Con đường quanh co qua mấy gốc liễu, những cây sồi già, những tán lá rộng của hàng cây bả đậu và đột ngột mở rộng. Khoảng trời xanh trước mặt cho người ta có cảm giác thoáng mát, thoải mái. Bên phải con đường một ao nhỏ có hình dáng chiếc hồ lô, một sân cỏ bao quanh có một vài chiếc bàn gỗ bên cạnh đó là nhũng lò nướng BBQ quen thuộc. Cuối công viên, nằm xéo bên phải có một căn nhà nhỏ sơn màu rêu pha một chút sắc vàng. Cổng vào nhà làm bằng gỗ có giàn hoa leo, vào mùa hè những chùm hoa màu tím than treo lơ lửng càng tạo vẻ trầm mặc cho ngôi nhà. Căn nhà nằm khuất dưới bóng cây thông già cụt ngọn. Hôm nay, bầu trời cuối năm vẫn đục màu chì, mây mù bao phủ những ngọn đồi ở phía xa xa. Hai cửa sổ có màn che cùng màu với căn nhà, mở rộng, làn gió nhẹ rung động các tấm màn. Con chó nhỏ nằm im trên chiếc xích đu đặt trước hiên nhà dưới cửa sổ bên cánh trái căn nhà. Đồng Khuyên nhìn rõ căn nhà từ bên kia bờ hồ khi chiếc xe taxi vừa thoát ra khỏi mấy lùm cây. Xuống xe, trả tiền, Đồng Khuyên hồi hộp đặt bước chân đầu tiên lên thảm cỏ công viên. Nàng sẽ ngạc nhiên, mở tròn đôi mắt? Nàng sẽ bụm miệng ngăn tiếng kêu thảng thốt? Nàng sung sướng chào đón cuộc gặp mặt bất ngờ? Nàng sẽ phản ứng thế nào? Chàng sẽ nhào tới ôm nàng trong vòng tay hạnh phúc? Sẽ hôn nàng say đắm? Nàng rụng rời, mềm nhủn, ú ớ đón nụ hôn trong cảm giác thích thú? Bao nhiêu luồng tư tưởng nhảy múa trong đầu theo những bước chân càng lúc càng gần hơn. Đồng Khuyên nhìn một lần nữa căn nhà. Ờ, chưa nhìn rõ số nhà, nhưng chàng biết chắc đó là căn nhà chàng đang muốn tìm đến. Nàng đã nói về căn nhà của nàng: - Căn nhà có màu xanh rêu anh nhé. Ở ngoài có một cây thông... Cây thông cụt đầu anh ạ! - Tại sao lại chọn cây thông kỳ thế? - Í, ai mà chọn. Ô... khi mua căn nhà nó đã có sẵn đó rồi mà. Anh mà thấy nó anh sẽ thương lắm. - Kiếp sau xin chớ làm người, Làm cây thông đứng giữa trời mà reo. Phải thế không em? - Anh nầy. Bao giờ anh sẽ lên thăm em nè? - Tết. Có tiếng cười rúc rích: - Tết Marốc hả? - Cái gì? Tết này đó. Có tiếng reo vui: - Chắc! Ngày nào nè? Trước? Sau? - Bí mật. - Xí, thấy ghét. Bây giờ chàng đang đứng trước nhà nàng, vài phút nữa chàng sẽ gặp nàng. Lòng Đồng Khuyên như mở hội. Mùa Xuân chưa về mà lòng chàng đã nở hoa. Sân cỏ mới cắt còn nồng ngai ngái. Cỏ mới cắt có mùi rất đặc biệt. Không thơm mùi hoa dại, không nồng sặt sụa như đống lá ủ mục; nó có mùi hơi ngai ngái cay nồng ấm áp và thoảng thoảng mùi thơm của cỏ, cái mùi trong gió khi ta chạy qua cánh đồng cỏ hoang. Đồng Khuyên đặt những bước chân nhẹ nhàng làm như chàng không muốn kinh động không gian còn đang ngái ngủ trong một buổi sáng chúa nhật không có nắng. Đang là cuối mùa Đông và sắp bước sang Xuân và đây đó vết tích mùa Đông còn vương vải với những xác xơ của cây của cỏ bị vùi dập trong những trận mưa tuyết bất ngờ. Đồng Khuyên kiểng chân nhìn ra phía xa, mờ mờ trong màn sương đục. - Nếu anh đứng trước sân nhà em. Ô, không phải. Đứng trên mô đất cao của công viên trước nhà em và anh chỉ cần nhón chân lên một chút anh sẽ nhìn thấy vịnh Victoria nằm phục dưới chân anh. Nghe nàng tả cảnh, lòng Đồng Khuyên càng nao nức. Bây giờ chàng đang đứng đây. Chàng nhón gót mong tìm được cảm giác "Vịnh Victoria nằm phục dưới chân anh." Nàng quên nói cho chàng biết từ đây chỉ nhìn được Vịnh Victoria vào mùa nắng hoặc những ngày đẹp trời mà thôi. Trong những ngày sương mù vịnh Victoria chỉ là động Thiên Thai của chàng Từ Thức thuở xưa. Ánh nắng đang cố ngoi ngóp trong đống chăn bông nõn nà, những luồng sáng xuyên mây như cố vùng vẫy thoát khỏi một cơn ngủ nướng. Mây ửng sắc hồng, màu hồng đôi má của cô gái đương xuân xứ hoa Anh Đào Đà Lạt. Đồng Khuyên nhớ về Đà Lạt với xóm Da Thiện, với chợ Hòa Bình, với cây cầu đá đi ngang qua con đường đến Chợ. Nhũng bậc đá leo lên chợ tràn đầy kỉ niệm một thời. Đừng từ trên cao nhìn qua bên kia thung lũng, nóc chuông giáo đường chìm ngập trong sương, dươi thung lũng, thấp thoáng trong sương mù, những luống rau cải mơn mở còn ngậm nước, những cô gái quảy đôi gàu tưới thoăn thoắt bước đi giữa hai luống rau đôi tay nhuần nhuyển nghiêng thùng đổ nước. Những cô gái đầu đội nón lá, trùm kín gương mặt ửng hồng sau tấm khăn lông chống lạnh. Những đôi má hồng như trái mận khó quên trong lòng các chàng trai Sài Gòn đa tình sau lần viếng thăm thành phố sương mù. Đồng Khuyên đứng đây, một thành phố sương mù, có nhiều đồi thông rất ĐàLạt. Vịnh Victoria dưới kia ẩn hiện một chút nhớ thương về bờ hồ Hồ Xuân Hương. Nhưng người con gái nơi đây, nơi thành phố vùng Tây Bắc Hoa Kỳ, không phải là người thôn nữ gánh nước tưới rau có đôi má hồng đào. Nàng đến từ HàNội phố, xứ sở của 36 phố phường. - Anh à, 36 phố phường là của các nhà văn, nhà thơ còn đối với em, Hà Nội là những ngõ cụt, nhà thấp lè tè, mưa bên kia đổ nước xuống nhà bên đây. Là những ngày ba mẹ đã ra đi, em còn ở lại sống với ngoại. Hà Nội trong mắt ai? Anh đã xem cuốn phim phóng sự nầy chưa? Hay lắm. Hãy nên xem một lần để thấy Hà Nội bây giờ. - Ừ, thì "Hà Nội trong mắt em" nhé. Chàng cười rất nhẹ, miệng thổi phù phù vào điện thoại. - Anh tinh nghịch quá đi! Nàng cười rúc rích. - Anh sẽ về, em ơi anh sẽ về. Chàng ca nho nhỏ. Về thăm ngôi nhà thân thiết với hàng thông xanh. - Thôi đi ông tướng. Ca hát cái gì ông ổng như người thợ rèn thổi ống bể thế hở? Nàng cười to sảng khoái khi hạ được chàng. - Okay. Tỉ số 2/1 nhé. Đợi đó. Những câu chuyện không đầu đuôi vẫn tiếp diễn hàng đêm trong Private Room. Người con gái nói về Hà Nội của nàng, và chàng nói về cánh đồng nước nổi của chàng. Nước sông Hồng bắt kịp nước Cửu Long. Phù sa màu cám pha trộn đỏ ối nước sông Hồng, cho cây vông vang ra kịp nụ. Nước Thương có 6 cửa chảy xuôi một dòng, và Vàm Cỏ có chia Đông Tây nhưng vẫn bắt kịp nhau ở đất Gò Công Đông cùng xuôi ra biển. Nàng kể huyên thuyên về chùa Quán Sứ, về đền Ngọc Sơn, chàng liên tu bất tận về Miễu Bà Chúa Xứ, Núi Ông Cấm, Thạch Động Hà Tiên. - Nè, em có biết nàng công chúa con vua Hùng Vương bị chằng tinh bắt về thạch động không? - Biết. Sao cơ? - Thạch Sanh nhìn thấy chim đại bàng bắt cóc nàng công chúa bay ngang qua làng, chàng liền theo dấu chim và cứu nàng ra khỏi thạch động đem nàng về với vua cha. Thạch động đó bây giờ còn vết tích tại Hà Tiên, Rạch Giá. - Chuyện đó em có đọc, nhưng anh ăn gian. Thạch Động nào ở Hà Tiên? Giọng nàng nghi ngờ. - Em chưa biết hả. Thạch Động ở Hà Tiên có cái động ăn thông ra biển. Ngày xưa người ta nói thả xuống đó một trái dừa thì vài ba ngày sau nó đã trôi ra bải biển dó em à. - Hổng tin. Giọng nàng phụng phịu và chàng biết chắc chắn hai má nàng sẽ phồng lên nủng nịu. - Hổng tin thì thôi. - Vậy anh có biết Hồ HoànKiếm không nè? - Dễ ẹt. Con nít học lớp ba cũng biết. - Ờ, nhưng anh đã đặt chân đến đó chưa? Đã thấy mặt hồ in bóng những tàng cây liểu ven bờ. Có nhìn thấy cây sấu có rể lồi lên mặt đất bò ngổn ngang như đàn rắn chưa? Biết chắc là chưa mà. Nàng cứ thao thao về những địa danh lịch sử. Và nàng chìm trong nhớ thương không vơi. Cứ thế chàng và nàng kể cho nhau nghe về hai đầu đất nước. Cho đến một hôm chàng kể ra một câu chuyện (chàng đã nghe hoặc đọc được ở đâu đó trên báo chí) một câu chuyện thật ra không nên kể. - Anh này. Trong quê anh có chuyện gì làm anh nhớ nhất trước khi anh cất bước ra đi? - Em thì sao? - Em ấy à? Đã kể anh nghe hết rồi đấy. - Anh à? Chuyện làm anh nhớ nhất hả? Nó không phải xảy ra ở bên nhà, nhưng nó ở bên nầy? - Kỳ há. Anh kể nghe đi. - Cũng không hẳn là hoàn toàn ở bên này. Nhưng nó kết thúc ở bên nầy. - Thế à? Chuyện vui hay buồn? - Câu chuyện thật bình thường, tầm thường nữa là khác. Câu chuyện về một buổi chiều mưa ở San Francisco. - A, em biết rồi. Anh ngồi ở trong quán café nhìn mưa nhớ Sài Gòn hả? - Em chỉ được giỏi cái tài đoán mò. Nó không hẳn vậy, nhưng cũng có khung cảnh như vậy. Nhưng có một điều không phải là anh đâu nha. Một câu chuyện anh nghe kể hay đọc đâu đó trên báo? - Thôi được rồi kể đi. Nàng nôn nóng thúc giục. - Ừa. Nghe nghen. Buổi chiều ở SF vào mùa này thường có những trận mưa phùn kéo dài. Những cơn mưa trơn trợt những con đường dốc đứng trong thành phố. Tôi thường hay ra quan Kiến Giang đầu ngõ uống café vào những lúc như thế nầy. Chiều hôm nay vẫn như thường lệ, con ngõ vắng sũng nước trong cơn mưa. Tôi ngồi im ở một góc quán nhấm nháp ly café sửa nóng nhìn màn mưa kéo dài qua các cột đèn, qua các hàng quán và nhớ Sài Gòn da diết. Trong quán có một vài ba người khách đang ăn uống, bỗng có tiếng một phụ nữ vang lên từ sau lưng: - Ông là người Việt Nam? - Dạ thưa vâng. Có chi không ạ? Tôi vừa quay lại nhìn người vừa hỏi đáp lời. - Tôi có thể ngồi chung bàn với ông không? Người đàn bà trùm kín trong lớp áo dạ, khăn choàng cổ. - Vâng xin bà cứ tự nhiên. Người đàn bà ngồi xuống bên cạnh, tôi để ý và nhận ra người đàn bà vào trạc tứ tuần, không có nét gì đặc biệt ngoài mái tóc dài lòa xòa trên đôi vai gầy và phảng phất nét đẹp của thời con gái còn sót lại. Tôi cứ ngở bà muốn ngồi chung bàn để có bạn nói chuyện. Nhưng không. Tôi lầm. Người phụ nữ ngồi im lặng, cúi gầm mặt xuống ly nước, không nói một lời nào sau câu xin phép ngồi chung bàn lúc ban đầu. Tôi cũng chẳng quan tâm làm gì. Ở xứ nầy chuyện một người phụ nữ đẹp ngồi chung là chuyện thường xảy ra. Và cũng có thể sau đó là một màn mời mọc nhau đi "dinner" và chuyện gì nối tiếp sau đó "Có trời mới biết." Sau phút chờ đọi người đàn bà ngồi xuống chiếc ghế đối diện, không nghe thấy bà ta nói năng gì cho nên tôi cũng chẳng quan tâm đến nữa. Cho đến khi cơn mưa vừa dứt cũng là lúc người đàn bà đứng lên bước ra cửa tôi mới ngạc nhiên về thái độ hơi kỳ quặc của bà ta. Ra đi không một lời cáo từ. Từ chỗ ngạc nhiên dẫn tôi đến sự lưu ý. Tôi nhìn theo cho đến khi bà khuất dạng sau một góc đường. - Này, ông Kiến Giang. Bà vừa rồi là ai thế. Tôi hỏi ông chủ quán khi ông ta đi ngang qua bàn tôi. - Bà nào? Ông hỏi thế bố tôi cũng không trả lời được. - Thì người đàn bà ngồi chung với tôi vừa bước ra đó. - À. Người bận áo dạ màu đen đó hả. Tôi ngước mắt chờ đợi câu trả lời. - Ối cái ông này. Bà điên đó mà. Ở đây ai mà không biết bà ta. - Điên à? Tôi không dấu nỗi ngạc nhiên. Điên! Ông không nói đùa đấy chứ? - Tôi đùa với ông làm gì? Người chủ quán quay lưng bước đi. Ông không tin tôi à? Thì ông cứ đến đây vài lần rồi khắc biết. Ông sẽ được nhìn thấy bà ta "chuổng cời" chạy nhông nhông ngoài phố. Câu chuyện về người đàn bà nhanh chóng rơi vào quên lảng trong cuộc sống quá nhiều lo toan ở đây. Và chắc hẳn là tôi đã quên nếu không có một buổi chiều kia, tôi nhìn thấy tận mắt người đàn bà hôm trước, không mảnh vãi che thân chạy băng ngang qua đường cũng trong cơn mưa tầm tả. Dòng xe cộ ngừng hẳn để tránh gây ra tai nạn. Một chiếc xe cảnh sát chạy trờ tới, và rất thành thuộc trong động tác, người cảnh sát viên to lớn như hộ pháp đã bước xuống xe với một chiếc mền có sẵn nhào tới vồ lấy người đàn bà và nhấc bổng lên như con gà bắt con ngóe. Ông ta nâng hẳn người đàn bà khỏi mặt đất, mặc cho bà ta chòi đạp và la ú ớ những tiếng vô nghĩa. Sau đó người cảnh sát viên đã ôm người đàn bà đến một căn chung cư gần đó và tấn bà ta vào một căn buồng. - Người đàn có chồng con gì không ông chủ. Tôi hỏi ông chủ Kiến Giang sau khi nhìn trọn hoạt cảnh gần như quen thuộc với dân chúng khu phố nầy. - Ai mà vô công rỗi nghề đi tìm hiểu làm gì? Ông chủ quán hờ hững trả lời và trở lại với công việc thường ngày của ông ta. Không hiểu vì một lý do nào đó, câu chuyện về người đàn bà điên cứ xoắn tít lấy tôi không rời. Tôi định trong bụng là sẽ hỏi nơi ông chủ quán. Sau nhiều lần bắt chuyện, ông chủ quán và rất nhiều người khách rất thờ ơ với câu chuyện của người đàn bà điên. Có nhiều khi tôi bị nhìn với ánh mắt ngạc nhiên - Ông thật vô công rỗi nghề. Ông Kiến Giang đã nói với tôi như thế khi biết tôi tìm hiểu câu chuyện về người đàn bà điên. Tôi không bỏ cuộc, và sau bao nhiêu chắp nối những điều vụn vạt trong những khi nói chuyện với các khách hàng trong quán tôi có được một câu chuyện tương đối hoàn chỉnh như thế nầy. Người đàn bà trước năm 1975 là một người thiếu nữ có sắc và có học. Tuổi hoa niên của nàng như bao nhiêu cô gái Sài Gòn khác, lớn lên trong an bình, ngập tràn trong yêu đương với những mối tình lãng mạn. Cho đến một ngày vào đầu năm 1974, nàng đã yêu tha thiết một người bạn học nơi sân trướng Văn Khoa. Chàng chưa kịp đại đăng khoa với "võng anh đi trước vòng nàng theo sau" tình tứ lãng mạn thì "chàng tuổi trẻ vốn dòng hào kiệt" đã phải "xếp bút nghiên theo việc đao cung." Chàng vào quân trường Thủ Đức vào một chiều Sài Gòn có mưa phùn lất phất. Mùa Xuân năm 75 chàng vừa ra trường kịp lúc theo chân các bạn đồng khóa bước vào cửa "cải tạo" Nàng ở nhà sắc son chờ đợi và tiếp tế cho chàng, mặc dù hai người chưa có danh phận vợ chồng. Nhà nàng đã ra đi trong những ngày lộn xộn của Sài Gòn. Nàng quyết ở lại cùng chàng chia ngọt xẻ bùi. Mối tình thật đẹp. Vài năm sau, nàng đã lo lót được cho chàng ra tù và chuẩn bị cùng nàng vượt biên xây tổ ấm ở nước ngoài. Ngày chàng ngơ ngác trở về thì mọi chuyện đã có nhiều thay đổi. Chàng như lạc lõng giữa Đô Thành hoa lệ ngày xưa. Nhìn người xưa chỉ còn lại đôi nét của thời hoa mộng ẩn khuất đâu đó trên mái tóc dải dầu, trên đôi má rám nắng. Gia cảnh nàng không giàu có, nhà chàng lại suy sụp hơn xưa. Nhưng tại sao nàng có tiền để lo lót cho chàng ra tù và chuẩn bị chuyến vượt biên? Chàng mang nỗi thắc mắc trong lòng cho đến một đêm hai đứa năm chờ trên bãi biển đợi "taxi" vào rước ra "cá lớn" chàng không chịu đựng được nữa. - Trước khi chúng ta ra đi. Anh có một nỗi thắc mắc mang hoài trong lòng chưa giải đáp được. Trước khi từ giả quê hương em có thể nói cho anh biết được không? Em lấy đâu ra được 2 lạng vàng lo cho anh "ra trại" và tiền của đâu cho chuyền đi nầy? - Em biết nỗi khắc khoải thắc mắc của anh. Em sẽ kể một khi nào thuận tiện. Hôm nay anh hỏi, thì, em xin được thưa thật để giải tỏa một lần cho xong. Anh biết đó, em là con gái mới lớn, chưa lập gia đình, và ba mẹ thì đã ra đi. Em làm gì có tiền thăm nuôi và lo lót cho anh. Em có theo người ta buôn bán nhưng làm sao có đủ. Của ba má để lại bán lần hồi cũng hết em chẳng còn gì để bán. - Vậy tiền đâu em có? Người con trai gằn giọng. - Em đã bán... Anh nghĩ coi. Em còn cái gì quý giá để bán lo cho chúng ta? Em thú thật. Em... em đã bán đời con gái để đổi lấy hạnh phúc cho chúng ta về sau. Người thanh niên nghe như đất trời quay cuồng và sụp đổ. Anh thảng thốt kêu lên như không tin ở tai mình: - Em đã bán... đã bán đi cái đời con gái của em? - Người con gái cuối đầu. Người thanh niên chết lặng. Trời trồng; trong khi đó chiếc "taxi" đã rọi đèn làm hiệu, mọi người âm thầm rời chỗ ẩn náu để lên ghe. Người con gái vỗ vai người con trai nhắc nhở: - Chúng ta đi, anh. Tàu đã đến rồi. Chiếc tàu đã rời bến, lặng lẻ xẻ nước hướng ra biển đông, tại bãi đáp vẫn còn hai bóng người đứng lại. Người con trai nhất định không đi. Người con gái thương chồng không thể bỏ lại. Vài ngày sau, tại nhà, người đàn ông đã tự tử để lại một bức thư ngắn gọn có nội dung như sau "Anh xin lỗi đã làm cho em trễ chuyến tàu. Em ơi anh đi làm gì khi không có em bên anh. Anh ra đi là muốn mang em theo cùng, mang theo một trời hạnh phúc bên em. Nhưng làm sao anh quên được chuyện gì đã xảy ra. Vĩnh biệt em. Người tình bất hạnh." Và sau đó người đàn bà đã vượt biên đến được Hoa Kỳ, sau nhiều tháng ngày lang thang một vài nơi, bà đã định cư tại SF và đó là người đàn bà điên. Tôi định bụng sẽ gặp bà để nói chuyện. Sáng nay, một buổi sáng không được tốt trời. Cơn mưa đã đổ ập xuống thành phố từ tinh mơ. Tôi rời nhà ra quán tìm chút hơi ấm với hương vị ngan ngát mùi café. Đến ngả tư đường có đám đông đang vây quanh một vụ tai nạn xe hơi, tôi ghé mắt trông vào. Người đàn bà trần truồng nằm dưới mưa. Mọi người chỉ trỏ: Bà điên. Tôi thẩn thờ rời đám đông đi thẳng đến quán Kiến Giang. Hôm nay quán vắng khách. Ông chủ quán đang ngồi sau quày tính tiền đang gỏ máy lách cách. Tôi bước vào, ông nhướng mắt nhìn lên và thản nhiên cuối xuống chiếc máy tính tiếp tục làm việc. Người hầu bàn mang ra một ly café. Tôi chưa uống vội. Hương café tràn ngập căn phòng ấm cúng, ngoài trời cơn mưa vẫn tiếp tục bay qua cửa kính. Tôi thẩn thờ đến bên ông chủ đang ngồi sau bàn tính. - Ông ạ. Người chủ quán ngước lên chờ. -Bàđiên vừa mới bị đụng xe ngoài kia ông ạ. - Tưởng chuyện gì. Nhìn thấy thái độ không mấy ngạc nhiên hay vồn vả biểu đồng tình của ông chủ quán, tôi quay lại bàn ngồi và nhìn ra ngoài trời, cơn mưa vẫn chưa ngớt hạt. Bỗng có tiếng động sau lưng. Ông chủ bước đến gần vỗ vai tôi. - Ông hay lo nghĩ những chuyện vớ vẩn. Chuyện người đàn bà điên bị xe đụng có gì đáng quan tâm lắm đâu. Chuyện đó bình thường thôi. Ở đây còn có nhiều chuyện đáng quan tâm hơn sao ông không nói? Ông chủ thản nhiên cười và quay đi. Nhìn gương mặt ông không tỏ lộ một chút gì gọi là xúc động đù giả dối. Gương mặt bình thản đến độ lạnh lùng. Gương mặt nó không đểu nhưng chai lì làm sao. Tôi chợt rùng mình." - Đó là câu chuyện anh muốn kể cho em nghe. Đồng Khuyên chưa gỏ cửa vội. Chàng đứng im một lát bên ngoài để lắng nghe. Chàng hy vọng có một tiếng động để chứng tỏ người chàng đang mong đợi có ở trong nhà. Mọi tiếng động đều im bặt chỉ còn một tiếng thét thật to của thằng bé đang năm trên giường bệnh. Đồng Khuyên giật mình trở về với căn phòng bệnh viện và đứa bé chàng phải trông coi trong đêm nay. 