Không nói ra, chứ thuở trước Mai thích đàn ông mặc áo sơ-mi màu xanh da trời. Nàng chưa thấy đàn ông nào mặc áo màu tím hoa sim mà đẹp cả. “Màu tím là màu của con gái. Chỉ có con gái mới mặc. Chị đừng tưởng em là con trai rồi em không biết mấy chuyện đó. Quyền, em trai của nàng, đã từng nói như vậy. Cho tới ngày nàng gặp chàng mặc áo màu tím đó, nàng ngẩn ngơ nhìn. Vì màu áo hay vì chàng? Chàng có dáng cao, đôi vai rộng, còn khuôn mặt, nàng chỉ thấy thoáng thôi, ở dãy hành lang trong cao ốc sở làm, nàng nghĩ cũng không đến nỗi tệ. Nàng lắc đầu xua ý nghĩ, không thể vì “hắn được.
Hai ngày hôm sau trong một buổi họp của sở, khi nghe ông Mark giới thiệu, nàng mới biết chàng là sếp của ông Mark, nghĩa là sếp của sếp. Ông Mark nói với chàng, thưa ông Trần, đây là cô Thảo Mai, nhân viên mới của phòng kế toán chúng ta. Chàng mỉm cười nói với nàng, mừng cô đến làm ở sở này. Mai thấy chàng có nụ cười thật quyến rũ.
Rồi chàng khéo léo điều khiển buổi họp kéo dài trong một tiếng đồng hồ.
Trong giờ ăn trưa, Mai đang ngồi ở phòng ăn với trái chuối và một cuốn sách. Các nhân viên khác thì đang chờ tới phiên mình để hâm nóng đồ ăn trong hai cái microwaves. Họ trao đổi dăm ba câu chuyện, thỉnh thoảng có tiếng cười lớn vì ai đó đã kể một chuyện tiếu lâm quá vui. Vài người vừa ăn vừa xếp những mảnh puzzles, một ngàn mảnh nhỏ thành một bức tranh. Mai chúi mũi, mải mê đọc truyện, truyện của một tác giả mà nàng yêu thích. Chợt nàng giựt mình vì có người vừa lên tiếng hỏi, lại bằng thứ tiếng cha sanh mẹ đẻ của nàng, tức là đang hỏi nàng, nàng chắc như vậy bởi vì không có một người Việt nào khác làm ở tầng lầu này.
− Tôi không nghĩ là cô cần đai - ẹc!
Người đó thản nhiên nói, thản nhiên kéo ghế ngồi xuống bên cạnh Mai. Nàng biết ngay đó là chàng. Nàng quay sang cải chính:
− Không phải đai - ẹc!
− Nếu vậy bữa nào tôi sẽ đãi cô ăn trưa ở một tiệm Việt gần đây, đầu bếp nấu ăn ngon lắm. Bún, phở, hủ tiếu, cơm sườn...món nào cũng ngon. Lại có chè ba màu, chắc cô sẽ thích lắm.
− Nhân viên mới nào cũng được ông mời đi ăn trưa như thế?
− Không, tôi chỉ mời cô vì biết cô là người Việt!
Vừa nói xong, chàng đứng lên đi ngay. Nàng chưa kịp nói, không phải cứ ai mời là tôi đi, cho dù người đó là người Việt và là sếp lớn của tôi. Và ông có biết làm thế là phạm luật lệ của sở không?
Những ngày sau đó dù chưa thân mà chàng vẫn bất chợt có những câu hỏi thật lạ. “Sao tay chưa đeo nhẫn? À...vì công danh sự nghiệp nên việc gì cũng phải chờ, phải không? Đang kiếm một anh Việt hay một anh Mỹ? Bàn tay búp măng đẹp như thế, có cái nhẫn đeo vô sẽ đẹp hơn nữa. Nàng thấy không cần phải giải thích, chỉ im lặng. Hay là: “Thấy Thảo Mai rất quen quen.
Một ngày nàng đã biết chàng khá thân nên khi chàng nói như thế, nàng cũng đùa hỏi lại:
− Từ kiếp trước?
− Nói thật đó! Chắc đã gặp cô ở đâu.
− Ông nào khi đi tán gái lại chẳng nói như thế! Mà anh có phải đang đi tán gái đâu!
Nguyên tảng lờ khen:
− Tên rất đẹp! Hoa mai của ngày Tết.
− Có loại tứ quý nở quanh năm. Tên Mai cũng là tên của mẹ tôi.
− Chắc ba cô thích hoa mai nên mới muốn có thêm một Mai nữa trong nhà.
− Nghe nói tên tôi không phải do ba tôi chọn mà là do má tôi chọn.
− Sao không là Xuân Mai, Hoàng Mai mà lại Thảo Mai? Mấy cái tên kia mới nghe nhiều hơn, phổ thông hơn mà.
− Mai chưa từng thắc mắc như thế.
− Bao giờ về hỏi bà cụ thử nhé! Chắc phải có một lý do nào đó không?
− Anh nói bà cụ nghe tức cười quá, mẹ của Mai còn trẻ lắm, mà bà cũng trông rất trẻ nữa.
***
Tháng năm, hoa rô- Đi, đủ màu, đã nở rộ trên đường phố. Nắng vàng lung linh trên những cành cây. Trời ấm áp. Chim chóc đã về nhảy nhót kiếm ăn. Phố sá nhộn nhịp người đi bộ. Chàng và nàng đang ngồi ăn trưa ở cái nhà hàng Việt quen thuộc, nơi cái bàn đặt ở ngoài trời. Thời gian này họ đã giống như một đôi tình nhân đang thời yêu đương say đắm. Nàng đang nhâm nhi ly chè ba màu. Chàng nhìn nàng hồi lâu như chàng đang có điều gì suy nghĩ rồi chàng chợt vỗ trán mình và nói:
− Bây giờ anh mới nghĩ ra là em giống ai! Em giống ...người yêu xưa của cậu Thảo. Em còn nhớ cậu Thảo là em trai độc nhất của má anh không? Hèn nào lúc trước mới nhìn đã thấy em quen quen. Thì ra em giống tấm hình, tấm hình chụp người yêu của cậu Thảo. Bao năm rồi cậu Thảo vẫn ở vậy vì người đó.
− Vì một người con gái? Khó tin quá! Chắc tại ổng kén chọn quá, hay ổng chọn nếp sống độc thân tự do, thoải mái hơn. Hình như là cái mốt đó, cứ làm độc thân vui tính, không bận bịu vợ con, trách nhiệm. Chứ chả vì ai cả đâu!
− Có những người, trong đời họ, họ có một mối tình mà họ coi đó là mối tình lớn của họ, vì lý do gì mà họ không lấy người đó được thì cả đời họ, họ cứ ray rứt không thôi. Có người lấy vợ, lấy chồng, có con cái...sống một đời sống bình thường, thoáng nhìn tưởng như họ đã quên người xưa. Nhưng mà họ lầm, chỉ một cơn sóng nhỏ cũng đủ làm chao động vùng ký ức của họ. Cậu Thảo là một trong những người đó, chỉ khác là cậu không lấy vợ. Anh nghĩ may mà cậu không lập gia đình, chứ không chừng lại có người thứ ba là nạn nhân.
− Nhưng tình cảm cũng có thể vun bén. Người ta có thể có một cơ hội thứ hai để yêu thương lần nữa mà.
− Thì cũng có đó! Nhưng ai chớ không là cậu Thảo!
− Em thì nghĩ thời gian sẽ xóa nhòa, mọi thứ rồi sẽ chỉ còn là dĩ vãng thôi. Em tò mò muốn thấy tấm hình đó. Xem em có giống người trong hình như anh nói không. Em nghĩ làm gì có chuyện giống nhau. Em coi là biết liền hà.
− Dễ thôi! Anh sẽ đưa em về nhà chỉ cho em coi hình. Nhưng em có ngại là ngoại anh tưởng em là người yêu của anh không?
− Ai lại tưởng kỳ vậy?
Chàng cười khì:
− Mấy bà già Việt Nam mà! Ngoại mong cháu của ngoại có vợ Việt để có người cho bà trò chuyện.
− Bao nhiêu lần ngoại anh tưởng như thế rồi?
− Chưa lần nào! Vì xưa nay bạn gái tới nhà đều là Mỹ, là Đại Hàn.
− Mỹ cũng được chứ đâu có sao. Mà Đại Hàn thì cũng là Á Đông, cũng okay thôi mà.
− Anh cũng từng nói với ngoại như vậy nhưng ngoại không chịu. Ngoại anh khó tánh lắm.
Nghe nói vậy Mai cảm thấy vui vui.
***
Mai nhìn ra người trong tấm hình, tấm hình đã nhạt màu, giựt mình: đó là...mẹ của Mai. Mẹ là người yêu của cậu Thảo? Lâu nay nghe chàng nhắc tên ông cậu mà Mai chẳng mảy may để ý. Mai thảng thốt. Thảo-Mai là tên ghép của hai người. Một lần Mai có nghe chàng kể là cậu Thảo biết người yêu của cậu cấn thai. Trang nhật ký của mẹ, ngày tháng nào Mai không để ý, Mai tình cờ đọc thấy mẹ lo mẹ cấn thai. Và mối lo sau đó đã thành sự thật. Lúc đó, Mai nghĩ là mẹ có thai Mai mà mẹ còn trẻ quá, nên mẹ lo nhiều hơn vui. Đầu óc Mai choáng váng. Mai phải ngồi xuống ghế. Mai là con của mẹ và cậu Thảo? Mai với Nguyên là anh em nhà cô nhà cậu?
− Em mệt à?
− Anh Nguyên, đó là mẹ em!
− Cô Mai trong hình là mẹ em?
− Anh không nhớ có lần em nói với anh là mẹ em và em cùng có tên Mai à? Anh với em là cousins, là anh em họ phải không?
− Không lý nào!
Mấy ngày sau Mai tránh Nguyên. Mai phải quên Nguyên. Rồi khi cầm lòng không đậu thì Mai khóc lóc kể lể mọi điều với mẹ. Chuyện lâu nay Mai quen biết Nguyên, mẹ có biết và khuyến khích. Nhưng mẹ cũng như mọi người không biết sự liên hệ giữa hai gia đình. Mẹ biết gia đình của Nguyên qua Mỹ gồm có bà ngoại, bà mẹ và một ông cậu. Ba của Nguyên đi lính mất đã lâu. Nguyên không có anh chị em nào khác.
Nước mắt của mẹ cũng chảy dài. Mẹ bắt đầu kể về một mối tình xảy ra gần ba mươi năm trước.
Mẹ yêu cậu Thảo, nhưng mẹ đã có vị hôn phu-bị ép hôn. Người đó đang đi lính, và mất tích ở một trận đánh lớn với tổn thất nhân mạng nặng nề. Không ai nghĩ là Thanh, vị hôn phu của cô Mai, sẽ trở về; có thể xác Thanh đã vùi chôn trong cảnh bom đạn đổ nát. Trong khi tình cảm giữa mẹ và cậu Thảo mặn nồng, họ đang âm thầm bàn chuyện lấy nhau, thì thình lình Thanh trở về. Bị áp lực của ông ngoại, mẹ gạt nước mắt chia tay người yêu và gấp rút đi lấy chồng. Bổn phận làm vợ, làm dâu bắt mẹ phải đè nén nỗi lòng, và có những ngày đôi mắt mẹ nhìn xa xăm, hồn mẹ như lạc vào xứ nào.
Mai hỏi, khi đó mẹ còn thương cậu Thảo? Mẹ gật đầu nói, mẹ chỉ kính ba thôi, tình thương đó khác lắm, khó nói lắm con. Mai lại hỏi, sao hồi đó mẹ không thưa với ông ngoại mọi chuyện? Mẹ có nói mà đã làm đám hỏi rồi đó con, một lời hứa là một lời hứa, đã là con dâu nhà người ta rồi, đâu thể nào nuốt lời. Ông ngoại con là gốc nhà binh, ông nói, một là một, mẹ mà từ hôn thì coi như ông không có đứa con gái này, dù mẹ có khóc hết nước mắt. Ngày mẹ lên xe hoa, mẹ không còn nước mắt để khóc, bầu trời như đang đổ ập phủ xuống đời mẹ.
− Mẹ không bao giờ dò la xem bao lâu nay cậu Thảo sống như thế nào à?
− Mẹ có nghĩ đến, nhưng biết là chuyện không nên làm.
− Cậu vẫn chưa có vợ. Cậu vẫn nghĩ tới mẹ.
Ngập ngừng Mai nói: Nguyên nói cậu Thảo có nhắc về ...cái thai, có thể là có ...một đứa bé.
Mai dấu không nói là nàng cũng có đọc được nhật ký của mẹ. Nàng chắc chắn nàng là đứa bé đó.
Rồi khi mẹ chưa nói gì thì Mai lại hỏi ngay:
− Con là con của...cậu Thảo?
− Không, con không phải là con của cậu Thảo. Và mẹ cũng không dấu với con làm chi, cái thai đó đã hư. Đúng! Mẹ đã có thai với Thảo, đó là lý do tại sao ông ngoại yêu cầu bên nhà trai đem trầu rượu qua rước dâu liền. Lấy chồng ba năm sau mẹ mới có con. Con là con của ba. Con không có liên hệ máu mủ với Nguyên.
Mai nghe xong tưởng như vừa trút được một gánh nặng trên vai, nàng ôm choàng lấy mẹ, nói, cám ơn mẹ, cám ơn thật nhiều. Cả hai cùng khóc. Mai khóc vì vui. Mẹ khóc chắc là còn buồn, Mai đoán như vậy.
Vừa khi ấy thì Nguyên đẩy cửa phóng ào vào nhà. Phôn không bắc. E-mails không trả lời. Vắng mặt ở sở làm. Mấy lần, nghe người nhà của Mai trả lời không có Mai ở nhà. Nguyên muốn điên lên, không chấp nhận sự thật, có thể là anh em họ mà không cùng họ thì vẫn lấy nhau được chứ, như người Tàu đó.
Mai dụi nước mắt nói với mẹ nàng:
− Cám ơn mẹ, con xuống nhà cho anh Nguyên biết để anh không lo nữa.
***
Chiều thứ bảy, Nguyên đến nhà kéo Mai đi shopping. Giọng anh vui vẻ, có một chút bí mật mà Mai chưa đoán ra.
− Đi với anh, rồi cho anh ý kiến. Anh muốn mua cho ngoại anh một cái chuỗi đeo cổ.
Ở một cửa tiệm bán nữ trang trong khu mall thương mãi, Mai lững thững nhìn qua lồng kính mấy cái vòng cẩm thạch xanh nước, mấy cái chuỗi hột ngọc trai óng ánh. Nàng chưa có khái niệm gì trong việc giúp anh mua cho ngoại một món quà. Chợt nghe anh gọi từ góc quầy đằng kia:
− Lại đây! Chính là anh muốn em coi mấy cái này.
Khi Mai đến gần, nàng chóa mắt vì quá nhiều hột. Khu này bày những hột kim cương lóng lánh sáng ngời. Nhẫn đính hôn? Mai hỏi thầm trong bụng. A! Mai bị đánh lừa, đâu phải đi mua cái chuỗi cho ngoại đâu!
Tim nàng đập nhanh. Chàng còn chưa nói yêu tôi, chứ nói chi đến chuyện tương lai của nhau. Chàng âu yếm nói nhỏ bên tai nàng:
− Em có nghĩ là đã đến lúc chưa?
Nếu chàng hỏi vậy thì tôi cũng sẽ trả lời là đã đến lúc. Mai nghĩ tới hạnh phúc của mình mà thấy thương mẹ vô vàn. Mai biết nàng sẽ lấy người nàng yêu. Em trai nàng sẽ lấy người nó yêu. Mọi người đều vui vẻ hạnh phúc sống bên người mình thương. Mẹ thì đã không được như thế. Bất hạnh thay cái thế hệ của ngoại, cái thế hệ của mẹ phần lớn hôn nhân không do mình tự định đoạt. Mai buồn buồn nói với Nguyên:
− Mái tóc của mẹ, mái tóc của cậu đều có nhiều sợi bạc, anh có thấy không? Họ già hết rồi! Đó là một truyện tình thật đẹp. Giá gì mẹ em và cậu được toại nguyện lấy nhau, chắc là mẹ và cậu sẽ hạnh phúc biết mấy. Một lời hứa của người lớn mà làm khổ người trẻ, thật ác độc! Thật tàn nhẫn! Các ông cha gả con cho nhau trên bàn rượu. Lời hứa trong lúc say. Cứ khăng khăng ép hôn. Không cần biết con mình có chịu không, đã yêu ai chưa. Tỉnh rượu rồi có khi không còn nhớ mình đã hứa gì, vậy mà cứ kêu, đã hứa một lời hứa là phải giữ. Có tàn đời con của mình cũng không cần biết. Có người lại đem con ra gả để giải quyết chuyện nợ nần. Mà không chừng cái nợ là từ một canh bạc đỏ đen?
− Cái xã hội ngày trước như thế thì phải chịu thôi. Nhưng anh ích kỷ lại không mong hai người lấy nhau – anh nháy mắt cười với nàng -, vì như vậy thì mình làm sao lấy nhau, vì mình sẽ là anh em họ mà.
Nói tới đây, chàng lại nắm bàn tay mềm mại của Mai, từ từ hôn lên đó. Chàng tỉnh tỉnh tán nàng:
− Nếu anh mà cũng giống cậu Thảo thì tưởng tượng con của chúng mình sẽ lãng mạn đến chừng nào, với một phần dòng máu của mẹ em, là bà ngoại của nó!
− Giống như vậy sẽ khổ phải không Nguyên? Em thì không muốn con của chúng mình khổ!
***
Ba mẹ Mai sẽ làm đám cưới cho Mai và Nguyên. Mai mơ màng nghĩ tới ngày vui của nàng với Nguyên. Mẹ vẫn chưa dám đối diện với cậu Thảo. Bữa đó, bàn tính chuyện cưới hỏi, mẹ nói mẹ không tin là mẹ có thể kiềm chế được xúc động khi mẹ gặp lại cậu Thảo, cảnh đó không nên để xảy ra trong ngày cưới của các con, con thấy có phải không? –mẹ hỏi Mai. Thông cảm yêu cầu của mẹ, ngày đó, cậu Thảo sẽ đi công tác xa, không về dự được. Nếu có ai hỏi thì cứ nói như vậy. Cậu Thảo cũng đồng ý với sự sắp đặt dù đó là ngày cưới của đứa cháu duy nhất mà cậu rất yêu thương. Chúng tôi hứa sau này sẽ cho cậu coi video đám cưới, sẽ lén mẹ tặng cậu một tấm hình mới nhất của mẹ. Ai cũng có số phần hết rồi, đã quá trễ để vặn lại kim đồng hồ, để quay ngược lại thời gian, để yêu nhau như thời xưa cũ. Thôi thì cứ chấp nhận an phận sống cho hết đời này. Còn ba, ba chẳng biết gì và bây giờ nếu mọi người khéo giữ kín thì ba cũng chẳng biết. Mà không ai thấy rằng việc cho ba biết chuyện là điều cần thiết, ít ra là trong lúc này. Thôi thì cứ thế nhé, cho sự bình an của mọi người mà thôi.