Nơi phương Bắc có Hòn Vọng Phu Theo truyền thuyết ghi mối tình đầu Mà nơi đó có một nàng con gái Lỡ yêu người phiêu bạt phương xa Nàng đứng đấy giữa trời mây hoang dã Cứ đợi chờ mặc nỗi gió mưa Và cứ thế theo dòng năm tháng Tình yêu kia hóa đá đứng trông chờ Mặc núi đổi, sông dời, đất kiệt Tấm lòng son còn mãi với thiên thụ Hòn Vọng Phu sừng sững giữa cánh đồng hoang dã to lớn một cách nổi bật, nhưng trông cũng thật cô độc. Cái tảng đá trên cùng của nó giống như bức tượng người con gái, mắt hướng về phía chân trời xa như đang chờ đợi, đang suy tư hay muốn kêu gào cùng đất trời. Cái dáng dấp đó như có từ lâu đời lắm rồi, có lẽ từ lúc mới tạo thiên lập địa, mặt vẫn hướng về phía chân trời với những câu hỏi câm nín.
Và Hạ Lỗi hiện cũng đang đứng trên đỉnh hòn Vọng Phu, cũng đang hướng mắt về phía chân trời xa.
Dưới chân núi là những hòn đá và đồi đất nhấp nhô. Trên khoảng đất trống trải kia, có những rừng cây bạch dương xanh ngát. Những rừng cây đã chôn vùi biết bao kỷ niệm. Xa hơn một chút, là những ao hồ mà trong những ngay thu hạ, bầy thiên nga thường đáp xuống nghỉ ngơi. Xa hơn nữa, là rừng thông, rồi mới đến vùng núi đồi trùng trùng điệp điệp trải dài đến tận chân trời.
Nếu ta cỡi ngựa vượt qua khỏi thung lũng thì sẽ đến một thế giới khác. Ở nơi đó có gì? Hạ Lỗi chợt nghĩ đến khoảng trời đất bao la, nơi mà cuộc sống tự do không gì bận bịu. Chàng cứ đứng đấy nhìn. Trái tim như thúc giục. Đi! Đi... đi! Hãy leo lên lưng ngựa và dong ruổi! Hãy đi đến cái thế giới kia. Chỉ có ở nơi ấy, ta mới có thể thoát khỏi những rối rắm ngổn ngang với bao ân oán trong đời. Đi! Đi! Hãy đi đi!
Nhưng rồi đôi chân của Hạ Lỗi như chựng lại. Ngọn núi này có tên là "Hòn Vọng Phu". Nếu như bây giờ ta đi thì có thể được không? Hay như điều truyền thuyết đã nói: Đợi chờ rồi sẽ hóa đá?
Hạ Lỗi chợt rùng mình. Không! Không thể như vậy. Sẽ không có ai rồi hóa đá cả. Cái hòn Vọng Phu này chẳng qua chỉ là một hiện tượng địa chất tự nhiên. Những hòn đá tạo dáng giống như người vậy thôi. Dù gì bây giờ cũng là năm 1919 rồi. Cuộc vận động ngày 4 tháng 5 cũng đã qua! Ta là một thanh niên thời đại làm sao có thể tin được truyền thuyết về Hòn Vọng Phu? Đúng, đây chỉ là một truyền thuyết. Nhưng mà... nhưng mà... Tại sao ta lại thấy người run rẩy thế này? Hình như trái tim đang nhức nhối. Ngay cả trong đầu cũng đang có tiếng sóng vang dội.
Mộng Phàm! Mộng Phàm! Mộng Phàm!
Cái tên đó như tràn ngập mọi nơi, từ thung lũng đến rừng bạch dương, từ rừng thông đến đồng cỏ, từ khu vực đầm lầy đến núi đồi.
Gió tiếp tục như réo gọi:
Mộng Phàm! Mộng Phàm! Mộng Phàm!
Tại sao như vậy chứ? Tại sao ta lại bàng hoàng thế này? Hạ Lỗi càm thấy choáng. Chàng như kẻ bại binh tiến thoái lưỡng nan, như bị giữ chặt trên ngọn núi Vọng Phu. Sao vậy? Sao vậy? Chỉ một cái tên Mộng Phàm đã làm cho Hạ Lỗi tiếc nuối khôn nguôi.
