Có những hoang mạc chỉ có đường qua theo một chiều duy nhất.
Nếu không có cuốn sổ này, mình tin chắc mình sẽ từ từ bị đẩy đến tuyệt vọng, giống như Vincent. Trước đây, mình không biết rằng ngôn ngữ có thể giải thoát con người. Giờ mình đã biết: chúng giữ sợi dây liên hệ với chính bản thân mình. Chúng giúp ta không bị lạc lối trong đêm đen sâu thẳm của sự điên rồ.
25 THÁNG BA
Tối hôm nọ mình đã viết: “hoặc nằm trong một nấm mồ, hoặc đứng vững trong cuộc đời này”. Mình đã lấy đâu ra sức mạnh để có thể nghĩ như vậy, để tin mình có khả năng thực hiện lựa chọn đó? Hôm nay, từng giờ phút trôi qua mới khó khăn làm sao. Sự thiếu vắng Clara, thiếu vắng thân hình con bé, trên cơ thể mình, trong đôi tay mình, trong lòng mình. Làm thế nào để nhận thức chuyện đó, nhận thức sự bất lực đó: đôi tay mình tìm kiếm con, gần như vô thức, như một thói quen của cơ thể nhưng không tìm thấy… Cảm giác mỗi động tác của mình giờ đây trở nên vô ích: tứ phía mình đều va phải hư không, như thể hư không tồn tại cả trong con người và xung quanh mình. Máu không lưu thông nữa.
Liệu mình có muốn máu lại chảy trong huyết quản không? Đời mình không có Clara sẽ thế nào đây? Cuộc đời đó có thể được nuôi dưỡng bằng cái gì đây?
Cuộc đời mình… Mình cố nhìn nó trực diện. Làm thế nào để không sợ hãi? Bỏ ra nhiều năm để tìm ra ý nghĩa cho sự có mặt của mình trên cõi đời này, để trài nghiệm ý nghĩa đó, để sống trong cuộc đời. Rồi bỗng nhiên đánh mất ý nghĩa đó, đánh mất những trải nghiệm đó. Bỗng chốc đánh mất tất cả. Còn lại gì đây?
Khi mẹ mất, mình đã biết thế nào là đơn côi: mình đã mất đi sự yêu thương, bao bọc của mẹ, mất đi nguồn an ủi vô tận của “người luôn bên cạnh tôi dù xảy ra chuyện gì, dù tôi có làm gì”. Mẹ mất, đó là lúc chân trời bỗng chốc mở ra, toang hoang, cùng với đó là nỗi bàng hoàng, cô đơn tuyệt vọng, nhưng cũng có cả sự tự do để khám phá, để chinh phục.
Clara mất tích, đó là lúc chân trời vĩnh viễn khép lại.
Những lời nói của Julien, ngày hôm qua, trên điện thoại: “Điều khó khăn nhất, đó chính là sự không chắc chắn, sác xuất, dù rất nhỏ, là anh chị có thể còn tìm lại được cháu. Tia hy vọng đó khiến anh chị cứ mông lung, ngăn cản anh chị bắt đầu chấp nhận một cuộc sống thiếu cháu.” Những lời nói của anh khiến mình nghĩ tới những người phụ nữ, những người mẹ, nhiều tháng sau khi chiến tranh kết thúc, họ vẫn còn mong chờ, trong niềm hy vọng điên rồ đang vắt kiệt sức lực của họ, rằng một người chồng hay một đứa con sẽ lại xuất hiện, có thể ốm yếu, thương tật, què cụt, nhưng còn sống. CÒN SỐNG.
Julien nói đúng tâm trạng của Vincent: Vincent vẫn hy vọng, chính là điều đó đang bào mòn anh, chính điều đó khiến anh phát điên. Vincent chờ đợi Clara. Mình, mình không chờ đợi con bé nữa. Tại sao ngay từ ngày đầu tiên mình lại có linh cảm là người ta sẽ không tìm thấy con bé? Ôi, tất nhiên, giống như Vincent, mình đã hy vọng, bằng tất cả sinh lực của mình. Mình đã chờ đợi… Nhưng tại sao, trong sâu thẳm trái tim, mình lại chắc chắn điều đó, như thể ngay khi con bé biến mất, mình đã biết rồi.
Nếu ngược dòng thời gian mấy năm về trước, khi Clara mới được mấy tháng tuổi, những lúc con bé cười với mình giống như một thiên thần và nụ cười ấy khiến trái tim mình ngập tràn niềm vui, chẳng phải đôi khi mình đã từng cảm thấy một sự bất ổn, một sự bức bối mà mình vẫn vội vàng xua đi ngay đấy ư: sợ rằng Clara sẽ có lúc không còn ở đó? Tại sao lại thế?
Tất cả những câu hỏi đó vật vã trong tâm trí mình… Mình mong biết bao tìm lại được sự yên ổn trong tâm can, một sự tĩnh tại. Mình đã trở thành một mớ hỗn độn lớn.
30 THÁNG BA
Sáng nay, từ cửa sổ phòng ngủ, mình đã nhìn thấy những bông mộc lan đầu tiên. Mình đã khóc: vậy là mùa xuân sắp trở lại ư? Lại khung cảnh rực rỡ, không khí ấm áp, mùi hương ngọt ngào của những bông hoa và trái cây ư? Mình để mặc nước mắt tuôn rơi. Mình khóc, không phải chỉ do buồn: mình còn cảm thấy biết ơn vô cùng cái thế giới đang tồn tại này.
03 THÁNG TƯ
Từ hai đêm nay, Vincent ngủ trên ghế dài ngoài phòng khách. Cơ thể bọn mình từ từ tách xa nhau, đi về hai phía.
Mình vẫn nhớ lần đầu tiên hai đứa gần gũi nhau.
Giữ lại trong trí nhớ, trong ký ức, rằng niềm vui từng tồn tại với hai vợ chồng. Không hề nghi ngờ.
Giữ lại trong trí nhớ, trong ký ức, rằng niềm vui từng rạng ngời khuôn mặt Clara.
05 THÁNG TƯ
Chiều nay, cô bé Camille qua nhà mình sau khi ở trường về. Không nói một lời, con bé chìa cho mình một tờ giấy. Camille đã vẽ Clara trên tờ giấy đó, tô màu rực rỡ: đôi mắt màu hồng, mái tóc màu vàng, thân hình màu xanh mạ. Con bé vừa nhìn thẳng vào mắt mình vừa thầm thì: “Cháu cố tình tô màu thế đấy ạ. Để bạn ấy trở về.” Mình vừa ôm riết con bé, vừa cắn chặt môi để khỏi bật ra tiếng khóc. Người con bé thật thơm, tuổi thơ và sự mệt mỏi, mình nhắm mặt lại và, trong giây lát, tự cho phép mình mơ mộng rằng mình đang ôm Clara trong vòng tay. Mình thở nhẹ. Biển ùa vào trong mình. Mình và con bé ôm chặt nhau một lúc. Rồi Camille buông ra: “Cháu phải về đây ạ, nếu không mẹ cháu sẽ lo lắng. Cháu không bảo mẹ cháu là cháu qua thăm cô. – Đúng rồi, mình lúng túng, đúng rồi, Camille. Cháu về nhanh đi.” Nhưng khi con bé bước qua bậc thềm để ra khỏi nhà, mình đã không tự kiềm chế, mình đã chạy sau con bé và ôm chặt con bé vào lòng, và lần này mình đã khóc, trong im lặng. Những giọt nước mắt thiêu đốt đôi mắt mình, khuôn mặt mình, cổ mình, toàn thân mình lảo đảo, mình thấy khó thở.
Mình và con bé ôm siết nhau trong bao lâu? Mình nghe thấy giọng nói của Camille, thật dịu dàng: “Cô ơi, bây giờ thực sự cháu phải đi rồi ạ. Cháu xin lỗi.” Rồi vì mình ngẩng đầu lên nên con bé đứng thằng người lại và nhanh như chớp, nó băng qua các bậc thềm dẫn ra cổng, rồi ngay sau đó, mình thấy con bé chạy trên vỉa hè, chiếc cặp xanh đỏ đung đưa trên lưng, cho tới khi con bé rẽ ở góc phố và ra khỏi tầm mắt của mình.
Mình vẫn cầm bức tranh của con bé trên tay. Mình ngắm khuôn mặt được tô màu hồng và vàng của Clara đang mỉm cười với mình và chợt nhớ ra đã quên không cảm ơn Camille về bức vẽ.
Giờ là một giờ đêm. Mình không thể nào ngủ được. Quá nhiều hình ảnh trong tâm trí mình, chúng ào đến tấn công bộ não mình. Bên ngoài gió rất to. Chắc lạnh lắm. Con ở đâu, Clara?
09 THÁNG TƯ
Hôm nay mình bốn mươi tuổi. Mười năm hạnh phúc với Vincent và Clara. Còn lại là gì? Không ai báo trước cho mình biết là cuộc đời có thể dừng lại ở tuổi bốn mươi. Là những gì mình đang có trong tay, tốt đẹp dường ấy, hiển nhiên dường ấy, lại có thể bỗng chốc bị lấy đi khỏi mình. Vậy như thế đã là kết thúc chưa?
Lúc này, chị Laura nói trên điện thoại: “Em nói như thể em sắp chết ấy. Rồi em xem, cho dù hôm nay em không thể dự liệu được gì, nhưng cuộc sống sẽ trở lại nhịp bình thường, em sẽ lại bắt đầu làm điều gì đó…” Chị ấy nhầm. Chị ấy không có con nên chị ấy không biết. Đời mình có thể sẽ tiếp tục, nhưng sẽ chỉ giống như một cánh tay giả được lắp cánh tay đã cụt: cánh tay không còn nữa, da thịt không còn nữa. Ở vị trí đó là một đoạn kim loại không có cảm giác, không biết lạnh, không biết nóng, không biết đau và cũng chẳng cảm nhận được những cái vuốt ve. “Bảo đảm không vỡ”.
13 THÁNG TƯ
Quen với sự trống vắng, với cái chết trong con người mình. Học cách không màng tới mọi chuyện.
Hôm nay trời thật đẹp, bầu trời thật sáng rỡ. Mình ở trong vườn rất lâu. Trời lạnh nhưng mình ngồi tựa vào bức tường trắng, mặt hướng về phía mặt trời. Không một tiếng động, thậm chí không cả một tiếng chim ríu rít. Có lẽ ta nên tin là có hạnh phúc tất cả đều bừng lển rực rỡ. Dường như mình nhìn thấy Clara đang hiện hữu. Tất nhiê
nhiên không ở bên cạnh mình: ở bên trong mình, như thể con bé đã đến thăm mình một cách vụng trộm. Mình đã khóc vì cảm thấy con hiện hữu gần đến thế nhưng cũng xa vời đến thế.
Mình lo sợ cho Vincent. Không phải mình nghĩ mình đi đúng hướng: nhưng mình nghĩ có thể thoát khỏi chuyện này. Với thời gian, sẽ tìm lại được sự tĩnh lặng, sự cô đơn, nếu không phải sự hài hòa, hay chí ít cũng là một hình thức nguôi ngoai nào đó. Còn anh ấy? Anh ấy cần phải cảm thấy còn sống, cần phải chạy nhảy, cần phải chiếm hữu ư? Anh ấy cần vận động, anh ấy đang chạy trốn khỏi nỗi cô đơn ư?
Mình mong biết bao anh ấy đừng quên gì hết: những gì liên quan tới con bé, và liên quan tời cà hai vợ chồng. Mình sợ anh ấy phủ nhận quá khứ; sợ anh ấy cho rằng cách duy nhất để có thể tồn tại là rũ bỏ hoàn toàn quá khứ. Vì ai có thể buộc chúng ta tin vào những gì đã tồn tại, nếu không phải chính chúng ta? Mình hiểu Vincent, mình hình dung câu chuyện sẽ thế này: khi hai vợ chồng chia tay nhau, anh ấy sẽ nhắm mắt lại và quyết định rằng quá khứ không có một giá trị nào hết, rằng tất cả sẽ bắt đầu từ ngày hôm nay. Anh ấy sẽ xua đi mọi hình ảnh, mọi kỷ niệm. Anh ấy sẽ giẫm đạp lên chúng ở một góc nào đó tối tăm trong con người anh ấy và sẽ hết sức cẩn thận cài khóa lối vào nơi đó. Hôm qua chẳng là gì cả, còn ngày mai lại hứa hẹn sẽ có sự hồi sinh.
Mình không giận anh ấy: có ai không bị cám dỗ bởi sự chối bỏ như vậy?
22 THÁNG TƯ
Hôm nay là tròn ba tháng. Ba tháng không có Clara. Nhưng mình vẫn đang sống.
25 THÁNG TƯ
Guillaume không hiểu. Guillaume cảnh báo mình. Guillaume cam đoan với mình rằng mình đang phạm sai lầm. Guillaume khẳng định rằng nỗi đau khiến mình trở nên mù quáng.
Làm sao người ta có thể hợm hĩnh đến mức nghĩ rằng họ biết điều gì tốt cho người khác và điều gì không? Nhân danh ham muốn sở hữu nào đây?
Ngay cả khi mình bảo anh ấy để mình yên, đừng có mà nói với mình về nỗi đau của mình, thứ mà anh ấy không biết và không thể hình dung nổi, trái với những gì anh ấy cam đoan với mình, vì làm sao người ta có thể “hình dung” nổi một nỗi đau, cho dù lúc đó, anh ấy không thể kiềm chế thở dài và hống hách nói bằng giọng mệt mỏi: “Tôi không thể đi ngược lại quyết định của chị, Geneviève. Cho dù tôi vẫn tin chắc rằng nếu có chuyện gì đó chị không nên làm lúc này, thì đó là ra đi để chôn mình ở vùng nông thôn.”
Mình đã gác máy mà không nói một lời. Lần đầu tiên kể từ khi Clara biến mất, mình đã nổi giận và cơn giận làm mình thêm đau đớn.
27 THÁNG TƯ
Chính anh ấy đã đến với mình. Sáng nay mình dậy sớm. Lúc bấy giờ, mình bước vào phòng Clara: suốt đêm, mình đã quyết định sẽ bắt đầu lựa quần áo và đồ chơi của con; xếp chúng vào thùng các tông và hộp. Anh ấy bước vào lặng lẽ. Mình nghĩ đây là lần đầu tiên anh ấy vào phòng Clara kể từ khi con bé mất tích. Anh ấy đứng im một lúc nhìn mình làm. Mình ngồi xổm trước cái tủ gỗ. Mình cảm thấy sự hiện hữu của anh ấy ở phía sau lưng nhưng mình vẫn tiếp tục lựa váy và jupe của Clara mà không quay người lại: mình nghĩ trong sâu thẳm, mình muốn anh ấy nói. Chính anh ấy phải là người mở lời, chính anh ấy phải là người cất lên những lời nói cho sự kết thúc. Mình bình tĩnh một cách kỳ lạ. Cái váy màu rơm của Clara, cái váy của con bé mặc suốt năm nay, trượt khỏi tay mình. Mình nghiêng người để nhặt lại. Chính lúc đó, mình nghe thấy giọng anh ấy, nghẹn đục: “Anh sẽ đi, Geneviève. Anh không thể ở lại đây nữa. Anh để lại cho em tất cả.” Anh ấy nói chậm, rất cố gắng. Như một người đàn ông đang say, trì độn vì rượu. Mình đứng lên: anh ấy không nhìn mình. Anh ấy vừa đưa tay vuốt nhẹ tấm chân dung của Clara treo trên tường vừa đưa mắt lướt nhìn khắp căn phòng. Tấm thân gầy guộc của anh ấy lại khiến mình xúc động. Làm sao cuộc đời lại có thể xô đẩy người ta đến mức này? Ai là người đủ mạnh mẽ để không gục ngã? Có tất cả, sống hạnh phúc, cảm thấy được yêu thương, được bao bọc, và ngày hôm sau thì mất hết. Và kể từ giờ phút đó, bước vào thế giới cô đơn: thấy mình rời xa những người mà mình yêu quý, không thể làm gì để ngăn cản điều đó. Trở nên đơn độc trong thế giới này, đơn độc với chính mình. Đúng thế, ánh mắt của Vincent biểu lộ sự lạc lối, chơi vơi, như thể anh ấy không hiện hữu trong chính mình; như thể anh ấy đang ở đây, trong phòng của con gái, cách mình có vài bước chân, là do lơ đễnh hay nhầm lẫn. Như thể bỗng nhiên đây không còn là cuộc đời của anh ấy nữa, mà là cuộc đời của một người khác và anh ấy đành lòng phải đại diên.
Mình vẫn ngồi xổm. Mình cố tìm những từ ngữ xác đáng, xác đáng với anh ấy, xác đáng với hai vợ chồng. Cốt sao cho không một sự căng thẳng nào, không một nỗi đau nào đổ thêm vào nỗi thống khổ của bọn mình nữa. Nhưng mình chẳng tìm thấy gì hết: không một từ ngữ, không một ý nghĩ, cũng không một cảm giác. Bỗng nhiên mình thấy trống rỗng. Bình thản và trống rỗng. Mình nghe thấy mình nói: “Em sẽ không ở lại trong ngôi nhà này. Em sẽ về nông thôn. Em muốn được tĩnh lặng. Chính em sẽ để lại cho anh tất cả. Em chẳng cần gì hết.” Mình đứng lên. Vẫn đứng im, anh ấy nhìn mình. Mình đã tưởng anh ấy không nghe thấy mình nói bởi vì sự biểu lộ trong ánh mắt anh ấy vẫn không hề thay đổi. Nhưng giọng anh ấy đã vang lên: “Ừ, anh hiểu. Chắc chắn như thế thì tốt hơn, đúng không? Không có khả năng nào khác.” Anh ấy ngừng lại. Hai vợ chồng đứng đối diện nhau. Và mình nhớ lại, Lạy Chúa, tại sao hình ảnh đó lại trở lại vào lúc này cơ chứ, mình nhớ lần đầu tiên đứng thẳng trước mặt anh ấy. Lúc đó hai bọn mình bao nhiêu tuổi nhỉ? Hai tư hay hai lăm tuổi? Lúc đó là mùa đông, tại nhà một người bạn. Mình đứng trước mặt một chàng trai mà mình không hề quen biết, một anh chàng cao ráo, mảnh khảnh, làn da xỉn, với khuôn mặt hiền, trang nghiêm và không mỉm cười. Anh ngồi dựa lưng vào lò sưởi, mình vẫn nhớ cái lò sưởi đó, bằng đá cẩm thạch màu xám và đen. Bọn mình không nói với nhau một lời nào cả. Nhưng bọn mình, cả hai đứa, đều biết có điều gì đó đang cuốn cả hai đứa đi.
Sáng nay, anh ấy và mình đều biết tất cả đã kết thúc.
Mình cứ nghĩ anh ấy sẽ rời khỏi phòng. Nhưng anh ấy vẫn đứng đó, bất động, ánh mắt nhìn vào khoảng không vô định. Mình do dự rồi lại tiếp tục xếp đồ. Bỗng nhiên mình cảm thấy tay anh ấy đang đặt lên vai mình. Đã bao lâu rồi anh ấy không chạm vào người mình… Mình không dám quay người lại, cũng không dám nhúc nhích. Mình thở khó nhọc. Tay anh ấy càng lúc càng siết mạnh, gần như làm mình đau. Rồi mình nghe thấy anh ấy nói: “Tại sao chuyện đó lại phải xảy ra với chúng ta, tại sao, mẹ kiếp?” Mình nhìn chằm chằm chiếc khuy trong suốt màu vàng trên cái váy của Clara, chiếc khuy mình đã khâu lại hồi mùa thu, mình nhìn chằm chằm chiếc khuy đó với tất cả sức bình sinh để ngăn không cho nước mắt tuôn rơi. Cảm thấy tay anh ấy trên cơ thể mình, cảm thấy bàn tay anh ấy và biết chắc chắn đây là lần cuối cùng mình được cảm nhận làn hơi ấm của bàn tay ấy… và biết mình không thể trả lời anh ấy điều gì vì mình có thể nói được lời nào để trả lời câu hỏi không lời đáp ấy, câu hỏi không chỉ đơn thuần là một câu hỏi ấy?
Bao nhiêu thời gian đã trôi qua cho đến khi anh ấy rút tay khỏi vai mình? Mình ngồi bệt xuống. Mắt bắt đầu mờ lệ. Chiếc váy màu vàng lóng lánh lên hàng ngàn vảy trang kim trước khi tuột khỏi đùi mình. Khi mình nghiêng người xuống để nhặt chiếc váy, Vincent đã không còn ở đó nữa.
Nằm dài trên giường, mình đọc lại những dòng này. Tối nay mình viết rất nhiều. Nếu mình không viết thì chuyện gì sẽ xảy ra? Mình nghĩ có lẽ sẽ không rời khỏi phòng Clara. Mình nghĩ lần này sẽ để mặc nỗi đau cuốn đi. Tối nay, ngồi viết thế này giúp mình kết thúc một ngày một cách có y nghĩa: không quỵ ngã, không nhượng bộ cám dỗ chấm dứt hết thảy. Thêm lần này nữa, việc viết nhật kí đã cứu sống mình.
30 THÁNG TƯ
Một ngày bình lặng và dài lê thê. Mình đi nhặt lá trong vườn. Mùi đất, mùi cuộc sống làm mình nghẹn ngào. Mình đã khóc rất lâu. Như thế khiến mình thấy dễ chịu.
Lúc bước vào nhà, mình thấy lá thư của Laura trong hộp thư: “Geneviève, em có nhớ khi chúng ta còn bé và khi mẹ la mắng hai chị em không? Chúng mình thường trốn dưới gầm bàn trong phòng khách, em thu mình trong vòng tay chị. Và chị vẫn không hiểu một điều kỳ lạ là lần nào em cũng tìm thấy một cái kẹo trong túi em. Chúng ta chia nhau cái kẹo đó. Chúng ta cười rúc rích, miệng dính đầy đường. Cái bàn trở thành vương quốc của hai chị em mình. Những lời quở trách của mẹ chẳng ảnh hưởng gì. Hãy giữ vững niềm tin và lòng dũng cảm. Lúc nào chị cũng nghĩ tới em. Chị Laura.” Mình ghì lá thư vào ngực. Mình thấy chị mới gần gũi và xa xôi làm sao. Hai chị em sẽ trở nên thế nào đây? Hay nói đúng hơn: điều gì sẽ xảy đến với hai chị em, với “chúng mình”, mối quan hệ đã giúp hai chị em song hành từ
từ bấy lâu nay, với “chúng mình”, từng có lúc va chạm, có lúc thân thiết vô cùng nhưng chưa bao giờ tan vỡ? Từ lúc còn thơ, chị đã mở ra chân trời cho mình, mình vẫn thường thoát ra để thử một ngã rẽ mà đôi khi chị cũng chấp nhận đặt chân vào rồi cuối cùng, hai chị em luôn luôn trở lại con đường ban đầu, chị đằng trước, mình đằng sau: chị Laura, người lính bé nhỏ dũng cảm luôn bước thẳng, đứng dậy mặc cho những cú đánh, mặc cho những cú ngã, vững chãi như một khối đá, và mình, cô em vô kỷ luật không cưỡng lại được sự cám dỗ của những đường tắt nhưng không bao giờ rời mắt khỏi chị mình. Điều gì sẽ xảy đến với chúng mình đây, mối quan hệ thân thiết đã cứu vớt chúng ta khi mẹ mất? Nơi mà Vincent và mình thất bại, liệu chị và mình có thể thành công không? Tình thương mến giữa hai chị em có thể đi tới đâu?
Mình đọc lại lá thư của chị Laura. Hy vọng ư, không: mình sẽ không giữ hy vọng. Điều đó sẽ giết mình mất. Mình rất muốn nhìn thẳng vào đường chân trời, nhưng mình cũng muốn đường chân trời đó đừng là ảo tưởng. Đừng thiêu đốt mắt mình.
04 THÁNG NĂM
Tối nay, Vincent, vừa đi dạo về, mình không biết cuộc đi dạo đó khủng khiếp như thế nào, đứng ở cửa ra vào, ánh mắt chơi vơi như một đứa trẻ, không ngừng nhắc đi nhắc lại: “Anh nghĩ đó chính là con bé. Tóc cũng như thế, cách bước đi cũng như thế. Anh nghĩ đó chính là con bé.” Răng anh ấy va lập cập. Mình cầm tay anh ấy, dìu anh ấy vào phòng ngủ, đặt anh ấy nằm trên giường. Anh ấy tiếp tục lẩm bẩm một mình, vẻ sợ hãi. Mình đắp chăn cho anh, giống như việc mình sẽ làm với đứa con trai nhỏ của bọn mình vậy, mình kéo rèm cửa và rời phòng. Mình nghe thấy anh ấy còn rên rỉ một lúc lâu, rồi anh ấy cũng thiếp đi, mệt mỏi.
Ai sẽ chăm nom anh ấy, sau này?
09 THÁNG NĂM
Chị Laura và mình đi dạo trong công viên Buttes- Chaumont. Hầu như chẳng có ai ở đó. Trời dịu và đẹp. Mình thông báo với chị ấy là mình và Vincent sắp chia tay. Chị ấy sững sờ mất một lúc, cuối cùng thì hỏi mình, hai lần: “Nhưng tại sao? Tại sao?”
Giải thích thế nào đây? Mình không biết cách trả lời. Cạnh hai chị em, ở trên ghế băng, có một người mẹ đang chơi với con. Thỉnh thoảng, em bé lại cười phá lên. Mình không thể rời mắt khỏi hai sinh liunh đang rạng rỡ vì hạnh phúc này.
Trong khoảng thời gian ấy, Laura đã bình tĩnh trở lại. Chị bắt đầu nói, chậm rãi, cẩn trọng. Mình nhận thấy những cố gắng của chị để tránh làm mình tổn thương: hai vợ chồng, mình và Vincent, vẫn còn đang sốc, bọn mình không nhận thức được những gì mình đang làm gì; chỉ mới được khoảng ba tháng rưỡi kể từ ngày Clara mất tích, “ba tháng rưỡi, chị ấy nói, em có hiểu không, Geneviève, ba tháng rưỡi là cực kỳ ngắn, đối với hai vợ chồng em có thể là dài vô tận nhưng đối với cả cuộc đời là cực kỳ ngắn, như một tia chớp thôi! ”; Clara không phải là chất kết dính duy nhất cho tình yêu của hai vợ chồng mình, còn có những thứ khác, từ lâu rồi, tất cả những người quen biết bọn mình đều có thể chúng thực điều đó, giờ bọn mình cần tìm lại xem tình yêu của mình là gì, tình yêu đó được tạo nên từ những gì.
Mình nghe chị ấy nói, mắt nhắm nghiền. Mình khóc. Chắc chắn chị ấy có lí. Chị ấy có lí nhưng chị ấy hoàn toàn nhầm: chị ấy không mảy may biết chuyện gì đã xảy ra với bọn mình. Vì bản thân bọn mình cũng có biết đâu.
12 THÁNG NĂM
Hôm nay trời nóng, Mình mặc chiếc váy màu trắng kết hợp với màu xanh da trời, chiếc váy mà Vincent và Clara rất thích. Mùa hè sắp đến rồi. Trong vườn, hương thơm ngào ngạt. Vào dịp này hàng năm, mình và Clara thường trồng hoa. Năm ngoái, lần đầu tiên, hai mẹ con đã cùng nhau chọn hoa. Mình vẫn nhớ cái ngày tràn ngập ánh nắng mặt trời và những tiếng cười vui đó. Dưới ánh mặt trời, trông Clara thật xinh xắn. Mình tự nhủ con đã lớn nhiều. Mình rất tự hào. Mãn nguyện. Buối tối, cả ba đã cùng ăn ngoài trời, trên bãi cỏ.
Mình viết hết quyển sổ đầu tiên rồi. Ngày mai, mình sẽ bắt đầu một quyển khác. Nếu ngừng viết, mình tin là mình sẽ chết. Chỉ có từ ngữ mới giữ được mình sống.
Bên nhau (tháng Sáu năm 2005)
Đêm bao la và sâu thẳm. Mình đỗ ô tô ở lối vào làng rồi đi sâu vào những con đường vắng ngắt. Trên quảng trường, hai cột đèn đường chiếu một thứ ánh sáng màu cam mà quầng sáng chập chờn của chúng soi rọi mặt tiền vài ngôi nhà. Phần còn lại của quảng trường chìm trong bóng đêm dày đặc. Toàn bộ khung cảnh khiến người ta nghĩ đến một phối cảnh sân khấu. Mình bước đi không chủ định dọc các con đường, vừa đi vừa tìm ngõ Midi. Đầu óc mình quay cuồng. Có lẽ mình chỉ cần nhắm mắt lại để nghĩ rằng tất cả chuyện này chỉ là một giấc mơ và rằng lát nữa mình sẽ thức dậy trên chiếc giường trong căn hộ của mình ở Paris, không hề nhớ gì về những giấc mơ đã khiến mình, ngay trong đêm, phải thực hiện cuộc hành trình tìm về người phụ nữ trước đây mình đã từng yêu.
Phía trên đầu mình, những tiếng oang oang phát ra từ một cửa sổ hé mở khiến mình hết cả đờ đẫn. Một cặp vợ chồng đang cãi nhau. Người vợ, giọng rên rỉ: “Anh đã hứa với em rồi cơ mà, Henri.” Người chồng, giọng khô khốc, tàn nhẫn: “Không có chuyện đó đâu.” Mình rảo bước.
Mình nhìn đồng hồ: đã nửa đêm. Một lát nữa thôi mình sẽ ở bên Geneviève. Geneviève sắp chết. Thời gian của bọn mình chỉ còn rất ít.
Ngôi nhà ở cuối ngõ, đầu một lối đi nhỏ, hai bên trồng đầy các loại hoa thân cao mà mình không biết tên: trừ hoa hồng và hoa tuy líp, mình không biết gì nhiều về hoa. Mình bước đi chậm rãi. Với mình, tất cả có vẻ không thực, không chắc chắn. Dường như mình không cảm thấy được là chân mình đang giẫm lên mặt đất: mình có cảm giác đang trôi đi. Những nghĩ suy xô đẩy trong đầu, lộn xộn, ngây ngô: lối đi này cô ấy đã đi hàng nghìn lần, từ mười lăm năm nay. Những bông hoa này cô ấy đã nhìn chúng lớn lên. Ngôi nhà này chắc hẳn cô ấy rất yêu quí. Geneviève, chọn lựa của cô ấy. Một cuộc sống không có mình.
Mình ở dưới chân ngôi nhà. Mình dừng lại một lát, ngẩng đầu lên, chậm rãi. Một chiếc đèn lồng chiếu rõ mặt tiền ngôi nhà. Ở tầng hai, hai cửa sổ đều đóng. Geneviève đang nằm nghỉ sau cửa sổ nào?
Mình nhắm mắt để nhớ lại khuôn mặt, hình dáng của Geneviève. Không nhớ được gì. Không một hình ảnh nào. Thay vào đó, tiếng cười của cô ấy, trầm và giòn tan, choán đầy tâm trí mình rồi bỗng dưng tắt ngóm.
Mình cố gắng thở bình tĩnh. Tim mình đập càng lúc càng nhanh. Mình đã năm mươi sáu tuổi, mình thấy sợ. Nỗi sợ hãi này, giống như của những đứa trẻ, giống như của những người không còn biết gì nữa.
Mình nhấn chuông. Mình không nghe thấy gì cả. Liệu cô ấy có sức xuống nhà mở cửa cho mình không ? Liệu cô ấy còn có thể ngồi dậy, đi lại không? Có thể nói chuyện không?
Mình lại nhấn chuông. Bỗng mình nhớ tới Pascale, nhớ lời dè chừng của cô ấy: “Anh không biết một người phụ nữ ốm thì như thế nào đâu.” Đúng thế. Mình không hiểu biết về bệnh tật, về những tàn phá của nó đối với cơ thể. Tất nhiên mình đã nghe bạn bè kể về những đau đớn mà một người anh, một người mẹ, một người thân của họ phải chịu đựng do bệnh tật. Mắt họ không nhìn mình, ánh mắt chăm chú và xa xăm, chính mắt họ kể cho mình nghe, còn nhiều hơn những lời nói của họ, những thử thách mà họ đã trải qua: sự bất lực trước nỗi đau đớn của một người thân yêu. Mình lắng nghe họ. Nỗi thống khổ của họ khiến mình xúc động, ưu tư. Nhưng họ đã nói với mình về một thế giới mà mình chưa bao giờ bước chân vào. Mình, những gì mình biết về cái chết, đó không phải là những thân xác dần dần bị phá hủy, tàn phá: đó là trạng thái chơi vơi trước sự trống rỗng, nỗi bàng hoàng sững sờ trước hư không, nó cứ dính chặt vào ta, kéo dài mãi mãi.
Phải xua đi những y nghĩ đang dồn dập quay lại. Mình ở đây để gặp lại Geneviève. Mình không ở đây để hoài cổ.
Bỗng nhiên, cánh cửa trước mặt mình mở toang. Cô ấy đứng ở đó, cách mình có vài xăng ti mét. Không được cúi xuống. Không được để cô ấy đoán ra nỗi e sợ của mình.
Cắm rễ sâu, thành một cái cây, ở ngưỡng cửa này. Không nhúc nhích nữa. Vĩnh viễn đứng im ở đó.
Chính cô ấy mở lời đầu tiên:
– Anh vào nhà đi. Đừng để bị lạnh.
Mình khẽ gật đầu. Mình cố mỉm cười với cô ấy. Mình cảm thấy khuôn mặt mình đang biến dạng, giống như khi người ta quá nhăn nhó.
Mình bước vào. Sau cánh cửa ra vào, một ngọn đèn nhỏ được bật sáng. Trong lúc đóng cửa, từ từ nhất có thể, mình đã kịp nghĩ: mình sẽ thấy lại khuôn mặt cô ấy, cơ thể cô ấy, và có thể mình sẽ không nhận ra.
Mình quay người lại. Cuối cùng bọn mình cũng đứng đối diện nhau. Cảm giác choáng váng. Từ cô ấy, đầu tiên mình chỉ nhận thấy sự gầy guộc, mái tóc gần như không còn nữa và đôi mắt rực cháy trên khuôn mặt. Mình lảo đảo. Cô ấy không nhúc nhích. Cô ấy không nao núng trước ánh mắt của mình. Chắc chắn cô ấy biết. Cô ấy biết.
Cảm giác lóa mắt giảm dần đi. Cơ thể mình không lảo đảo nữa. Mình lại dám đ
đưa mắt nhìn cô ấy. Và rồi từ từ, mình nhận ra cô ấy: Geneviève, người phụ nữ từng sống trong mình, vẫn là con người đó đằng sau vẻ gầy guộc, mái tóc gần như không còn nữa và đôi mắt rực sáng trên khuôn mặt: khuôn mặt với những nét cân đối trừ cái miệng hơi không cân xứng, đôi mắt màu xanh xám, trong như nước, nốt ruồi đen, chiếc khăn nhung nhỏ quàng trên cổ, thân hình cao và mảnh khảnh. Bọn mình đã đứng bao lâu để nhình nhau như thế, để hòa lẫn vào nhau, để tìm kiếm nhau rồi nhận ra nhau nhanh hơn?
– Em đang đợi anh. Cảm ơn anh đã đến ngay như thế.
Giọng cô ấy không thay đổi: vẫn trầm và vui vẻ thế. Bệnh tật đã không đánh gục được cô ấy.
– Làm sao có thể khác được cơ chứ?
Chính giọng mình lại đang yếu đi: âm thanh nghẹn lại trong cổ họng.
– Tối nay lạnh quá! Anh có muốn uống một ly hay ăn thứ gì đó không?
Mình lắc đầu ra dấu cho cô ấy là không. Không nói với cô ấy rằng thời tiết rất ôn hòa, rằng ở ngoài kia, màn đêm thật êm ái. Và rằng không khí thơm ngát, lạy Chúa, thơm ngát, mình, người chưa bao giờ dạo chơi ở làng quê, người chỉ quen với mùi của chốn thị thành, mùi nhựa đường và mùi ô tô, đằng sau cánh cửa này, mùi hương của đất, mùi hương của khí trời ấm áp và mùi của sự sống đã khiến mình nghẹn ngào.
Lẽ ra mình nên chuẩn bị những câu đầu tiên mình sẽ nói. Suốt bốn tiếng đi đường, mình chẳng tìm thấy gì cả. Và bây giờ, mình đứng ở đây, trước mặt cô ấy, chẳng nói với cô ấy một lời.
– Em đi nằm lại đây. Em mệt quá. Bếp ở cuối hành lang, phía bên trái. Anh cứ mở các ngăn tủ lấy đồ ra dùng nhé. Chắc đường xa lắm. Sau đó anh lên chỗ em nhé.
Cô ấy đã quay đi. Cô ấy đi xa dần, không một tiếng động. Mình thấy cô ấy leo lên cầu thang với từng bước nhỏ một, thân hình cứng đờ, dáng đi vụng về, như thể chân cô ấy bằng gỗ vậy. Cô ấy vừa vịn vào lan can vừa leo từng bậc, chậm chạp một cách đáng sợ. Mình nhìn ra chỗ khác.
Đầu mình lại ong ong. Mình thấy một cái ghế, ở đối diện mình. Mình thả phịch người xuống đó. Mình không đói. Có lẽ mình chỉ cần một ly whisky.
Mình nhắm mắt lại. Mình có cảm giác đang ở một miền đất xa lạ. Miền đất mà mình không biết tiếng nói cũng như các phong tục tập quán. Miền đất mà mình không quen biết ai cả. Mình trơ trọi.
Trước khi đứng lên, mình thì thầm tên cô ấy. Nỗi sợ hãi lại khiến mình nghẹt thở. Lạy Chúa, là một người đàn ông và đang rất khó có thể đứng dậy, sợ gặp lại người phụ nữ ta đã từng yêu thương, người ta đã cùng ta chịu đau khổ, là một người đàn ông và không thể đứng vững! Liệu những người đàn ông khác có dũng cảm hơn không?
Mình bước lên cầu thang. Mình không nhìn thấy gì hết. Mình mò mẫm tiến lên. Tại sao cô ấy không để một ngọn đèn nào sáng cả? Cuối cùng, mình thấy một tia sáng dưới một cánh cửa. Mình gõ nhẹ. Mình nghe thấy giọng cô ấy, gần như một tiếng cười, khiến mình sững sờ.
– Nào, anh vào đi. Em đang đợi anh đây.
Mình mở cửa. Khuôn mặt cô ấy hiện ra trước mắt mình, xanh xao, nhô ra từ đống ga trải giường. Cô ấy dùng một tay ra dấu bảo mình lại gần.
– Nằm trên giường này em lạnh lắm. Em cứ tưởng hôm nay là một đêm tuyết giá: tất cả thật yên lặng. Không một tiếng chim hót. Ngay trước khi anh đến, em đã mở cửa sổ để nhìn ra bên ngoài: em cứ trông chờ là khu vườn sẽ trắng xóa cơ. Thật ngớ ngẩn, đúng không anh? Đang tháng Sáu thế này…
– Em có muốn anh mang cho em một cái chăn không?
– Không, cảm ơn anh.
Cô ấy do dự một lát rồi nói nhỏ hơn, rất dịu dàng, như thể cô ấy không muốn làm mình phiền lòng.
– Anh biết không, cũng chẳng thay đổi được gì đâu, với cái lạnh thế này.
Sự yên lặng lại chắn giữa bọn mình. Mình không chắc là bọn mình có thể gặp nhau; nhưng thời gian, đang được tính từng giây từng phút với bọn mình, đang bị lãng phí: Geneviève đang ốm đau, kiệt sức; còn mình, những năm cuối này, mình đã nén nỗi đau của mình lại đến mức bị cạn kiệt. Tất cả trong mình đã khép lại.
– Em sống một mình thôi à?
– Vâng. Ngoài mệt mỏi ra, em không cảm thấy tệ lắm. Có một cô y tá qua nhà buổi tối và buổi sáng. Buổi trưa, một bà hàng xóm mang thức ăn đến cho em. Phần còn lại thì anh biết rồi đấy…
Một nụ cười phớt nhẹ trên khuôn mặt cô ấy. Cô ấy nhắm mắt lại. Mình thấy quanh cổ cô ấy có một sợi dây chuyền bằng vàng mà trước đây mình chưa bao giờ nhìn thấy. Một sợi dây chuyền cũ, rất mảnh.
– Ở kia, chỗ góc nhà, có một chiếc ghế bành đấy. Anh lấy ghế đi. Lại ngồi cạnh em nhé.
Mình thực hiện, không nói một lời. Mắt cô ấy vẫn nhắm. Mình dám ngắm nhìn cô ấy nhiều hơn: mình nhìn thật chậm khuôn mặt cô ấy, mái tóc cô ấy, cổ cô ấy. Nhiều phút trôi qua. Mình lại gần cô ấy.
– Em có chữa trị bệnh không đấy, Geneviève? Em có đến bệnh viện chữa chạy không? Có thể họ làm được điều gì đó?
– Ôi không, tuyệt đối không, không phải là bệnh viện. Kể cả nếu họ có thể kéo dài cho em thêm vài tháng, điều đó để làm gì? Em đã kéo dài đời mình đủ rồi. Em có cảm giác đã đi đến tận cùng của cái gì đó rồi. Em không còn khát khao nữa. Đó chắc chắn là bởi vì em đã đi được một chút rồi. Ngay cả ngôi nhà của em, anh Vincent, kể cả ngôi nhà mà em đã yêu thích biết mấy: em cũng chẳng cần. Ai đó sẽ lấy lại ngôi nhà và sẽ chăm nom nó cũng cẩn thận như em, thậm chí còn tốt hơn
Cô ấy mở mắt. Điều gì đó vừa lướt qua gương mặt cô ấy: một sự run rẩy, một sự nhợt nhạt bất chợt. Cô ấy im lặng một lúc, rồi lại nhắm mắt
– Nói với anh là em không sợ chết, điều đó, không, em không thể làm được. Khi em nghĩ tới sự kết thúc, tới những giây phút cuối cùng của đời người, sự sợ hãi có hiện hữu. Sự sợ hãi cô đơn này. Em sợ, đúng, em sợ. Thỉnh thoảng, em gần như đã gào thét vì sợ hãi. Em vẫn còn sức mạnh đó, muốn gào thét vì sợ hãi. Nhưng em phải thừa nhận rằng tất cả đã kết thúc, và rằng như thế là tốt. Tóm lại, tất cả… không hẳn là tất cả, vì em đã muốn anh đến đây
Mình cúi xuống người cô ấy. Đôi mắt mình bỏng rát. Mình có cảm giác từng lời của cô ấy đang ngấm vào da thịt mình. Cô ấy mở mắt, ngồi dậy. Mình giúp cô ấy kê hai cái gối sau gáy. Cô ấy nhìn mình. Đôi mắt cô ấy nhìn mình chằm chằm, mãnh liệt, không cười, như thể đôi mắt ấy đang tìm kiếm câu trả lời cho một câu hỏi.
– Em không muốn anh ở bên em lâu. Em chỉ cần chúng ta nói chuyện một lần cuối cùng. Em không thể ra đi khi chúng ta chưa nói chuyện với nhau về con bé lần cuối cùng.
Mình đứng dậy. Căn phòng này nóng quá. Thiếu không khí. Mình không thể chịu được. Lẽ ra mình không nên tới đây.
– Sao em không kê giường gần cửa sổ? Ở chỗ em nằm bây giờ, em chẳng nhìn thấy gì hết.
– Trước nó từng ở gần cửa sổ đấy. Hôm kia, em đã bảo cô y tá chuyển nó vào đây. Như thế này tốt hơn.
Mình dùng một ngón tay kéo rèm cửa ra, mình hé mở các ô cửa sổ. Một làn gió ấm áp ùa vào mặt mình. Xa xa, những con ếch đang kêu oàm oạp. Mình nghe thấy giọng cô ấy, rất nhỏ, gần như một lời thì thầm:
– Em nhớ con bé, Vincent, giá mà anh biết được em nhớ con bé đến dường nào. Em chưa bao giờ nhớ con bé như những ngày cuối này. Đôi khi em mơ thấy con bé ở bên em, lau trán cho em, ôm em. Con bé giúp em giải thoát. Trong giấc mơ của em, mọi thứ đều rất êm ái, tốt đẹp. Em thấy bình thản. Rồi em thức dậy, một thân một mình. Thật là khủng khiếp. Em cũng không biết nữa… Những sáng đó em nằm dài trên giường. Em không thể dậy được.
Cô ấy ngừng lời.
Quay người lại đi, ôm cô ấy trong vòng tay. Đừng để cô ấy một mình.
Mình không thể. Mình không thể. Điều gì đó ngăn trở mình làm vậy, và mình không biết đó là điều gì. Mình bị giữ lại cách cô ấy có vài bước chân, cách hẳn cô ấy.
– Xác con bé không bao giờ được tìm thấy…. Không tìm thấy quần áo, không tìm thấy gì hết. Chúng ta không bao giờ biết được chuyện gì đã xảy ra…. Em không thể chịu được điều đó, em không thể chịu được nữa.
Mình lại gần giường. Đầu cô ấy gục xuống. Mình không nhìn rõ mắt cô ấy.
Mình vén ga trải giường lên. Tay phải cô ấy đang đặt trên bụng. Mình cẩn thận cầm tay cô ấy, siết chặt trong hai bàn tay mình. Mình vẫn chưa chạm vào người Geneviève từ khi mình đến đây. Mình hơi rùng mình. Tay cô ấy thật lạnh giá. Trao cho cô ấy một chút hơi ấm.
Mình thì thào:
– Phải cố nghĩ rằng con bé đã không phải chịu đau đớn
– Chắc con bé nghĩ chúng ta đã bỏ rơi nó. Lẽ ra chúng ta không bao giờ nên yêu cầu ngừng các cuộc tìm kiếm
– Em biết rõ là họ đã tìm kiếm cả nhiều tuần lễ. Không có gì hết, không một dấu hiệu nhỏ nhất, không một nhân chứng nào cả. Em biết là họ đã làm hết sức mà
Mình thấy dường như tay cô ấy đỡ lạnh hơn. Các ngón tay cô ấy cựa quậy trong tay mình. Mình nhẹ nhàng nói thêm:
– Chính thời gian làm sai lệch tương lai, làm biến dạng quá khứ.
Mình không dám nói rõ thêm: thời gian và bệnh tật, sự kết thúc sắp đến. Cô ấy nói tiếp, giọng chậm rãi hơn, bình thản hơn:
– Anh nói đúng, tất nhiên. Em không biết tại sao từ mấy hôm nay, em lại sốn
sống lại một cách mãnh liệt những thời điểm sau khi con bé mất tích. Đầu tiên là sự sững sờ khi biết con bé mất tích. Nỗi kinh hãi. Tiếp đến là sự chờ đợi. Sự chia ly của hai chúng ta…. Tất cả cực kỳ rõ rang trong đầu em. Em nhớ tất cả mọi chuyện, nhớ cái lạnh giá của tháng Hai năm đó, nhớ khu vườn của chúng ta, nhớ anh, dáng hình hao gầy của anh. Em nhớ những giờ phút mệt mỏi, khủng khiếp, không lối thoát đó. Em nhớ sự bất lực của chúng ta.
Rất cố gắng, cô ấy xoay người lại về phía mình, nhìn mình:
– Hãy tha lỗi cho em vì đã nói tất cả những chuyện đó với anh. Có thể anh không muốn gợi lại những thời điểm đó. Đây là điều em muốn nói với anh: em đã viết nhật ký, trong vài tháng. Em viết vào buổi tối, khi em có dũng khí làm việc đó. Em bấu víu vào khoảng thời gian ngồi viết đó nhiều như người khác bấu víu vào người mẹ, người anh của mình… Không phải để xoa dịu nỗi đau của em, mà là để em không bị nỗi đau dìm xuống. Để nỗi đau đớn không cuốn em đi. Khi chuyển tới sống ở đây, em vẫn tiếp tục viết, nhưng không phải hàng ngày: chỉ khi nào em cảm thấy cần. Đã bốn năm nay, em không mở những cuốn sổ này ra. Em rất muốn anh giữ chúng, Vincent. Những gì chúng ta đã không biết cách chia sẻ cùng nhau khi Clara mất tích, em rất muốn điều đó trở lại với anh bây giờ. Anh cứ đọc chúng khi nào anh muốn, có thể là nhiều năm nữa, không quan trọng. Biết chúng ở bên anh, điều đó với em thật êm ái ngọt ngào
Cô ấy mỉm cười với mình. Mình gật đầu:
– Anh sẽ mang chúng theo mình, anh hứa. Nói cho anh biết chúng đang ở đâu.
– Trên bàn của em, trong căn phòng nhỏ cạnh bếp. Anh sẽ tìm thấy chúng rất dễ dàng: chúng ở trong một cái túi nhỏ màu xanh da trời. Có ba quyển.
Giờ cô ấy lại im lặng, nhắm mắt. Mình nghe thấy hơi thở của cô ấy, nhanh, đứt quãng. Nói nhiều như vậy chắc làm cô ấy kiệt sức. Mình ngắm khuôn mặt cô ấy đã gầy đi nhiều. Mình không thể tin là cô ấy đang sắp lìa đời. Mình không thể tin là cô ấy sắp không còn trên cõi đời này nữa.
Nhưng cô ấy đã lại tiếp tục nói với giọng chậm rãi, thanh thản:
– Em không biết chuyện đó đối với anh như thế nào. Với em, mười lăm năm qua thật bình yên, rõ rang. Mỗi ngày, phải tìm cách làm thế nào để thuần hóa thời gian. Khi tới đây, em như người bị gây mê: buổi sáng em thức dậy, buổi tối em đi ngủ, lúc nào như thế. Nhiều ngày trôi qua, em không cảm thấy gì hết. Em đã bắt đầu nghĩ toàn bộ chuyện này chả ích gì, chắc chắn tốt hơn là nên kết thúc. Và rồi, dần dần… Rất cần phải chăm nom ngôi nhà, khu vườn, những cây dại mọc lan khắp nơi nếu em không làm gì hết, cây cối héo úa, sơn tường bong tróc, các vết nứt xuất hiện… Em, người vốn chẳng biết gì về những chuyện đó, đã phải học. Dần dần, em nhận thấy mình đã trở lại với cuộc sống: buổi tối, em có những vết phỏng rộp trên người, đau khắp mình mẩy; lưng em cứng đờ; em khát, em đói. Thật tốt biết bao khi cảm nhận những điều khốn khổ nhỏ nhoi đó! Cơ thể em trở lại là xương là thịt!… Gần như.. đó là một điều kỳ diệu. Em nghĩ đến anh, em tự hỏi anh làm thế nào: anh ở lại đó, ở Paris, anh không có nơi để chạy trốn, anh có thể tiếp tục sống như thế nào? Đã bao lần em muốn gọi điện cho anh! Em tự nhủ: Phải làm cho anh ấy biết chia sẻ, nếu không, anh ấy không thể thoát ra được. Em thật ngớ ngẩn, đúng không!
Cô ấy nhìn mình, trên môi nở một nụ cười. Má cô ấy hõm sâu thêm một chút
– Tại sai chúng ta luôn cần niềm tin, luôn muốn những người khác giống chúng ta? Em đã có mảnh đất, chắc chắn anh đã tìm thấy một điều gì khác giúp anh tiếp tục sống, theo cách của anh. Vậy đấy, em kể anh nghe tất cả chuyện này…. Để anh hình dung một chút về những năm tháng vừa qua ở đây.
Mình cúi xuống cô ấy:
– Geneviève, chúng ta đi thôi, chúng ta ra khỏi căn phòng này thôi. Chúng ta sẽ đi dạo, thời tiết dễ chịu lắm, anh sẽ mặc ấm cho em, rồi em sẽ thấy, như thế sẽ tốt cho em. Em không thể cứ ở đây, nhốt mình cả ngày lẫn đêm, em cần không khí.
Cô ấy nhìn mình chòng chọc, ngạc nhiên rồi trả lời mình, có vẻ trách cứ nhẹ nhàng trong giọng nói:
– Vincent, em không thể đi được mười mét. Với lại, bây giờ đang đêm tối, anh muốn chúng ta đi đâu?
Im lặng một chút, rồi cô ấy nói thêm:
– Với lại, anh biết không, em không muốn đi dạo. Nhìn thấy cây cối, bầu trời, cảm nhận mùi đất, mùi tháng Sáu. Em không muốn nữa, anh hiểu không?
Nhắm mắt. Thở. Không được nao núng, không được như thế trước mặt cô ấy.
Cô ấy nói tiếp, nhỏ hơn:
– Em rất muốn chúng ta nói chuyện cả đêm. Em đã để dành sức lực của mình cho anh, cho chúng ta. Từ hai ngày nay, em chỉ ngủ, em ngủ liên tục. Khi em mở một mắt ra, chỉ là để nuốt thứ gì đó, để uống nước. Rồi em lại nằm dài, em ngủ tiếp. Chỉ còn có điều này đáng kể với em, đó là những khoảnh khắc cuối cùng chúng ta chia sẻ với nhau. Vì, anh thấy đấy…
Cô ấy dừng lời. Ánh mắt cô ấy xoáy sâu vào mình, như để gửi cho mình một lời nguyện cầu. Mình không nao núng trước ánh mắt cô ấy, chấp nhận sự ghì siết câm nín của ánh mắt ấy. Bọn mình nhìn nhau rất lâu. Người này nhìn người kia đắm đuối
Cô ấy thì thào:
– Thời gian không có nghĩa gì cả, đúng không? Đôi khi, sự vĩnh cửu là ở chỗ đó…
Cô ấy không nói hết câu. Mình im lặng gật đầu. Mình nghe thấy cô ấy thì thầm:
– Dù sao cũng rất khó khăn khi chấp nhận ra đi. Đôi khi cuộc đời, không báo trước, với hàng dài những ham muốn, những vũ điệu của mình, có thể chiến thắng được bệnh tật…
Mình cúi xuống cô ấy, cẩn thận ôm chặt cô ấy: mình không muốn làm cô ấy đau. Thân hình cô ấy gầy guộc biết bao qua lớp vải bông của bộ quần áo cô ấy mặc. Mình cảm thấy cả xương của cô ấy.
– Tất cả chúng ta rồi cũng sẽ ra đi, Geneviève. Chúng ta chỉ đi ngang qua cuộc đời thôi. Clara cũng thế, con bé dường như chỉ đi ngang qua cuộc đời thôi.
– Anh muốn nói: Clara cũng thế, con bé chỉ đi ngang qua cuộc đời. Clara của mẹ… Thân hình con bé mới mềm mại, ấm áp làm sao. Làn da màu sữa của con bé. Giọng nói trong trẻo của con bé. Nụ cười của con bé. Có lẽ con bé đã kết thúc bằng việc thoát khỏi vòng tay của chúng ta, như tất cả những đứa trẻ khác. Bằng cách bay lên. Đôi khi, em tự hỏi… Anh có nghĩ là con bé sẽ xinh đẹp không? Em tin là sẽ như thế. Em đã thường thử hình dung con bé lúc niên thiếu, rồi khi chỉ là một người phụ nữ trẻ. Hình ảnh không bao giờ giống nhau cả: lúc thì tóc ngắn, lúc thì tóc dài; lần thì mảnh mai, lần thì tròn trĩnh… Như thể em có một nghìn Clara vậy… Thân hình con thay đổi rất nhiều khi vào tuổi niên thiếu.
Mình vuốt ve chỗ hõm trên gáy, trước đây bị tóc che đi. Mình cảm thấy thân hình cô ấy run lên dưới tay mình. Cô ấy vẫn bất động.
– Anh có sống với ai không?
– Có.
– Thế thì tốt. Ngày mai, anh hãy về gặp lại cô ấy. Anh hãy tiếp tục sống.
Mình sẽ tiếp tục cái gì đây? Anh sẽ tiếp tục cái gì, hả Geneviève? Làm thế nào để nói với cô ấy là mình không sống cùng Pascale mà là sống cạnh cô ấy. Mình không biết cách sống cùng một ai đó nữa.
– Còn em? Em vẫn sống một mình trong từng ấy năm à?
– Vâng. Em không thể… Chúng ta đã chia tay nhau nhưng em vẫn luôn yêu anh. Em rất muốn biết tình yêu của chúng ta đã trốn ở đâu, nó đã ru rú, co cụm lại ở xó nào. Em đã tự hỏi hàng nghìn lần. Chưa bao giờ em biết được câu trả lời. Như thể nỗi đau đã vĩnh viễn gắn em vào anh nhưng lại ngăn cản em tiếp tục sống cạnh anh, em cũng chẳng biết nói thế nào cả…
– Ừ, anh biết. Anh hiểu
– Em khát nước quá, Vincent. Anh đi lấy nước cho em nhé
Giọng cô ấy bỗng lúng búng. Mình nhìn cô ấy: cô ấy đang run
– Anh đi đây. Em cứ nghỉ ngơi trong lúc đợi anh nhé
Cô ấy gật đầu, nhắm mắt lại. Mình ra khỏi căn phòng, đi về phía bếp.
Hành lang tối om. Mình quên là tất cả đèn đều bị tắt. Cảm giác là một đứa trẻ: hành lang dài vô tận. Mình không biết mình đang đi đâu. Mình sợ tiến lên. Mình sợ bị lạc. Mình muốn trốn đi, trốn khỏi Geneviève, trốn khỏi những đau đớn của cô ấy, trốn khỏi sự kiệt cùng của cô ấy. Mình muốn ở đây nhưng cũng muốn ở nơi khác. Nếu mình lấy một cuốn sách và kể cho Geneviève nghe một câu chuyện, nếu mình đọc thơ cho cô ấy nghe? Dần dần làm cho cô ấy khép mắt lại, như giúp một đứa trẻ sợ đêm tối có thể ngủ được
Bỗng mình nhớ tới mẹ. Mẹ đã may mắn không biết đến bệnh tật. Đã may mắn ra đi vào một tối tháng Năm, không báo trước, kín đáo giống như suốt đời mẹ vẫn vậy. Vì sao một số người lại chịu nhiều thử thách hơn những người khác?
Cuối cùng mình cũng vào được bếp. Mình bật đèn. Trên bàn, một chai nước, một bát đầy trái anh đào. Tủ lạnh gần như trống không: vài quả cà chua, một cây xà lách, một miếng pho mát. Bỗng nhiên hiện lên hình ảnh của những năm trước đó: căn hộ đầu tiên của bọn mình. Mình và cô ấy yêu nhau đã được vài tháng. Một buổi chiều thứ Bảy, hai đứa đã ký hợp đồng thuê nhà, sau đó, cầm chiếc chìa khóa trong tay, hai đứa chạy tới căn
hộ vẫn còn trống trơn. Đó là một căn hộ nhỏ xíu, tồi tàn, ồn ào, sơn bong tróc khắp nơi, nhưng dường như lại rất tuyệt vời với hai đứa. Mình nhớ cảm giác thỏa nguyện khi làm được điều vượt quá cả những giấc mơ điên rồ nhất của mình: cảm giác trọn vẹn. Ngày hôm đó, thế giới với mình thật tươi sáng biết bao. Geneviève cũng cảm thấy như vậy. Chiều hôm đó, cô ấy và mình đã biết tới niềm hạnh phúc.
Những năm sau này, còn lại gì từ những tình cảm mãnh liệt đó? Chúng đã bị chôn vùi trong phần nào của chính bản thân bọn mình? Chúng đã làm cả hai trưởng thành hơn, hay chỉ đơn giản là lướt ngang qua, không để lại dấu vết gì? Tối nay mình cảm thấy thật trống rỗng, thật xa vời với niềm hạnh phúc đó. Có thể, nếu Clara không mất tích, con bé sẽ là người tiếp nhận niềm hạnh phúc đó chăng? Không có con bé, mình gần như tự hỏi liệu điều đó đã từng có thực, hay chẳng qua chỉ là hồi ức của mình, khao khát tự nói với bản thân rằng mình đã từng sống, từng trải qua những cảm xúc mãnh liệt, điều đó đang huyễn hoặc mình.
Không, không thể như thế được: niềm hạnh phúc đó, mình không thể bịa ra được, không thể tưởng tượng ra được. Chắc chắn nó đã băng qua đời mình.
Mình bỗng nhớ tới những quyển sổ mà Geneviève đã tiết lộ với mình về sự tồn tại của chúng. Mình nhận ra, từ bếp, một cánh cửa dẫn vào căn phòng nhỏ mà cô ấy đã nói với mình. Mình bước vào: chỉ đủ chỗ cho một chiếc bàn và một chiếc ghế bành. Nơi này chắc là nơi ẩn náu của Geneviève. Cái túi nhỏ màu xanh da trời được đặt ngay trên mặt bàn. Mình tiến lại gần, vuốt nhẹ cái túi. Mình do dự một lát rồi rút tay lại. Liệu một ngày nào đó mình có đủ dũng khí để đọc những dòng chữ đó không? Để khám phá những câu từ mà Geneviève đã cố dùng để mô tả nỗi đau của hai vợ chồng không? Mình không muốn lại rơi xuống địa ngục lần nữa: mảnh đất mình đang đứng bây giờ đã bấp bênh lắm rồi. Lúc nào mình cũng như bị chao đảo chệnh choạng. Làm cho chính mình bấp bênh hơn nữa phỏng có ích gì?
Mình ngồi xuống. Mình nhắm mắt lại.
Đêm thật yên tĩnh và buồn. Đêm giã biệt. Liệu mình có thể sống trong ngôi nhà này không? Không, có lẽ mình không có sự mạnh mẽ của Geneviève để đương đầu với sự khoảng trống mà Clara để lại. Geneviève chưa bao giờ quên Clara: cô ấy chọn cách ẩn náu ở đây để học cách sống với con bé dù vắng bong. Mình, mình đã để Clara đi mất, biến mất khỏi ký ức của mình, thân xác mình. Mình đã mất con bé hai lần
Clara. Từ bao lâu rồi bố không nghĩ tới con nữa? Bố sợ đi tìm con. Bố sợ tìm thấy con. Có điều gì đó ngăn cản bố. Hãy tha lỗi cho bố: bố không biết cách làm bố của một đứa trẻ – ma. Bố không có đủ đức tin để duy trì sự sống cho những gì không còn tồn tại.
Mình quay lại bếp, cầm chai nước và bát anh đào. Mình cứ để đèn sáng thế để không phải bước đi trong ngôi nhà như một kẻ mù lòa nữa: mình muốn nhìn rõ mọi thứ ở đây.
Mình lại bước trong hành lang. Mong muốn bỏ trốn không còn nữa: phải gặp lại Geneviève. Nghe thấy giọng cô ấy, nghe nữa và nghe nữa, mong sao nó không ngừng vang lên. Trong một khoảnh khắc, mình đã muốn quên đi rằng bọn mình phải chịu mất mát để tin rằng cuộc đời vẫn còn có thể rộng mở trước mắt mình như một vùng đất trải dài đến vô cùng.
Đến trước cửa phòng cô ấy, mình gõ thật nhẹ và bước vào ngay. Cô ấy vẫn trong tư thế như khi mình rời đi: thậm chí hai cánh tay cũng không nhúc nhích. Mắt cô áy nhắm nghiền. Cô ấy ngủ chăng? Mình nhẹ nhàng lại gần. Mình ngắm cô ấy. Cô ấy thở nhanh. Thỉnh thoảng, dưới mi mắt cô ấy, một chút run rẩy nhẹ. Mình rất muốn ôm cô ấy vào lòng, ngăn không cho cô ấy ra đi. Làm sao mình có thể để cô ấy một mình đối mặt với những giây phút cuối cùng này? Ai sẽ an ủi cô áy? Ai sẽ chìa tay cho cô ấy?
Đứng trước thân hình cô ấy đang ngủ, mình hiểu rằng mình không thể lẩn trốn nữa. Mình đang ở đâ, dưới chân tường: bức tường cơ thể của Geneviève, ốm yếu đang nghỉ ngơi cách mình có vài xăng ti mét. Lần này, mình không thể chạy trốn nữa. Mình ở đây, vì cô ấy. Mình ở đây.
– Anh quay lại rồi đấy à? Em không nghe thấy tiếng chân anh.
– Anh không gây tiếng động: anh nghĩ là em đang ngủ. Từ từ đã, anh sẽ kéo rèm, lúc nãy anh để he hé.
Chỉ một giây, mình đã đứng trước cửa sổ: mình không muốn cô ấy thấy sự bối rối của mình.
– Đừng lo cho em, Vincent. Anh biết không, em đã đi được một quãng rồi. Khó khăn nhất là cách đây vài tuần: khi em hiểu rằng tất cả đang kết thúc và em sẽ ra đi mà không gặp lại Clara. Thật ngớ ngẩn, đúng không anh? Chính sự chắc chắn về cái chết của mình đã khiến em tin hẳn vào cái chết của con bé. Trước kia, còn tồn tại cái gì đó giống như… không, không phải niềm hy vọng. Từ đó quá mạnh. Ta không thể chờ đợi đứa con của mình suốt mười lăm năm mà vẫn cứ hy vọng một ngày nào đó nó trở về. Nhưng có điều gì đó giống như.. sự mờ ảo xung quanh chuyện con bé biến mất, một sự mập mờ. Có thể là một khoảng trống. Con người vẫn thường tin vào những điều kỳ diệu. Ngay cả trong những hoàn cảnh bi đát nhất, con người vẫn tin mình có thể thoát ra được. Chắc chắn vì thế mà con người có thể trụ được dưới địa ngục.
Cô ấy nhìn mình. Khuôn mặt cô ấy thật trong sáng. Cô ấy thật xinh đẹp. Mình hiểu vì sao bọn mình đã yêu nhau đến thế.
– Anh biết không, khi bác sĩ bảo em thế là hết rồi, em đã tự nhủ ngay, giống như khi ra khỏi một giấc mơ dài: giờ mình còn lại gì đây? Liệu có còn điều gì quan trọng, có còn điều gì mình không muốn bỏ qua không? Câu trả lời rất rõ rang: chính là anh. Những gì chúng ta đã chia sẻ với nhau, Vincent, tình yêu của chúng ta, rồi Clara, và sau đó là chuyện con bé biến mất, đó là cuộc sống của em. Niềm vui và nỗi đau của cuộc đời đó. Phần còn lại không có ý nghĩa gì hết. Tại sao lại chỉ nên giữ lại phần tươi sáng của cuộc đời thôi? Chính bóng tối nhường cho ánh sáng vẻ rực rỡ của mình. Có thể thật kinh khủng khi nói điều này nhưng anh biết không, nếu chúng ta không mất Clara, em sẽ không biết được giá trị của khoảnh khắc, giá trị của đất, giá trị của những điều nhỏ nhặt, giá trị của anh với em trong khoảng thời gian vài tiếng đêm nay. Tình nghĩa đó, mạnh hơn cả tình yêu của chúng ta. Anh đừng buồn, Vincent. Không phải vì em ra đi sớm hơn những người khác mà em đánh mất cái gì quan trọng đâu. Trái lại, em xin tạ ơn vì được sống những khoảnh khắc này. Sự vĩnh cửu không nằm ở thời gian, nó nằm ở sự sâu sắc. Ở sự cám dỗ đạt đến vĩnh cửu. Em không biết em tạ ơn ai, em không biết liệu cái chết có mở ra một điều gì đó không, nhưng em tin rằng ánh sáng đó, bằng cách này hay cách khác, sẽ còn lại mãi. Ánh sáng không tiêu tan đi: nó tồn tại mãi. Đúng không anh?
Mình im lặng gật đầu. Mình cố mỉm cười với cô ấy. Cô ấy hơi ngồi dậy, chìa một bàn tay về phía mình.
– Lại gần đây anh. Ôm em đi.
Mình dụi mặt vào cổ cô ấy. Cô ấy lạnh. Đừng nói gì hết: những câu nói của mình vô ích. Chúng không có cái rực rỡ của những giây phút cuối cùng.
– Em sẽ nằm nghỉ. Hãy ở bên cạnh em, nếu anh muốn vậy.
Mình kéo một lọn tóc ra sau tai cô ấy. Cử chỉ ngày xưa mình từng rất thích làm và đã quên mất. Cô ấy nhắm mắt lại. Những ngón tay cô ấy vẫn nắm lấy những ngón tay của mình. Rất cẩn trọng, mình để tay của cả hai lên tấm ga giường màu trắng. Mình không dám rút tay ra. Mình nhìn chằm chằm hai bàn tay đang đan vào nhau, với tất cả sinh lực, cho đến khi mắt mình mờ đi và mình không còn biết phần da thịt nào thuộc về mình; như thể mình đang hòa tan. Dần dần, mình thấy dịu đi mình đã quên lãng bản thân mình. Nỗi đau xa dần. Mình nhắm mắt lại.
Mình giật mình tỉnh dậy. Trời rất nóng. Da mình xâm xấp, họng khô khốc. Geneviève vẫn đang ngủ. Tay cô ấy đã thả tay mình ra. Mình ngắm cô ấy một lúc: hơi thở của cô ấy thật bình thản. Mình đứng dậy: mình thấy khát.
Mình ra khỏi phòng, đi về phía bếp. Mình uống hai cốc nước rồi cúi đầu xuống vòi nước cho mát. Mình cứ để nước chảy một lúc lâu. Mắt mình khép lại, mình chẳng nghe thấy gì hết. Có lẽ mình nên khóc, mình sẽ không cảm thấy nước mắt hòa lẫn với nước. Khi đứng thẳng người lên và mở mắt ra, mình cảm thấy gần như dễ chịu.
Mình mở cửa sổ cho không khí mát mẻ của buổi đêm ùa vào phòng. Nghe thấy tiếng ếch kêu. Trời đầy sao. Mình không cưỡng lại được mong muốn đi ra ngoài. Cánh cửa hơi cọt kẹt. Mình đi vài bước rồi ngồi xuống đám cỏ ẩm ướt trong vườn. Một lần nữa, sự uể oải của mùa hè lại khiến mình nghẹn ngào.
Bỗng mình nhớ đến Laura, chị của Geneviève. Mình đã không hỏi Geneviève xem chị ấy đã ra sao. Thật kỳ lạ khi cô ấy lại không nói gì với mình về chị ấy: hai người thân thiết lắm cơ mà. Sợi dây kết nối họ từng khiến mình như bị quyến rũ. Sự gần gũi giữa họ khiến mình ngạc nhiên vừa khoét sâu trong mình một vết thương không thể nhận thấy: nó cho thấy những điều mình không may mắn được biết. Trước khi gặp Geneviève, mình chưa bao giờ
có cảm giác thiếu thốn một người anh, người chị hay một người em: sự cô đơn trong thời thơ ấu là chất liệu góp phần tạo nên con người mình. Chất liệu đó cũng thân thiết với mình như hơi thở của chính mình hay những vết sẹo trên cơ thể mình. Khi mình quen với Geneviève, và sau đó là Laura, sự hiển nhiên trong mối quan hệ của họ, sự hiểu biết sâu sắc giữa hai người với nhau khiến mình biết đến một sự hòa hợp mà mình đã từng không tin là có thật. Hơn nữa, mình còn cảm thấy mình hoàn toàn không có chỗ đứng nào trong mối quan hệ của họ: cho dù họ có vui vẻ đón nhận mình trong những cuộc chuyện trò, thỉnh thoảng hỏi ý kiến mình, mình vẫn là người thừa, họ chỉ cần chính họ là đủ: giữa hai chị em, chẳng có gì cũng chẳng có ai là quan trọng cả.
Họ vẫn thân thiết thế chứ? Ở nơi Geneviève và mình đã thất bại, họ có thành công không? Mối liên kết máu mủ ruột rà có chống lại được nỗi đau không?
Mình lại thấy khát. Mình đứng dậy, đi vài bước. Trăng gần như tròn, các ngôi sao lấp lánh. Ngắm nhìn sự bao la này khiến mình thấy dịu lòng: dường như mình thấy mọi thứ đều ở đúng vị trí của chúng, sự yếu đuối của mình tương đồng với chừng ấy sức mạnh, chừng ấy không gian đó. Clara không còn trên cõi đời này, mấy hôm nữa, Geneviève cũng sẽ không còn, và một ngày nào đó, mình cũng sẽ ra đi. Thay vào vị trí của ba người sẽ là những người khác, họ sẽ ngỡ ngàng thán phục trước vẻ đẹp của thế giới, sẽ cảm nhận được sự uể oải của những tháng Sáu. Đúng, có thể mọi chuyện đều tốt đẹp như vậy.
Mình trở vào trong nhà. Trước khi lên phòng Geneviève, mình đi vòng qua bếp để uống thêm chút nước. Mình thấy vui vì đã đi ra ngoài: mình cảm thấy dễ chịu hơn, mạnh mẽ hơn để đương đầu với những giờ phút cuối cùng của đêm tối.
– Anh đi ra ngoài à?
Mình giật mình. Cô ấy đứng trước mặt mình, tay vịn lan can cầu thang, nhợt nhạt và trông rất mơ hồ trong chiếc áo ngủ dài sáng màu.
– Ừ.
– Em nghe thấy tiếng cửa. Anh đi dạo trong vườn à?
– Anh cần hít thở một chút không khí. Đêm nay là một đêm rất đẹp. Anh chưa bao giờ về nông thôn cả… Anh không còn quen nữa. Tất cả những mùi hương này, sự tĩnh lặng này… Chỉ một tí nữa là anh bị chóng mặt.
Cô ấy vừa gật đầu vừa mỉm cười. Một dải đeo màu trắng của áo ngủ tuột khỏi vai cô ấy. Mình nhìn có chằm chằm. Một thoáng bối rối xâm chiếm mình. Thân hình trước mắt mình là gì vậy? Một thân hình ốm yếu? Thân hình trước đây mình đã từng yêu thương?
– Có chuyện gì thế? Em khát nước à? Em có cần gì không?
– Em muốn đứng dậy, chỉ vậy thôi. Muốn cử động một chút…
Mình nhìn cô ấy chăm chú hơn: đôi mắt cô ấy long lanh. Mình nghe thấy hơi thở của cô ấy, nhanh, ngắt quãng. Chắc cô ấy bị sốt.
– Lại đây, anh sẽ giúp em. Dựa vào người anh nào. Em muốn đi đâu?
Cô ấy đứng bất động, đầu cúi xuống. Liệu cô ấy có như mình, nghĩ đến tất cả những khoảnh khắc mà bọn mình sẽ bước bên nhau trong khí trời ấm áp tuyệt diệu của một đêm tháng Sáu này nếu như bệnh tật không tàn phá cơ thể cô ấy?
Mình muốn cầm tay cô ấy và siết chặt nó, mạnh nhất có thể được. Giữ nó lại, ngăn nó tan biến đi.
– Em không biết mình có làm đúng khi dậy thế này không, Vincent.
Cô ấy nói giọng khàn khàn. Vờ như không hiểu điều cô ấy muốn nói, mình thì thầm, bằng một giọng mà mình rất muốn tỏ ra vui vẻ nhưng mình lại cảm thấy nó như khẩn nài:
– Đúng chứ, nào! Trái lại, như thế sẽ tốt cho em.
Bọn mình đang diễn trò gì đây? Và tại sao? Tại sao vẫn cần phải diễn, khi mà tất cả đáng kết thúc? Tại sao lại tiếp tục giả vờ?
Cô ấy bỗng níu lấy cánh tay mình, nhìn mình chăm chú:
– Anh có nhớ lúc sinh Clara không? Anh thì rất lo lắng, còn bà đỡ thật dịu dàng. Bà ấy làm chúng ta yên lòng. Clara chui ra bằng cách quẫy như một con lươn. Anh đã không dám chạm vào người con. Chúng ta đã khóc. Em không bao giờ quên được.
Cô ấy nói nhỏ đến mức gần như là một giấc chiêm bao. Mình nhắm mắt lại. Mình đấu tranh. Mình tiếp tục đấu tranh để thoát khỏi ký ức của cô ấy.
– Anh có còn giữ một hình ảnh nào về con bé không?
– Anh không biết nữa, Geneviève.
– Xin anh đấy. Một hình ảnh thôi. Một hình ảnh duy nhất.
– Anh không thể.
Cô ấy lại im lặng. Mình không dám ngước mắt về phía cô ấy. Trực diện với nỗi đau của cô ấy.
– Em thì trong em có biết bao hình ảnh của con: con bé khóc, khi mới sinh. Con bé ngủ trong nôi. Con bé cười trong cánh tay anh khi anh lăng con trong khoảng không. Con bé bị ngã ở nhà mẹ anh và bị vỡ vành xương lông mày. Con bé ngồi trên cái xích đu. Con bé ngày đầu tiên đi học, chiếc cặp màu vàng trên lưng, dáng vẻ nghiêm nghị và tự hào… Tất cả những hình ảnh đó… Chúng lấp lánh trong tâm trí em. Chúng lấp lánh quá mạnh. Em có cố nhắm mắt cũng vô ích… Những hình ảnh đó vẫn hiển hiện. Chúng xuyên qua em.
– Lại đây, Geneviève. Chúng ta ra vườn thôi. Cho dù em chỉ có thể đi được vài bước. Lại đây nào.
Cô ấy vẫn ngập ngừng. Mình trèo lên một bậc để lại gần cô ấy, chìa một tay về phía cô ấy.
– Hãy tin ở anh.
Bàn tay cô ấy bỗng ở trong tay mình, nóng bỏng. Rất chậm rãi, cô ấy bước xuống một bậc, rồi một bậc nữa. Mình cố gắng đi chậm bằng cô ấy. Tim mình đập thình thịch. Mình thì thào:
– Với anh, đó chính là những hình ảnh về em. Anh đã quên chúng. Gặp lại em khiến chúng đang trỗi dậy đấy.
– Anh sẽ giữ gìn chúng, đúng không?
– Ừ. Anh không muốn chối bỏ chúng nữa.
Bọn mình đi ngang qua bếp. Mình dừng lại một lát:
– Em muốn uống gì không?
– Cảm ơn anh, có ạ. Em khát quá. Em sẽ uống nhiều nước đấy, anh ạ.
– Đợi anh ở đây, anh quay lại ngay.
Mình buông tay Geneviève ra. Cô ấy thả người xuống một chiếc ghế bành. Mình đặt một tay lên trán cô ấy: nó ướt đẫm mồ hôi. Mình nhắc lại, nhẹ nhàng nhất có thể:
– Anh quay lại ngay.
Mình bước từng bước bốn bậc một khi leo lại cầu thang: mình tìm phòng tắm, mình tìm khăn tắm, mình tìm một chiếc găng ướt để đặt lên vầng trán nóng rẫy của Geneviève. Mình phải khẩn trương: cô ấy đang đợi mình, sức cùng lực kiệt, người sốt và khát, mình đã hứa với cô ấy sẽ đi nhanh thôi. Mình bước vào trong một phòng tối om, rồi ra ngay lập tức để vào căn phòng thứ hai, cũng tối om như thế, mình vấp vào cái gì đó và suýt ngã, may mắn mình giữ được thăng bằng, mình bị đau mắt cá chân, mình không tìm thấy phòng tắm, mình mất hy vọng tìm thấy những gì mình đang đi tìm, mình mất hy vọng có thể giúp Geneviève khỏe lại, cô ấy đang đợi mình dưới kia, im lặng, cô ấy đang chờ đợi mình nói về Clara, chờ đợi mình nói với cô ấy tất cả những hình ảnh mình đã gìn giữ về con bé, nhưng nói với cô ấy về Clara như thế nào đây vì mình chẳng còn biết gì về con bé nữa, vì chẳng còn lại gì với mình hết, cả giọng nói lẫn khuôn mặt của con bé, mình đã dồn tất cả những hình ảnh đó đến nơi sâu thẳm nhất của trái tim mình, tới mức quên mất rằng mình đã từng là một người cha ư?
Cuối cùng, mình tìm thấy một chiếc găng tắm. Mình chạy qua hành lang, lại bước xuống cầu thang. Mình thấy Geneviève từ phía lưng, cô ấy đã không nhúc nhích, gục xuống trong chiếc ghế bành. Đầu cô ấy ngả nhẹ sang bên cạnh. Mình bước vào bếp, lấy đầy một cốc nước rồi nhúng ướt chiếc găng tắm. Đôi tay mình run nhẹ. Để không nghĩ chuyện gì hết, mình cố tập trung vào dòng nước lạnh đang phụt ra và xối xả trong bồn rửa. Các ngón tay của mình trở nên giá buốt. Mình cứ mặc cho nước chảy. Chẳng mấy chốc tay mình không còn cảm thấy gì hết: trong một lúc, mình như bị gây mê. Mình thoát khỏi mọi nỗi đau đớn.
Mình ra khỏi bếp, lại chỗ Geneviève. Đôi mắt cô ấy mở to, cô ấy đột ngột bất động. Dường như cô ấy không nghe thấy tiếng chân mình.
– Geneviève?
Không một cử động nào dù là nhỏ nhất: nếu mắt cô ấy không mở, có thể tưởng cô ấy đang ngủ rất sâu. Cô ấy đang ở đâu?
Mình đặt một tay lên vai cô ấy.
– Geneviève, anh mang cho em một cốc nước đây. Em uống đi, như thế sẽ tốt cho em đấy.
Cô ấy không nhúc nhích, không trả lời. Ánh mắt bất động của cô ấy khiến mình sợ hãi. Mình đưa qua đưa lại một tay trước mắt cô ấy, chầm chậm từ trái sang phải rồi từ phải sang trái: cô ấy không phản ứng. Mình lắng nghe hơi thở của cô ấy, nhanh nhưng đều.
Phải xua tan nỗi sợ hãi. Đừng để nó choán lấy mình. Chỉ nghĩ đến Geneviève thôi. Hãy tìm những cử chỉ xoa dịu, những cử chỉ sẽ đưa cô ấy trở lại với cuộc sống.
Mình đặt bao tay trên vầng trán vẫn còn nóng rẫy của cô ấy. Mình thấy hình như, nhưng cũng có thể mình bị nhầm, trời vẫn khá tối và mình đang bồn chồn, hình như cô ấy hơi rùng mình, dường như sự tiếp xúc của chiếc găng tắm lạnh và với làn da đã gây ra một cái gì đó ở cô ấy. Mình đặt chiếc găng lên trán cô ấy rồi cầm một tay cô ấy. Rất nhẹ nhàng, mình áp bàn tay đó vào hai lòng bàn tay mình, vuốt ve nó. Rồi mình đặt lại bàn tay ấy về chỗ cũ và vừa cầm lấy bàn tay còn lại của cô ấy vừa thì thầm tên cô ấy. Từng cử chỉ của mình đều
đều rất chậm rãi và sự chậm rãi này xoa dịu mình. Bỗng nhiên, mình biết được những điều mình chưa bao giờ biết: mình không biết căn bệnh nhưng Geneviève sẽ trở về với cô ấy, trong vài phút hoặc vài tiếng nữa, cô ấy vẫn cần nói chuyện với mình, sự bất tỉnh này chỉ là khởi đầu cho một chuỗi dài sau này, màn đêm đang dần bao phủ cô ấy nhưng phía trên khuôn mặt cô ấy, các vì sao vẫn đang lấp lánh.
Mình không thấy sợ nữa. Mình thấy bình tĩnh. Mình nhấc cái bao tay ra, đặt một nụ hôn lên trán cô ấy. Mình chờ đợi Geneviève trồi lên khỏi cái hồ đen ngòm nơi cô ấy đã để bị nhấn chìm trong vài khoảnh khắc.
Bao nhiêu thời gian đã trôi qua? Mười phút? Một giờ? Thời gian không trôi nữa, nó đã đông cứng lại, hoặc cũng có thể đã tan ra, mình không biết nữa, không còn thời gian nữa, chỉ còn lại những ngụp lặn trong những không gian mà ở đó thời gian không thể tác động đến, những không gian mà đến tận bây giờ mình chưa bao giờ bước vào, nơi cái chết và sự sống, sự vận động và trạng thái im lìm, niềm vui và nỗi đau hòa lẫn với nhau cho đến khi chỉ còn là một, ngay cả khi có ai đó bỗng nhiên xuất hiện và nói chuyện với mình, mình cũng không biết liệu có thể đối đáp với người đó được không, liệu mình có thể nói cùng một ngôn ngữ với người đó không, vì mình đang cập vào thế giới nơi Geneviève đang rút về và vùng đất mới này, hoàn toàn xa lạ, vừa lôi mình ra khỏi chính mình vừa trả mình lại cho người mình đã lạc mất. Mình ngắm Geneviève, cô ấy đang chớp mắt, mỉm cười yếu ớt với mình. Mình hạnh phúc được ở đây, trước mặt cô ấy
– Em khát.
Mình đưa cốc nước cho cô ấy. Cô ấy uống từng ngụm nhỏ, liền một hơi, rồi ngẩng lên nhìn mình:
– Cảm ơn anh đã nghĩ tới nước.
Giọng cô ấy rất yếu, gần như nghẹn lại. Mình không rõ liệu cô ấy có nhận thức được những gì vừa xảy ra không. Mình không nói chuyện đó với cô ấy: mình không nghĩ điều đó là cần thiết.
– Không có gì. Em muốn uống nữa không?
Cô ấy trả lời mình bằng cách lắc đầu.
– Anh có nghĩ là, nếu anh giúp em, chúng ta có thể ra ngoài một lúc không? Em đã bảo với anh là không muốn ra ngoài, nhưng, từ lúc… Khi em nghe thấy tiếng cánh cửa mở ra, lúc nãy… Em không biết nữa… Em đã cảm thấy như…
Cô ấy không nói hết câu, nhìn thẳng vào mắt mình một lúc lâu.
– Đó giống như ham muốn được bay vậy, cô ấy thì thào nói hết câu, trong hơi thở gấp gáp.
Mình lại gần cô ấy, ôm ghì lấy cô ấy. Mình cảm thấy thân hình cô ấy sụp xuống dưới người mình. Mình gần như phải nâng cô ấy lên.
– Chắc chắc chúng ta sẽ làm được. Em sẽ dựa vào người anh, chúng ta sẽ bước thật chậm. Em đừng lo.
Một bước, rồi một bước nữa. Không nghĩ đến những bước tiếp theo. Không ngước mắt về phía cửa ra vào, chỉ cách bọn mình có mấy mét nhưng giờ trở nên quá xa xôi. Đỡ sức nặng của cơ thể Geneviève, càng ngày càng trĩu xuống giữa hai cánh tay mình. Mỉm cười với cô ấy, để cô ấy không biết mình đang rất khó nhọc khi đỡ cô ấy. Mỉm cười với cô ấy, liên tục và mãi mãi.
– Chúng ta gần đến nơi rồi.
– Nhìn em này… Trong tình trạng này thật không thể chấp nhận được. Đó…
– Suỵt, em thôi đi. Em sẽ thấy ở bên ngoài thơm ngát thế nào. Em sẽ nói cho anh biết tên các loài hoa, anh chẳng biết gì về mảng này cả.
Cô ấy im lặng gật đầu. Mình liếc trộm về phía cô ấy. Một giọt nước mắt đọng lại ở khóe mắt phải của cô ấy. Mình siết tay cô ấy mạnh hơn một chút.
Bọn mình ngồi trên cỏ, Geneviève trong vòng tay mình, được cuốn trong chiếc chăn len màu xám mình tìm thấy ở gần cửa. Cả hai không nói gì một lúc lâu. Mùi hương của cô ấy bao quanh mình. Mình nhắm mắt lại.
– Ở bên cạnh, chỗ đó, là cây mộc lan. Không còn hoa nữa, giờ không phải mùa mà. Đầu tháng Tư, nó đơm những bông hoa trắng tuyệt đẹp. Còn chỗ đằng kia, xa hơn một chút, là cây trúc đào. Cây em thích nhất đấy.
Cô ấy nói rất chậm, giọng chỉ vừa đủ nghe. Mình biết cô ấy đang dồn cho mình tất cả những sinh lực cuối cùng của cô ấy. Mình hít một hơi dài rồi nói, trong hơi thở gấp gáp:
– Chắc chắn anh nhớ lúc sinh con bé. Anh còn lo lắng hơn cả em. Anh không thể tin được chuyện đó. Anh có cảm giác con bé sẽ không bao giờ được sinh ra. Anh nhớ tiếng khóc Clara đã bật ra khi cuối cùng con bé cũng chui ra được. Tiếng khóc đó… To khỏe như thế… Anh có cảm giác người mình tan ra.
Cô ấy không nói gì. Mình mở mắt, rồi lại nhắm lại ngay. Mình cảm thấy những hình ảnh đó đang dâng lên trong mình, một loạt những con sóng ngày càng mạnh, một đợt triều lên và một đợt triều xuống mà giờ đây mình không thể làm gì chống lại được nữa. Geneviève dựa vào người mình, mình cảm thấy sự sống vẫn còn phập phồng trong cô ấy, và Clara đang ở cùng bọn mình, ở giữa bọn mình. Clara đang ở đây, vậy là mình đã không lạc mất con bé. Clara đang ở đây, giữa hai người, mẹ và cha của con bé.
– Em có nhớ lần con bé giận chúng ta khi chúng ta nói cho con biết nhà mình sẽ chuyển đi không? Anh nghĩ đó là lần duy nhất con bé rơi vào tình trạng đó. Một cơn giận dữ kinh khủng… Mất cả một ngày để dỗ dành con bé… Anh cũng nhớ lần đầu tiên chúng ta tổ chức sinh nhật cho con với bạn bè. Hình như lúc con bốn hay năm tuổi? Con bé đã rất diện.
– Chiếc váy màu xanh da trời và da cam, em cũng nhớ. Con bé mới hãnh diện làm sao!
– Mắt con long lanh. Con bé đã đeo tất cả vòng của mình. Anh đã tự nhủ: mười năm nữa thôi, con sẽ là một thiếu nữ rồi…
Mình vuốt ve lưng Geneviève. Mái tóc cô ấy. Không khí êm dịu vô ngần.
– Bạn thân của con tên là gì nhỉ? Sophie à? Hay Julie?
– Camille.
– Camille, đúng rồi. Cô bé rất dễ thương. Không biết con bé thế nào rồi?
Lại im lặng. Mình cố nhớ lại đường nét của Camille. Nhưng mình không thể. Geneviève co rúm người lại thêm chút nữa trong vòng tay mình. Cô ấy quay mặt về phía mình, rúc mặt vào ngực mình.
– Em muốn tất cả kết thúc bây giờ, cô ấy thì thào. Ở đây, trong vòng tay anh. Em nghĩ là em sẽ không sợ.
Mình ôm chặt cô ấy. Bỗng mình hiểu bọn mình đã yêu nhau biết mấy. Sức mạnh tình yêu của bọn mình hiện ra với mình rõ ràng hiển nhiên đến mức mình đã thực sự hiểu được: như vậy, hạnh phúc chính là cô ấy và mình. Chính sự đơn giản đó. Và tất cả những gì bọn mình đã cùng nhau chia sẻ, rồi đánh mất, đều thuộc về tình yêu đó.
Người cô ấy hơi run.
– Em lạnh à?
Để trả lời, cô ấy đành dựa vào vai mình mạnh hơn một chút.
– Đi thôi, Geneviève, chúng ta vào nhà thôi. Không được để em bị lạnh.
Cô ấy lắc đầu. Môi cô ấy thì thầm điều gì đó mà mình không hiểu. Mình cuối xuống sát cô ấy hơn. Mình nghe thấy:
– Cũng chẳng sao nếu em bị lạnh. Em vẫn muốn ở lại đây thêm chút nữa.
Mình im lặng gật đầu. Bóng đêm trôi dài trên người Geneviève. Ngôn từ không còn quan trọng nữa. Cái gì đó đang thiêu đốt trong mình và mình không biết liệu đó là một thứ ánh sáng hay là một nỗi đau. Mình nhắm mắt lại.
Liệu hai ta có thể làm khác được không? Đứng vững bên nhau, không lảo đảo? Không ly tán? Hai ta đã từ bỏ quá sớm ư?
Chúng ta sẽ không bao giờ biết được điều đó. Giờ đã quá muộn rồi, con đường đã đến điểm kết thúc. Cuộc đời là như vậy, chúng ta không thể quay ngược trở lại, thử cơ may của mình lần thứ hai. Mình đặt một nụ hôn lên mái tóc Geneviève. Mình có cảm giác ngửi thấy mùi của biển, nhưng mình biết đó là ảo giác giống với ảo giác khiến một hồ nước hiện ra ngay trước mắt những du khách đang khát cháy cổ trên sa mạc. Từ lâu rồi, biển đã rời xa mái tóc Geneviève, thay vào đó, chắc chắn chỉ vương vất mùi của bệnh tật và mồ hôi, nhưng có hề chi, mình nán lại một chút trong mùi hương mái tóc của Geneviève và dường như mình tìm lại được sức mạnh của những gì đã gắn kết hai đứa mình. Mình hạnh phúc vì điều đó.
Bọn mình cứ ngồi như vậy, ôm ghì lấy nhau và yên lặng, trong không khí ấm áp của buổi đêm. Có lẽ Geneviève đã ngủ: mí mắt cô ấy khép lại và thân hình cô ấy bất động. Thỉnh thoảng mình mở mắt ra, cố phân biệt những đường nét trên khuôn mặt cô ấy, mình kiểm tra xem cô ấy có thở bình thường không. Sau đó, cảm thấy yên tâm, mình lại nhắm mắt lại: mình đang thưởng thức đêm cuối cùng của mình và cô ấy.
Mình không biết lúc mình quyết định trở lại phòng ngủ là mấy giờ. Có lẽ chính mình cũng đã thiếp đi: người mình đờ đẫn và uể oải. Geneviève nhìn mình. Mình ngỡ nhìn thấy ở sâu trong đôi mắt đờ đẫn của cô ấy dấu ấn một nụ cười.
– Bây giờ chúng ta vào nhà thôi. Anh sẽ bế em. Dựa vào người anh đi, dựa hết sức vào người anh đi.
Người cô ấy dường như còn nặng hơn cả lúc đi. Liệu có phải vì sự sống đã lìa khỏi thể xác cô ấy một chút nữa từ lúc đó không? Mỗi bước chân thật khó nhọc: mình suýt vấp ngã nhiều lần. Mình nghe thấy răng cô ấy va lập cập. Cô ấy lạnh. Mình cố ôm cô ấy chặt hơn nữa. Mình rất mong cô ấy không để ý những cố gắng của mình, rất mong cô ấy tin rằng mình bế cô ấy cũng dễ dàng thoải mái, hăm hở nhiệt tình như khi c
cô ấy hai mươi lăm tuổi và khi đó, mình vừa nhấc bổng cô ấy vừa cười vang.
Cuối cùng hai đứa cũng đến được thềm nhà. Mình đẩy cánh cửa, nó hé ra, kêu cọt kẹt như lúc trước. Ở trong nhà đỡ nóng hơn. Mình để Geneviève ngồi xuống chiếc ghế bàng rồi đi vào bếp. Mình cố ăn một mẩu phó mát: mình còn cần sức lực cho những giờ tiếp theo. Đứng giữa gian bếp, mình nhai từng miếng một rất lâu, rất chuyên chú. Mình không đói nhưng mình cố nuốt. Mình không hiểu tại sao những hình ảnh đã bị xóa từ lâu, những hình ảnh về cậu bé là mình khi xưa, lại trở về trong ký ức mình, khi đó mình cam chịu và ngoan ngoãn nhai những bữa ăn chiều linh đình mà mẹ chuẩn bị, mẹ không thể hiểu được chuyện con trai mình cứ gầy nhẳng và thử mọi cách để nó có “đôi má phúng phính”.
– Anh Vincent à?
Chỉ một giây, mình đã ở bên cô ấy.
– Có chuyện gì thế em?
– Em rất muốn anh đọc cho em một thứ gì đó.
Cô ấy nói chậm, khó nhọc.
– Muốn anh đọc cho em một thứ ư? Tất nhiên rồi, nhưng thứ gì cơ? Em muốn nghe chuyện gì?
Vừa nói với cô ấy, mình vừa nhìn xung quanh: những quyển sách để ở đâu? Mình chưa thấy một quyển nào cả. Chắc cô ấy đã đoán được ý nghĩ của mình vì mình nghe thấy cô ấy thì thầm:
– Trên giá gỗ, sau tủ buýp phê anh ạ. Có ít sách lắm. Khoảng mười lăm quyển thôi… Em chỉ giữ những quyển cần thiết thôi. Những quyển giúp em sống. Những quyển khác… Em đã ném đi hết rồi, ít lâu sau khi em tới đây.
Mình sững sờ nhìn cô ấy: cố ấy vốn đọc rất nhiều mà! Làm sao cô ấy tìm thấy dũng khí từ bỏ gần như tất cả những cuốn sách cô ấy đã tập hợp quanh mình trong bao năm? Mình không thể ngăn mình hỏi cô ấy:
– Nhưng vì sao?
Cô ấy nói rành rọt, giọng nghẹn ngào, mắt nhắm nghiền:
– Em không còn muốn vướng víu với những thứ vô dụng. Chỉ giữ lại cái gì thiết yếu, da thịt của mọi thứ thôi, để gần với cuộc sống nhất. Không làm mình nặng nề thêm… Cuộc sống không có Clara đã nặng nề lắm rồi… Những cuốn sách mà em giữ lại, em đã đọc chúng, rồi đọc lại. Anh biết không, Vincent, mỗi lần đọc vẫn là một niềm vui đã cuốn em đi, xoa dịu em. Anh không thể biết niềm hạnh phúc mà em đã tìm thấy trong những cuốn sách này đâu.
Mình vừa nghe cô ấy vừa nghĩ: cô ấy đã chọn giữ lại những quyển nào? Còn mình, mình sẽ giữ lại những quyển nào?
– Anh đi lấy một quyển đi. Em đợi anh.
Mình tiến về phía giá sách. Những quyển sách được xếp khít vào nhau. Giá sách mới chỉ gần đầy: vẫn còn chỗ cho mấy quyển nữa. Hẳn là những quyển này đủ đế Geneviève đọc trong vòng mười lăm năm. Đầu tiên, mình thấy cuốn Kinh Thánh, rồi một số tuyển tập thơ, vài vở kịch, và vài cuốn tiểu thuyết. Mình đứng một lúc nhìn kỹ chúng, không dám sờ vào, như thể từng cuốn sách này toát lên điều gì đó thiêng liêng, cho dù mình đã biết phần lớn chúng. Rồi mình nhớ ra Geneviève đang đợi mình và mình quyết định lấy một tuyển tập thơ Verlaine. Mình thận trọng rút cuốn sách ra. Mình nhận ra cuốn sách này: đó là một bản in cũ. Mình nhớ hình như khi hai đứa gặp nhau, Geneviève đã có tuyển tập này rồi. Mình vừa đưa tay vuốt ve trang bìa vừa nhớ lại những lời của Geneviève. Mình xúc động khi biết những bài thơ này đã quan trọng xiết bao với cô ấy. Chắc chắc cô ấy nói đúng: giá trị của một đời người gắn với những sự chọn lựa của người đó.
Giờ mình lại ở bên cô ấy. Mắt cô ấy nhắm nghiền. Mình cầm tay cô ấy.
– Em có muốn chúng ta lên phòng em không?
Cô ấy ra dấu cho mình là không. Mình đi tìm một cái chăn nữa rồi đắp cho cô ấy. Môi cô ấy xám xịt, khuôn mặt cô ấy nhợt nhạt như màu sáp ong. Cô ấy giữ tay mình một lúc rồi thả ra. Cô ấy có vẻ đang sức cùng lực kiệt. Mình giở ngẫu nhiên tập thơ, cúi xuống sát người cô ấy và bắt đầu đọc:
Bởi bình minh rạng dần, kìa bình minh ơi, Sau khi đã tránh né ta nửa đời, hy vọng mong mỏi Bay về phía ta, người đang vẫy gọi và cầu xin không ngơi, Hạnh phúc này mong được là của ta mãi mãi,
Giờ là thôi những ý nghĩ tối tăm, tệ hại, Giờ là thôi những giấc mơ buồn! Thôi thế là thôi. Thì thôi nhé, sự mỉa mai và những đôi môi tê dại Những lời nói độc địa đâm sâu mãi không ngơi.
Mình nhìn cô ấy: cô ấy đã ngả đầu ra phía sau. Miệng cô ấy hé mở. Từ cô ấy toát ra cảm giác rũ bỏ đến mức mình cứ dán chặt mắt vào cô ấy một lúc lâu, không thể đọc tiếp được. Lần này, mình biết đây là những khoảnh khắc cuối cùng bọn mình được bên nhau. Cổ họng mình nghẹn lại. Không nhượng bộ những giọt nước mắt mình cảm thấy đang dâng lên mi. Mình nhìn chằm chằm cái nốt ruồi đen trên cổ cô ấy. Chính lúc đó mình nghe thấy giọng cô ấy, xé tan yên lặng:
– Đẹp quá!
Mình ngước mắt lên nhìn cô ấy: Khuôn mặt cô ấy là khuôn mặt mang niềm hân hoan. Mình sững sờ. Mình không dám nhúc nhích, chỉ thở nhẹ. Cô ấy đang ra đi và khởi hành là sự bay lên. Môi cô ấy thì thầm điều gì đó, mình không hiểu nhưng cố đoán:
– Anh đọc tiếp đi.
Mình lại cầm cuốn sách. Hai tay run rẩy.
Mình lại nhìn cô ấy: cô ấy đang chờ đợi. Thế là mình đột ngột đứng lên để lấy lại hơi, không cần biết liệu có thể đọc đến hết bài không, và bắt đầu đọc, từng từ một, chậm rãi và dứt khoát:
Thì thôi nhé những nắm đấm điên cuồng và cơn giận dữ Của những kẻ ác độc và ngớ ngẩn ta đã gặp trên đường Thì thôi nhé mối hiềm thù khủng khiếp! Bỏ lại nhé Sự lãng quên ta tìm trong men rượu nồng không vấn vương
Bởi ta muốn, nay một con người ánh sáng Trong đêm sâu thẳm của ta hào quang chói lòa tỏa sáng Từ một tình yêu đầu tiên và bất diệt Bởi sự thứ tha, niềm vui và lòng tốt nở hoa…
Mình đọc từ đầu đến cuối của bài thơ nhẹ như gió thoảng. Niềm vui đã không rời bỏ khuôn mặt cô ấy. Mình cúi xuống cô ấy và thì thầm:
– Thân xác sẽ tan biến nhưng linh hồn là bất diệt.
Mình thấy, nhưng cũng có thể là mình nhầm, hình như toàn thân cô ấy đang run rẩy. Mình ôm ghì lấy cô ấy. Geneviève. Cái gì đó đang thiêu đốt trong mình, cái gì đó mình chưa bao giờ trải qua: nó giống như ngọn lửa của nỗi đau và niềm vui.
Và chính vào lúc đó, khi mình ôm Geneviève vào lòng và đặt một nụ hôn lên bờ mi đã khép chặt của cô ấy, mà không biết liệu cô ấy còn có thể cảm nhận được sự dịu dàng của nụ hôn đó không, khuôn mặt của Clara bỗng hiện lên trước mắt mình, cũng thực, cũng hiện hữu như thể con mình đang đứng ngay cạnh mình. Đó là lần đầu tiên mình thấy lại những đường nét của con bé một cách rõ ràng như vậy. Hình ảnh mãnh liệt đến mức mình chợt rên rỉ, như thể ai đó bắn vào chính giữa trái tim mình. Mình phải bấu vào tay ghế bành để khỏi bị lảo đảo. Geneviève vẫn bất động: chắc chắn cô ấy không nghe thấy mình nói nữa. Sau vài giây, hình ảnh tan biến nhưng trong tâm trí mình vẫn còn lại sự sững sờ. Những giọt nước mắt lặng lẽ chảy dài trên má. Lần này, mình không làm gì để ngăn những giọt nước mắt: Geneviève đã ở quá xa để có thể ngạc nhiên khi nhìn thấy chúng. Mình khóc ngay cạnh Geneviève, cô ấy đã đi xa và cô ấy không biết mình đang khóc, mình đang khóc, một mình, mình khóc vì bất lực không thể giữ Geneviève ở lại vì vào lúc mình mất cô ấy, mình đã gặp lại khuôn mặt con gái mình, khuôn mặt vẫn tưởng đã bị xóa khỏi tâm trí mình mãi mãi. Làm sao mà cuộc đời lại có thể, trong cùng một biến động, lấy đi rồi trả lại như thế?
Những tia sáng đầu tiên của ngày mới xuất hiện. Mình đóng cửa ngôi nhà. Bầu trời đã rất trong xanh: sẽ lại là một ngày hè đẹp trời. Mình bước chậm rãi trên lối đi trồng đầy hoa ở hai bên, chiếc túi nhỏ màu xanh da trời của Geneviève kẹp dưới cánh tay.
Mình để chìa khóa nhà trong hộp thư của bà hàng xóm, như đã thỏa thuận sau lễ mai táng, rồi bước lên ô tô. Trước khi khởi động máy, mình ngước mắt lần cuối cùng về phía những ô cửa sổ màu xanh da trời của ngôi nhà. Mình có cảm giác như cảm thấy Geneviève đang hiện diện ngay cạnh mình. Giọng nói trầm va vui vẻ của cô ấy. Mình nhắm mắt lại. Geneviève không còn trên cõi đời này nữa nhưng mình đã nắm tay cô ấy cho đến phút cuối cùng. Khi cô ấy ngừng thở, mình đã vuốt mắt cho cô ấy và đặt một nụ hôn lên trán cô ấy. Từ lúc đó, nỗi sợ đã rời bỏ mình. Mình đứng vững, không chao đảo.
Mình chạy xe thật chậm trong ngôi làng vẫn còn đang ngủ. Trên quảng trường trung tâm, mình khiến hai con mèo đang ngủ giật mình tỉnh giấc và vừa chạy đi trước mắt mình vừa kêu meo meo.
Đường quốc lộ vắng tanh: mình quên hôm nay là Chủ nhật. Chậm nhất là bốn tiếng nữa, mình sẽ trở về Paris. Tối qua, khi màn đêm buông xuống, khi chỉ còn lại một mình trong ngôi nhà, mình đã gọi điện cho Pascale. Cô ấy nhấc máy ngay. Mình đã rất vui khi được nghe giọng cô ấy. Mình chỉ nói với cô ấy mọi chuyện đã kết thúc và mình sắp về nhà. Cô ấy không hỏi mình một câu nào. Cô ấy chỉ trả lời: “Em đợi anh”. Vừa lái xe mình vừa quờ tay mở cái túi nhỏ màu xanh da trời để trên ghế bên cạnh. Mình rút từ trong đó ra một tấm ảnh: đó là Clara, lúc khoảng sáu tuổi. Con bé cười tinh nghịch trước ống
ống kính. Mái tóc dài xõa xuống thành từng lọn trên vai con bé. Con bé mặc một chiếc áo sợi chui đầu màu ghi, mình vẫn còn nhớ như in chiếc áo đó. Mình không nhớ đã chụp tấm ảnh này; nhưng chắc chắn mình là tác giả của tấm ảnh đó: Geneviève rất hiếm khi chụp ảnh. Mình tìm thấy tấm ảnh này trong ngăn kéo bàn đầu giường của Geneviève, ngay sau khi cô ấy mất. Tấm ảnh đã hơi ố vàng, các góc ảnh đều quăn lại: chắc chắn Geneviève đã ngắm nghía tấm ảnh và áp vào ngực vô số lần. Mình cất tấm ảnh đi và đóng túi. Khi nào mình sẽ đọc những quyển sổ này? Mình không biết: mình không nghĩ mình muốn đọc những gì Geneviève đã chịu đựng trong suốt những ngày tháng đen tối mà bọn mình đã cùng trải qua. Biết những quyển sổ đó ở bên mình là đủ với mình: đó là những gì Geneviève muốn.
Hình ảnh của những ngày cuối cùng này nối tiếp nhau lướt qua tâm trí mình. Mình không biết tại sao mình lại thấy lại, đặc biệt rõ ràng, làn da trắng muốt trên khuôn mặt của Geneviève khi nằm trên gối. Vài giờ trước khi cô ấy lìa đời, mình đã bôi kem cho khuôn mặt đó, khi Geneviève đang chìm trong cơn hôn mê, vì mình muốn làn da cô ấy vẫn mềm mại. Dĩ nhiên đó có vẻ như là một hành động vô nghĩa lý, nhưng linh hồn ở đâu khi thân xác đã lìa bỏ? Mình muốn tin rằng, khi đôi tay mình chăm chú xoa kem trên trán cô ấy, trên má cô ấy, trên môi cô ấy, đôi tay ấy sẽ biết cách thì thầm với cô ấy, hiệu quả hơn bất cứ lời nói nào, rằng mình sẽ sát cánh cùng cô ấy cho đến giây phút cuối cùng.
Mình nghĩ đến Pascale. Chắc chắn mình và cô ấy sẽ đi dạo, lặng lẽ bước trên bờ sông Seine, rồi mình và cô ấy sẽ dừng lại để uống một ly và ăn thứ gì đó. Trời sẽ nóng. Cô ấy sẽ mặc chiếc váy màu be mà mình rất thích và mình sẽ ngắm cô ấy. Cô ấy sẽ không hỏi mình câu nào và mình biết ơn cô ấy về điều đó. Sau đó, bọn mình sẽ về nhà. Mình sẽ không nói với cô ấy về Geneviève, bởi câu chuyện của bọn mình chỉ thuộc về bọn mình mà thôi và vì mình muốn giữ lại những bước sánh đôi cuối cùng giữa bọn mình, như một kỷ niệm sáng rỡ.
Nhưng có lẽ mình sẽ muốn cho cô ấy xem tấm hình của Clara và nói với cô ấy rằng đó là con gái mình. Có lẽ mình sẽ muốn nói với cô ấy về Clara, về mái tóc dài của con, về cái vẻ nghiêm trang của con, về những giờ học violon của con, về cô bé Camille, bạn của con và về lũ búp bê con không bao giờ quên cho đi ngủ cùng giường trước khi con ngủ. Đúng, mình nghĩ mình sẽ rất vui được kể cho Pascale nghe câu chuyện của gia đình mình.