Thả vỏ quýt ăn mắm ngấu
Chẳng thế mà hắn ta lại dựng ngay ở phố chính một tòa nhà gác tráng lệ nguy nga cùng là sắm đủ các bàn, ghế, tủ, sập toàn bằng gụ, bằng trắc. Người ta lưu ý nhất đến cái tủ sắt của hẳn vừa cao, vừa to vừa nặng. Hôm mua tủ ở Hà Nội về, những tiền thuê chở từ ga vào phố cũng đã tốn phí mất năm đồng rồi, vì phải tám người lực lưỡng mới vần nổi cái khối sắt khổng lồ ấy. Cả Lĩnh bày cái “biểu hiệu” sự giàu có ấy ở ngay phòng khách.
Người trong phố thì thầm nói chuyện:
- Không biết thằng Cả Lĩnh nó làm gì mà chóng giàu thế?
- Ừ, buôn bán loàng xoàng thôi, sao mà có tiền làm nhà làm cửa đồ sộ thế nhỉ?
- Có lẽ nó được của.
- Chính đấy, tôi nghe nói nó đào được ở sau vườn một chum vàng nén.
- Không tôi biết, nó chỉ nhờ cái số gì đó thôi, cái số nhựa ấy mà.
- Thằng cha đáng ghét quá; bây giờ nó lên mặt mô phạm! Ngày xưa còn nghèo thì nó còn đi lại chơi bời với chúng mình, ngày nay nó chỉ giao du với những quan tham, quan phán, quan án, quan tuần, và các quan tây nọ, quan tây kia thôi.
Nhưng một đêm cướp vào nhà Cả Lĩnh. Vì cướp có súng lục lại ập đến một cách bất thình lình, nên vợ chồng Cả Lĩnh không cự nổi, mà hình như hắn ta cũng không có ý kháng cự, nét mặt tươi cười, vui vẻ như thường. Ôn tồn, Cả Lĩnh nói với bọn cướp:
- Thưa các ngài, đêm hôm rét mướt như thế này, mà các ngài cũng chiếu cố đến thăm thực là hân hạnh...
Tên tướng cướp chĩa súng vào ngực, quát:
- Không có thì giờ bông đùa, chìa khóa tủ sắt đâu?
- Thưa ngài đây. Nhưng ngài se sẽ mồm chứ chẳng đầy tớ tôi nó thức giấc nó kêu ầm lên thì thực phiền cho ngài và cả cho tôi lắm.
Trông thấy vợ run sợ, hai hàm răng lập cập đập vào nhau, Cả Lĩnh lại nói tiếp:
- Còn vợ tôi thì xin phép các ngài cho nằm yên đấy, chẳng trời rét lắm, dậy nhỡ bị cảm?
- Mau đưa chìa khóa tủ sắt đây, lôi thôi mãi!
Cả Lĩnh nhanh nhẹn đưa chùm chìa khóa rồi bị bọn cướp điệu ra phòng khách. Một tên đứng chặn cửa phòng ngủ canh giữ người vợ.
Thấy tên tướng cướp hết sức lôi mà vẫn không kéo được cửa tủ ra, Cả Lĩnh lại nhắc:
- Ngài không hỏi tôi để chữ gì thì mở sao được?
Tên tướng cướp quay lại trợn mắt, hất hàm hỏi:
- Vậy chữ gì?
- Chữ B... Ô... Xu... Bô xu...
- Bô xu?
- Vâng.
Khi cái cảnh tủ sắt nặng nề đã giật mạnh toang ra thì kinh ngạc biết bao, (tôi nói bọn cướp kinh ngạc) lòng tủ rỗng tuếch không đựng một trinh nhỏ, cả hai cái ngăn kéo cũng vậy.
Tên tướng cướp quay lại dí súng vào ngực chủ nhà, xừng xộ hỏi:
- Tiền cất đâu?
Cả Lĩnh cười:
- Mọi khi tôi vẫn cất trong tủ sắt này.
- Thế bây giờ cất ở đâu?
- Bây giờ ấy à?... Bây giờ thì không có tiền.
- Còn những chìa khóa này mở tủ nào?
- Một cái mở tủ quần áo, còn những cái khác mở các ngăn kéo bàn giấy.
Trong tủ quần áo gương đứng, tên tướng cướp thấy toàn một thứ quần áo cũ, còn các ngăn kéo đều rỗng tuếch, trừ một cái đựng đầy giấy má. Cả Lĩnh ỡm ờ hỏi:
- Ngài có cần tôi đọc những bức thơ này không? Đây toàn là những giấy thúc nợ. Cái này ba trăm, cái này năm trăm, cái này một nghìn. Lại cái này dọa sẽ đến tịch ký nhà và đất của tôi.
Tên tướng cướp, giọng cáu kỉnh:
- Lôi thôi mãi, tiền đâu đưa ngay ra đây không thì ta sẽ tặng một phát súng bây giờ. Anh có tiếng giàu lắm kia.
Cả Lĩnh mỉm cười:
- Vâng có tiếng thì vẫn có tiếng. Nhưng có tiếng không bao giờ cũng đồng nghĩa với có miếng. Đó chỉ là mưu mẹo của tôi, sự bí mật của tôi. Nếu ngài muốn biết tôi xin hiến, thiết tưởng sự bí mật ấy còn quý hơn tiền nhiều lắm.
Tên tướng cướp không nhịn được bật cười:
- Sự bí mật gì vậy?
- Sự bí mật ấy tên là: Thả vỏ quít ăn mắm ngấu: Đại khái như thế này: Bây giờ tôi có độ một nghìn bạc. Tất nhiên tôi phải phênh phao chơi bời ra người có vạn. Để làm gì? Để vay mượn cho dễ. Chẳng thể sao dùng vốn người độ sáu, bảy nghìn thôi, tôi làm nổi tòa nhà này, mà vì cái bề mặt hào nhoáng của nó nhiều người ước đến hơn vạn. Tôi đã có một tòa nhà đồ sộ và một cái két kếch sù rồi, thì ai chẳng có thể bỏ ra một vài nghìn cho tôi vay. Mười người cho vay, tôi có hàng vạn. Ấy thế là nổi cơ đồ, dăm năm nữa, có vốn triệu cũng chưa biết chừng. Hiện giờ tôi đương điều đình mua cái đồn điền lớn kia tuy tôi chưa có một xu nhỏ như các ngài đã biết.
Không nhớ rẳng mình là cướp, bọn khách quý cất tiếng cười vang nhà. Một tướng đùa bỡn hỏi:
- Thế nhỡ người ta tịch ký?
- Thì tay không lại hoàn tay không mất gì. Nhưng người ta không ai dại mà đi tịch ký. Để vậy thì còn mong tôi trả nợ khi tôi khá giả, chứ tịch ký thì chia tay nhau khách nợ không khéo mỗi bác được một vài chục. Cũng như các ngài đây, nếu các ngài giểt chết tôi thì biết đâu các ngài không thiệt một nhà triệu phú với cái tủ sắt đầy bạc mà dăm năm nữa các ngài sẽ vui sướng thọc tay vào. Đừng nói giết tôi nữa, các ngài mà phá phách đồ đạc của tôi đi, tôi còn lấy gì mà phô trương để vay mượn làm giàu?
Tiếng cười của bọn cướp càng ròn. Lĩnh nói tiếp:
- Vậy tôi xin bàn với các ngài điều này: Nếu các ngài có tiền thì các ngài nên gây lấy vốn, bỏ ít nhiều vào cái tủ sắt của tôi để vài ba năm nữa đến mà lấy món tiền to gấp mấy chưa biết.
Tiếng cười đã trở nên ầm ĩ, kế đến hàng xóm thức giấc tưởng nhà Cả Lĩnh có khách sang đương yến tiệc lúc đêm khuya.
Chủ nhân tóm tắt một câu tổng luận:
- Đó cũng là một cách các ngài thả vỏ quít, ăn mắm ngấu, thưa các ngài.