Mạn La Hoa là cô gái đẹp nhất của kinh thành U - du. Vừa đẹp lại vừa sang, thuộc dòng danh gia vọng tộc, nên cô được không biết bao vương tôn công tử ngắm nghé cầu hôn. Cha mẹ cô thuộc dòng giỏi danh gia vọng tộc và rất giỏi nghề tướng số. Như bao nhiêu đấng sinh thành khác, song thân của Mạn La Hoa rất lấy làm hảnh diện về cô con gái của mình. Họ nhất định phải chọn cho được chàng trai nào có đầy đủ 32 tướng tốt, bất kể giàu nghèo để gả con gái cho.

Khi ấy đức Thế Tôn của chúng ta mới ngoài 40 tuổi. Trên đường hoằng pháp, Ngài đi ngang qua kinh thành U - du.

Nhác trông thấy từ dung của đấng Đạo Sư, thân phụ cô Mạn La Hoa đã giật mình sửng sốt. Đây quả là chàng rể đông sàng mà ông bà hằng ao ước. Nhìn tới, ngắm lui, thấy Ngài quả thật là đẹp trai hết chỗ chê. Ông Bà la môn, thân phụ của Mạn La Hoa, liền bước tới ngõ lời:

- Này cậu Sa môn! Không nói dấu gì cậu. Già đây cũng là người có chút đỉnh danh vọng ở vùng nầy. Già hiếm hoi chỉ được một gái tuổi vừa đôi tám... bộ dạng cũng huê mỹ mặn mà, không biết bao nhiêu người ngắm nghé cầu hôn mà đây chưa nhận lời. Bửa nay gặp cậu đây, già liền sanh lòng yêu mến. Vậy, cậu hãy chịu khó đứng chờ đây, già về dắt má bầy trẻ đến để bàn chuyện và đem quần áo tốt cho cậu thay đổi, rồi hãy về gia trang của già.

Đức Thế Tôn làm thinh không đáp, ông Bà la môn hối hả chạy về nhà gọi vợ:

- Này má nó ơi! Hỷ tín! Hỷ tín! Chàng rể nhà ta đã đến rồi.

Bà vợ tất tả chạy ra, ông Bà la môn thuật lại tự sự rồi dắt vợ đi tìm đức Thế Tôn.

Lúc bấy giờ, Đức Phật đang ngồi thọ thực dưới bóng mát của một tàng cây. Hai ông bà đến, dòm tới ngó lui không thấy Ngài. Ông lão sốt ruột lẩm bẩm:

- Ủa đâu rồi cà?... Rõ ràng là tôi dặn y đứng đây chờ, y làm thinh có mòi chịu lắm mà!

- Hồi nãy ba nó gặp y ở chỗ nào?

- Thì ngay đây nè! Đó... dấu chân y còn in rõ nơi đây, má nó thấy không? Bàn chân có một không hai trên đời này...

- Ông à! Sao tui thấy dấu chân này lạ quá...

- Thì tui đã nói với bà rồi còn lạ lùng gì nữa... Y đẹp trai số một, tướng hảo vô song, xứng lứa vừa đôi với con Hoa nhà mình lắm...

- Ông à!... Tui thấy không ổn rồi...

- Sao? Bà thấy cái gì mà không ổn?

- Cái dấu chân nầy, có vằn thiên luân, chứng tỏ người này đã dứt lòng dục nhiễm rồi... Hạng này không chịu lập gia đình đâu ông!

- Thôi đi! Bà ở đó mà tướng với số. Y đã bằng lòng rồi mà. Kia kìa! Y đang ngồi dưới tàng cây kia!

Hai ông bà liền đến gặp Phật, nhắc lại chuyện trăm năm. Đức Thế Tôn liền tùy cơ nói pháp. Sau thời pháp, hai ông bà đều đắc sơ quả Tu Đà Hoàn, đồng đảnh lễ xin quy y làm đệ tử tục gia của Phật.

Trong khi ấy Mạn La Hoa ở nhà, trang điểm kỹ lưỡng theo lời cha mẹ dặn dò, hồi hộp chờ đợi vị tân lang thì con hầu gái đã tất tả chạy về mánh lẻo trước...

- Tiểu thơ! Tiểu thơ!

- Cái gì?

- Dạ... dạ... hỏng rồi!

- Cái gì hỏng? Cá khê hay cơm khét?

- Dạ, hổng phải chuyện đó

- Chứ chuyện gì?

- Dạ... chuyện trăm năm của tiểu thơ đó!

- A! con bé này láo thật, mi dám xen vào chuyện của chủ nhân à!

Cô hầu gái bị rầy tiu nghỉu:

- Xin tiểu thư tha lỗi cho con, từ rày về sau con không dám thế nữa.

- Được rồi, lần đầu cô tha cho, lần sau thì phải đòn đấy... Mà này em biết gì, nói cô nghe thử!

- Dạ... Dạ... cái ông Sa môn đó, tuy có đẹp trai thật, nhưng mà khinh người số một. Con núp đàng sau cội cây, nghe ổng đối đáp với lão gia mồn một... Ổng chê rằng... nhưng con không dám nói đâu...

- Em cứ nói, cô cho phép.

- Thưa tiểu thư, ổng bảo rằng thân thể của tiểu thư hôi thúi lắm !!!

Mạn La Hoa tái mặt, lần đầu tiên cô mới nghe một lời bình phẩm về cô khó nghe như vậy, con hầu gái vẫn thản nhiên:

- Ổng nói là cô con gái của hai ông bà chỉ có thể mê hoặc những tên đàn ông ngu ngốc thôi... Ổng nói là cơ thể của cô ngày đêm rỉ chảy đủ thứ đồ ô uế như đàm rãi, phân tiểu v.v... , là lúc ông tu hành ở trong rừng, mấy bà tiên ở trên trời đòi làm hầu thiếp mà ổng còn không thèm, huống là... cái thể xác của tiểu thư, cho ông động tới bằng ngón chân, ông cũng không... thèm... là...

Qúa sức chịu đựng, Mạn La Hoa ném ngay lọ hoa xuống đất hét:

- Im ngay! Im ngay! Ta cấm mi không được lập lại những lời này cho một kẻ thứ hai nào hết... Nếu trái lời, đừng trách sao ta độc ác... nghe rõ chưa?

- Dạ rỏ!

Thấy nữ chủ nổi trận lôi đình, con hầu gái vội vàng lẩn mất. Mạn La Hoa nằm vật mình xuống giường khóc nức nở. Hồi lâu, cô hậm hực nhìn về phía đức Thế Tôn đang ngự, chỉ tay gằng giọng:

- Này ông Sa môn ngạo mạn kia, hãy mở con mắt, chống lỗ tai lên mà xem Mạn La Hoa này. Ông phải trả giá cho những lời nói hỗn xược của ông. Làm như ta đây là thứ ế ẩm để dành, để bán... rẻ không bằng!

Với chủ tâm trả thù Phật, ngày hôm sau Mạn La Hoa cho bắn tin với đại vương thành U - du rằng cô bằng lòng. Một tuần sau, cô trở thành hoàng phi vua U - du. Đệ nhất phu nhân của vùng Kosambi.

Nhiều năm trôi qua, ngày mà hoàng phi Mạn La Hoa chờ đợi đã đến. Đức Phật cùng A Nan du hoá qua vùng Kosambi. Những tay chửi lộn mướn điêu ngoa nhất của kinh thành đều được tụ tập lại... để đón chào đấng Đạo Sư. Ngài điềm nhiên đi qua những con đường vang rền các âm thanh thô tục như không có chuyện gì xảy ra. Riêng tôn giả A Nan tối mặt, tối mũi trước những âm thanh kỳ quái nhất này, bèn bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn! Chúng ta đi về thôi.

- Về đâu hở A-Nan?

- Thưa... đi đến một thành phố khác như thành phố Đỗ xá chẳng hạn.

- Những nơi ấy, dân cư lại đón tiếp thầy trò mình y hệt nơi đây thì... Ông tính sao?

- Bạch Thế Tôn! Chúng ta sẽ đi và sẽ đến nơi nào người ta không bạc đãi mình, như thành Vương Xá, thành Tỳ Xá Li chẳng hạn.

- Này A Nan! Tại sao dân cư thành đó lại ưu ái và ân cần với thầy trò mình?

- Thưa, vì họ đã nghe pháp, hiểu pháp, đã có trí tuệ để hiểu biết đâu là hành động lành, đâu là hành động dữ... nên rất khát khao được chiêm ngưỡng đức Thế Tôn.

- Và này... A Nan! Còn cư dân vùng này tại sao lại đón tiếp thầy trò mình như thế này?

- Bạch Thế Tôn!... vì họ chưa hề biết đến Phật pháp, chưa phân biệt rõ đâu là nghiệp lành hay nghiệp dữ, nên họ mới hành động như thế.

- Này A Nan, ví như có một vị đại lương y tài giỏi, thương bệnh nhân như con đỏ. Vị lương y này có bao giờ dám bố cáo trước công chúng rằng: "Nơi đây bổn hiệu chỉ nhận chữa bệnh cho những người lành mạnh hoặc ít bệnh, còn ai đau nặng thì xin... miễn tiếp" hay không?

- Bạch Thế Tôn! Không bao giờ. Vì thầy thuốc hay cần cho người bệnh nặng chứ không phải chỉ dành riêng cho người mạnh khỏe.

- Này A Nan! Cũng thế. Như Lai ra đời là vì lợi ích cho những chúng sanh si mê, chưa phân biệt rõ thiện và ác, chuyên tạo nghiệp dữ để chiêu vời những khổ đau trong ba đường ác. Những người bệnh nặng cần lương y như thế nào thì cư dân nơi đây cũng cần đến sự hiện diện của Như Lai như thế đó. Cư dân của thành Tỳ Xá Ly cùng Vương Xá giống như những người mạnh khỏe hay ít bệnh, các đệ tử Như Lai hiện diện nơi đó cũng đủ rồi. Còn nơi đây nếu Như Lai không đích thân giáo hóa thì còn ai dám đến nữa, phải không A Nan?

- Nhưng bạch Thế Tôn! Nơi đây có ai thèm nghe Thế Tôn nói pháp đâu! Họ đã đón tiếp Thế Tôn bằng những gì thối tha bẩn thỉu nhất. Những người bệnh nặng mà không cần thầy thuốc thì dù lương y có sẵn lòng từ tâm cũng chỉ luống công vô ích mà thôi.

- Này A Nan! Một người bệnh nặng thì thân lẫn tâm đều xúc não, thống khổ, không thể nào có những ngôn ngữ và hành vi như một người bình thường được. Vị lương y phải tận tâm hành nghề, không xao xuyến vì những lời nói và hành vi bất nhã của bệnh nhân. Cho đến bao giờ thấy rằng cư dân vùng này thật sự không còn cần đến Như Lai nữa, Như Lai sẽ đi ngay.

Ngay lúc ấy tên chúa trùm du đảng, thủ lãnh của các tay anh chị chửi lộn mướn, liền bước ra nói:

- Thưa Sa môn Cù Đàm! Con xin đại diện cho cư dân vùng này nói chung và toàn thể anh chị em chửi lộn mướn nói riêng, xin được ngỏ lời xin lỗi Ngài cùng ông thầy đây. Qua câu chuyện đối đáp giữa thầy trò của Ngài, chúng con vô cùng hối hận... vậy xin Ngài Cù Đàm đừng giận, mà hãy ở lại đây dạy dỗ chúng con, những bệnh nhân đang hấp hối.

Một tuần lễ sau, dân chúng thành U - du lại cư xử với đấng Đạo Sư như dân thành Vương Xá, thành Tỳ Xá Ly.

Ngày đức Đạo Sư cùng tôn giả A Nan lên đường đi du hóa nơi khác, dân chúng lũ lượt kéo nhau ra tiễn đưa, rãi hoa và than khóc rất là bi thiết.

Tất cả những sự kiện ấy đều đến tai hoàng phi Mạn La Hoa. Bà hoàng này không biết gì hơn là trút cơn giận vào những thái giám và thị nữ dưới tay mình.

Lời Bàn

Em thương mến,

Tất cả mọi chúng sanh đều có đầy đủ trí tuệ như Phật không khác... Nhưng có lẽ điểm khác nhau rõ rệt giữa Ngài và chúng ta là: Đức Thế Tôn thì chuyển nghịch thành thuận, không nề gian khổ trong chuyện độ sanh... Còn chúng ta hàng đệ tử Phật thì gặp phải nghịch cảnh liền vừa chạy vừa khóc, thối thất tâm Bồ Đề.

Có lần đức Thế Tôn đã dạy La Hầu La như thế này: "Nếu con đòi hỏi rằng, mỗi lần con đi đến đâu, chúng sanh phải trải chiếu bông để đón chân con, để con khỏi dẫm lên gai góc... thì diều đó thật khó thực hiện... Vì làm sao người ta có thể tìm ra cho đủ số chiếu để làm vừa lòng con! Chi bằng chỉ mang một đôi giầy vào chân thì tha hồ xông bờ lướt bụi."

Đôi giầy này tức là đức nhẫn nhục đó em ơi!
Bọn mình có thể thêu câu này vào chiếc khăn tay (thường dùng để quẹt nước mắt và hỉ mũi) hay không đây, hở nhỏ?

Trích: Vô Minh Từ Đâu Ra của Như Thủy, WP: Trí Đạt