Một lần vào đầu xuân, Holmes và tôi cùng đi dạo trong công viên. Những chiếc lá xuân đầu tiên nhú lên các cành cây du, những cái chồi dính dính của hàng cây dẻ đang cựa quậy thành mấy chiếc lá non đẹp. Chúng tôi đi suốt hai tiếng liền. Khi quay trở về thì đã gần năm giờ. -Thưa ông - Chú bé giúp việc vừa mở cửa vừa noí - Có một vị khách đến... Ông ta hoi? ông. -Khách đi rồi à ? - Holmes hoi?. -Vâng, thưa ông ! -Sao cháu khong mời ông ta vào nhà ngôi chơi một lát ? Đạ có, ông ấy có vào nhà. -Ông ta đợi lâu không ? -Nửa tiếng. Khách rất sốt ruột. Suốt thời gian ở đây ông ta cứ đi đi lại lại khắp phòng. Cuối cùng, ông ấy chạy ra ngoài hành lang và than thở " Không biết đến khi nào ông Holmes mới về ? ". Cháu đáp ngay: " Một lát nữa thôi ! ". Ông ta noí: " Được, tôi sẽ chờ, nhưng tôi sẽ không chờ ở đây, mà ở nơi không khí thóang đãng kia ! Chốc nữa tôi sẽ quay trở lại ". Thế là ông ấy đi thẳng. -Giỏi ! Cháu đã làm được việc - Holmes noí và chúng tôi bước vào căn phòng của mình - Tuy nhiên, thật là bực mình ! Tôi đang buồn chán vì thiếy việc làm. Suy từ sự nôn nóng của người ấy thì chắc công việc nàyquan trọng đây. Ồ! Chiếc tẩu của ông ta ? Chiếc tẩu tuyệt vời với cái tay cầm dài cứng như vậy - Holmes xoay xoay chiếc tẩu trong tay và xem xét nó với vẻ thận trọng. Anh dùng ngón tay trỏ gõ fõ vào nó tựa như giáo sư giải phẫu học đang giảng về một thứ xương nào đó. Rồi noí tiếp: -CHủ nhân của nó hẳn là một người vạm vỡ, thuận tay trái, có bộ răng tốt, và là người phong lưu. -Chỉ vì thấy ông ta có hciếc tả^u đắt giá mà anh cho rằng đó là một người giàu có hay sao ? Holmes khẽ khàng gỡ chiếc tẩu thuốc trong lòng bàn tay của mình : -Bởi vì ông ta có thể mua thứ thuốc lá hảo hạng đắt gấp hai lần thuốc bình thường. -Anh còn kêt' luật nào không ? -Anh ta có thoí quen hút thuốc lá dưới ngọn đèn bàn hoặc đèn bằng khí ga: chiếc tẩu cháy xém. Nó bị cháy chỉ ở phía phải: Vậy chủ nhân của nó là người thuận tay trái. Hãu thử châm tẩu thuốc bằng bàn đèn đi. Bởi anh không thuận tay trái, cho nên tự nhiên anh đưa phần trái của tâu? thuốc đến gần ngọn lửa. Sau đó anh ta cắn xuyên qua bót. Chỉ một người khoẻ mạnh và có bộ răng tuyệt vời mới có thể làm được chuyện đó... Song nếu tôi không lầm thì kia là tiếng từng bước chân của ông ta ngoài cầu thang ! Chưa đầy một phút sau, cách cửa rộng mở. Một người đàn ông khoảng 30 tuổi, cao lớn bươc' vào phòng. Ông ta m(ạc bộ com-lê màu thẫm bằng thứ vải tốt được cắt khéo léo. Tay cầm một chiếc mũ phớt màu xám rộng vành. -Xin thứ lỗi - Ông ta noí có phần hơi luống cuống - Hẳn là tôi cần gõ cửa. Nhưng quả thực tôi hơi bối rô"i - Ông ta đưa tay lên xoa xoa trán như một người đầu óc bị choáng váng. -Ông đã mất ngủ đến hai đêm rồi -Holmes từ tốn noí - Điều đó làm hao kiệt thần kinh nhiều hơn so với làm việc. Xin được phép đề nghị, tôi có thể giúp ông được gì không ? -Tôi muốn được ông khuyên giải , thưa ông... -Ông muốn tôi giúp ông với tư cách một người tư vấn, một thám tử hay sao. -Vâng. Ông là người từng trải việc đời. Và tôi muốn ông chỉ bảo cho tôi những việc tôi cần làm - Ông ta noí những câu ngắn, mạnh và đứt quãng. -Ông Môn-rô thân mến... - Holmes bắt đầu noí. Vị khách của chúng tôi nhỏm phắt dậy. -Sao ! Ông biết tên tôi à ? - Ông ta kêu lớn. -Nếu ông muốn ẩn danh - Holmes mỉm cười noí - Thì đừng viết tên mình trên mảnh vải lót của chiếc mũ, hoặc là đừng xoay chiếc mũ lại để người noí chuyện với mình thấy hàng chữ đó. Tôi muốn noí rằng tại căn phòng này. anh bạn của tôi và tôi đã từng nghe nhiều bí mật đáng kinh ngạc. Và chúng tôi đã đem lại niềm thư thái cho bao tâm hồn đầy lo âu. Chúng tôi rất vội, bởi vậy xin ông nhanh chóng kể cho tôi nghe tất cả những gì đã xảy ra. Vị khách lại lấy tay xoa trán. Ông ta có vẻ khó khăn khi bắt đầu câu chuyện. Mỗi cử chỉ , mỗi nét mặt đều chứng tỏ ông ta là một người kín đáo, giữ ý và kiêu hãnh. Ông ta có thiên hướng che đậy những vết thương lòng của mình hơn là phơi bày ra. Nhưng đột nhiên ông ta giận dữ vung tay lên, tựa như quẳng tính dè dặt vào một hướng nào đó. -Tôi cưới vợ đã ba năm, chúng tôi hoàn toàn hạnh phúc. Không hề giấu giếm nhau điều gì, cả ý nghĩ lẫn hành động. Thế nhưng, từ thứ hai vừa rồi. Chúng tôi trở than`h xa lạ với nhau, và tôi muô"n biết vì sao như vậy... Tôi biết rõ chưa bao giờ nàng yêu tôi bằng lúc này. Nhưng, nếu điều bí ẩn chắn giữa chúng tôi chưA được tháo gỡ thì mô"i quan hệ tốt đẹp giữa chúng tôi sẽ không tồn tại. -Cám ơn ông đã cho tôi biết sự thực. Ông Môn-rô. -E-phi đến Hoa Kỳ sống ở thành phố Atlanta lúc còn rất trẻ. Tại đó nàng kết hôn với một luật sư có tiếng trong vùng. Họ sống hạnh phúc và có một mụn con. Nhưng sau một trận dịch sốt vàng da đã giết chết chồng và con, nàng trở về Anh quốc sống với người dì ở Miđlesex. Tôi thấy cần phải nhắc lại rằng sau cái chết của chồng, nàng thừa hưởng một gia tài chừng bốn ngàn rưỡi bảng Anh nằm trong ngân hàng. Hàng năm nàng nhận được bảy phần trăm tiền lãi. Nàng chỉ sống với người dì chững nửa năm thì tôi gặp nàng. Chúng tôi yêu nhau và sau vài tuần thì làm phép cưới. Lúc đó nàng hai mươi lăm tuổi. Tôi là nguòi buôn hoa quả Lãi suất của tôi độ chừng tám trăm bảng Anh một năm, bởi thế chúng tôi sống khá phong lưu: một biệt thự tốt ở Norburỵ Thị trấn này không khác thôn quê cho lắm. Tại đó có hai ngôi nhà và một khách sạn cao hơn biệt thự của chúng tôi một chút. Còn ngay phiá trước mặt chúng tôi có một vi-la đứng tách riêng ra. Ngoài những ngôi nhà ấy không còn một công trình xây dựng nào ở gần ga hơn nữa. Khi tôi lâp gia đình, vợ tôi đã chuyển giao cho tôi toàn bộ tài sản của nàng. Tôi không đồng ý, vì ngại rằng nếu tôi bị thất bại trong công việc làm ăn, thì vốn liếng của nàng mất hết. Nhưng nàng vẫn nằng nặc đòi làm theo ý mình. Đột nhiên, cách đây hơn một tháng, nàng noí với tôi như thế này: -Jack này, lúc anh nhận tiền của em, anh noí rằng vào bất kỳ lúc nào em cũng có thể lấy lại số tiền đó. -Tất nhiên, vì đây là số tiền của em. -Em đang cần một trăm bảng Anh. Để làm gì ? -Anh yêu ! - Nàng luô"ng cuống trả lời - Anh noí anh là chủ ngân hàng của em... Thế mà, có bao giờ các chủ ngân hàng hoi? khách rút tiền để làm gì ? -Nếu em cần thì có ngay đây thôi. -Vâng. Em cần. -Em sẽ không noí ư ? -Sau này sẽ noí. Còn bây giờ thì không. " Tôi buộc phải vui lòng với câu trả lời như thế. Từ đây trở đi, nàng không giấu tôi một điều gì nữa. Tôi đưa séc cho nàng và không nghĩ gì thêm về câu chuyện đó. Như tôi vừa noí với ông, có một biệt thự nằm cách không xa ngôi nhà của chúng tôi. Hai căn nhà chỉ cách nhau có một bãi cỏ. Để đến ngôi biệt thự, người ta phải đi theo một con đường và sau đó rẽ vào lối mòn. Ngay phía sau biệt thự, là một cánh rừng thông nhỏ. Tôi rất thích đi dạo trong cánh rừng. Suốt tám tháng ròng, trong ngôi biệt thự không có người ở. Tôi lấy làm tiếc là ngôi nhà lại bỏ không như vậy. Đó là một toà lâu đài hai lầu xinh xắn, với những cột hành lang cổ kính. Nhiều lần khi dừng lại trước ngÔi nhà, tôi tự nghĩ: " Thật là một dinh cơ nhỏ nhắn, đầm ấm biết bao ! ". Thế rồi, vào buổi chiều thứ hai tuần truóc. Trong khi đi dạo, tôi nhìn thấy một chiếc xe chở hàng có mui chạy trên đường. Sau đó trên bãi cỏ phía trước thềm chất đống những tấm thảm và các đồ đạc khác. Rõ ràng ngôi biệ thự đã được cho thuệ Tôi đi quanh ngôi nhà, trong một khuôn cửa sổ có một khuôn mặt đang theo dõi tôi. Từ xa, tôi không thể nhìn rõ bộ mặt ấy, nhưng tôi cảm thấy ở đó có một cái gì trái tự nhiên, phi-nhân-tánh. Do ấn tượng này, tôi muốn đến gần hơn để biết ai đang theo doĩ mình. Nhưng đúng vào lúc đó, khuôn mặt màu vàng xám xịt đó tự nhiên biến mất. Hình như có ai đứng phía sau kéo người ấy vào. Tôi đứng chừng năm phút nữa, rồi quyết định trèo lên bậc tam cấp, gõ cửa. Ngay lập tức, một người đàn bà cao nghệu với dáng vẻ không hài lòng ra mở cửa. -Ông cần gì ? - Bà ta hoi? với giọng người Scotland the thé. -Tôi là láng giềng của bà, ở ngay cạnh đây. Tôi thấy bà mới đến. Liệu tôI có thể giúp bà được điều gì chăng ? -Khi nào cần. chúng tôi sẽ gọi ! - Bà ta noí và đóng sầm của lại. Suốt buổi tối, mặc dù tôi cố gắng nghĩ về một điều gì khác, nhưng ý nghĩ của tôi vẫn cứ trở về với bộ mặt thập thò trong cửa sổ và người đàn bà xấc xược đó. Tôi không noí gì cho vợ tôi biết. Nàng là người đàn bà dễ buồn phiền. Chỉ tới lúc đi ngủ, tôi nhận xét qua quyt' với nàng là ngôi nhà bên cạnh đã có người ở. Nàng làm thinh. Đêm hôm ấy, giữa giấc ngủ, tôi mang máng cảm thấy chung quanh mình đang có một cái gì đó diễn ra. Điều sau đây từ từ đến trong ý thức của tôi: Vợ tôi thức dậy, bắt đầu choàng áo ngoài và đội mũ. Trong giấc ngủ, tôi sẳn sàng biẻ^u lộ một cái gì tựa như phản đối hoặc ngạc nhiên. Nhưng, sau khi hé mắt ra, dưới ánh sáng của ngọn nến, tôi thấy mặt nàng xanh mét, nàng thở hổn hển lúc cài áo khoác ngoài vào người và lén lút nhìn vào giường; yên chí là tôi đang ngủ, nàng thận trọng lẻn ra khoi? phòng. Một thóang sau, tôi nghe có tiếng cót két của chiếc cửa ra vào. Tôi ngồi dậy đập tay mạnh vào thành giường để biết chắc là mình đang thức. Tôi rút chiếc đồng hồ ở dưới gối: ba giờ sáng. Vợ tôi làm gì giữa đêm hôm thanh vắng này ? Tôi ngồi thừ ra đến hai mươi phút, cố gắng tìm ra một lời giải thích nào đó. Nhưng càng suy nghĩ lại càng khó hiểu. Tôi càng lúng túng hơn khi cánh cửa ra vào lại khẽ mở và có tiếng bước chân của vợ tôi trên cầu thang. -Em ở đâu đấy, E-phi ? - Tôi hoi?, khi nàng bước vào. Toàn thân nàng run lên. Nàng khẽ kêu lên một tiếng, sự xúc động và tiếng kêu này khiến tôi lo sợ hơn tất cả. Trong tiếng kêu ẩn chứa một điều tội lỗi. Vợ tôi luôn luôn là người đàn bà trung thực. Bởi thế, tôi lạnh cả người khi nàng len lén đi vào phòng mình. -Anh không ngủ hay sao, Jack ? - Nàng thốt lên trong nụ cười gượng gạo - Em tưởng rằng không gì có thể khiến anh thức. -Em đã ở đâu ? - Tôi lạnh lùng hoi?. -Em hiểu anh đã ngạc nhiên như thế nào - Nàng noí khi nàng cởi cúc áo khoác. Ngoài ra, tôi còn nhận thấy những ngón tay của nàng run lẩy bẩy - Trước đây em chưa bao giờ nghĩ rằng có một chuyện gì xảy ra với em. Chuyện chỉ có thế này: Đột nhiên em bắt đầu cảm thấy ngột thở. Em cần không khí trong lành. Em đã ra đứng cạnh cửa chừng vài phút, và bây giờ em lại cảm thấy bình thường. Khi noí những lời này, nàng không quay về phiá tôi và giọng của nàng không như mọi khị Chẳng còn nghi ngờ gì nữa: nàng đã noí dối. Tôi không trả lời, quay mặt vào tường với nỗi đau đớn trong tim. Vợ tôi đã giấu giếm tôi điều gì ? Nàng đã đi đâu ? Từ đó cho đến sáng, tôi luôn cựa mình, trằn trọc, gắng tìm một lời giai thích đáng tin cậy hơn. Ngày hôm ấy, tôi phải ra thành phố. Thế nhưng tôi lo lắng đến mức không làm đưọc việc gì. Vợ tôi hình như cũng lo lắng. Trong lúc an sáng, chúng tôI không trao đổi với nhau một lời. Và ngay sau đó tôi đi dếng cung điện Crystal, ở đó một giờ đồng hồ và trở về Norbury lúc một giờ trưa. Khi qua toà biệt thự, tôi dừng lại giây lát, nhìn vào khung cửa sổ ? Đột nhiên, cánh cửa mở rộng và vợ tôi từ trong đó bước ra. Tôi ngây người khi nhận ra nàng. Trong khoảnh khắc tôi cảm thấy vợ tôi muô"n ẩn mình vào trong nhà. Tuy nhiên, khi biết mọi sự trốn chạy đều vô hiệu, nàng bắt đầu bước về phía trước và mỉm cười: -Ôi Jack ! - Nàng noi - Em rẽ vào vì muốn biết có thể giúp những nguoì láng giềng của chúng ta được điều gì không ? Tại sao anh lại nhìn em như vậy ? -Ban đêm em ở đây phai? không ? -Anh muốn noí gì vậy ? - Nàng kêu lên. -Em đã đến đây, anh tin chắc như vậy ! Sao em tới thăm họ vào lúc nửa đêm. -Chưa khi nào em ở đây cả. -Sao em lại nói dối? - Tôi bắt đầu kêu lên - Thậm chí giọng nói của em cũng bị thay đổi khi nghe anh hoi?. Phai chăng em đã có những đdiều bí ẩn đối với anh... Anh sẽ vào biệt thự này và sẽ tự mình khám phá ra tất cả. Đừng ! Đừng ! Anh !. Nàng thở hổn hển khi không đủ sức che giấu nỗi khiếp đảm của mình. Lúc tôi tới gần cánh cửa, nàng đã túm lấy tay tôi, kéo tôi ra với một sức mạnh không ngờ. -Em van anh, đừng vào ! -Nàng la lên - Em thề rằng sớm hay muộn rồi em cũng kể cho anh nghe tất cả. Nhưng sau, sau này đã... Nếu anh vào ngôi nhà này, một tai hoa. sẽ xảy ra. Tôi gắng vùng thóat khoi? tay nàng thì nàng lại càng túm lấy tôi với những lời cầu xin điên cuồng. -Hãy tin em - Nàng kêu len - Hãy tin em chỉ lần này nuã thôi ! Anh sẽ không bao giờ hối tiếc đâu. Còn nếu như em có giấu anh chuyện gì thì cũng chỉ vì anh mà thôi. Chúng ta sẽ cùng trở về nhà đi, rồi mọi chuyện sẽ đâu vào đấy. Còn nếu anh đi vào ngôi nhà này ngoài ý muốn của em thì mối quan hệ của chúng ta sẽ chấm dứt. Giọng noí của nàng chứa một sự tuyệt vọng chân thật đến nỗi tôi phai? dừng lại trước cửa ngôi nhà. -Anh chỉ tin em với một điều kiện - Cuối cùng tôi noí - Anh muốn tất cả sẽ được mau chóng kết thúc. Em có thể giữ kín bí mật của mình, nhưng hãy hứa với anh là phai? ngừng ngay mọi cuộc thăm viếng an đêm và sẽ không làm một điều gì lén lút nữa. -Em xin hứa - Nàng thốt lên với tiếng thở phào nhẹ nhõm - Mọi chuyện sẽ diễn ra như ý. Nào, hãy đi về nhà đi ! Nàng vừa nắm lấy tay áo tôi vừa kéo rôi ra khoi? biệt thự Nhân thể tôi ngoảnh trông lên khung cửa sổ phiá trên và tôi lại thấy khuôn mặt màu vàng tái ngắt đang theo doĩ chúng tôi. Có thể có mối liên hệ nào giữa vợ tôI với con người này vậy ? Hoặc nàng đã có mối quan hệ gì với người đàn bà thô lỗ hôm trước ? Sau chuyện đó tôi ở nhà luôn hai ngày liên. Hình như vợ tôi nghiêm chỉnh tuân theo cac' giao ước giữa chúng tôi. Nàng không ra khoi? nhà. Thế nhưng, sang ngày thứ ba thì không thể có lời nguyền nào giữ nổi nàng. Vàng nag`y hôm đó tôi đi ra than`h phố và tor*? về trên chuyến tàu hoa? hai giờ bốn mưới phút, nghiã là về sớm hơn thường lê.. Khi tôi bước vào nhà thì chị hầu phòng chạy ra gặp tôi với bộ mặt đầy vẻ sợ hãi. -Bà chủ đâu ? - Tôi hoi?. -Hình như bà đi dạo chơi. Tôi sinh nghi, chạy bổ le6n lầu để biết chắc là nàng có ở nhà hay không. Tôi vô tình nhìn qua cửa sổ và thấy chị hầu phìng băng qua bãi cỏ để tới ngôi biệt thư.. Tôi hiểu ngay. Run lênvì phẫn nộ, tôi lao nhanh xuống phiá dưới, bước qua bãi cỏ, quyết cha6'm dứt vĩnh viễn chuyện này. Tôi trông thấy vợ tôi cùng người hầu gái đang chạy theo lo6"i mòn về nhà. Thế nhưng tôi không đứng lại noí chuyện với ho.. Tôi thề phai? khám phá ra bí mật này. Không hề gõ cửa, tôi xoay tay nắm cánh cửa, chạy vào hành lang. Lầu một thật im ắng. Ở nhà bếp, ấm trà đang sôi trên lưa?, còn con mèo đen thì đang nằm cuộc tròn. Không thấy bóng dáng người đàn bà tôi gặp trước đây. Tôi chạy bổ sang phòng khác: cũng trống không. Tôi băng mình lên phiá trên. Không có ai trong hai phòng. Toàn bộ ngôi nhà không một bóng người. Từ đồ đạc đến cách bài trí đều tuềnh toàng và phàm tục, trừ mỗi một căn phòng mà qua cửa sổ của nó tôi đã nhìn thấy bộ mặt khủng khiếp trước đây. Đó là căn phòng được xếp đặt ngăn nắp và trang nhã. Tất cả mối hòai nghi của tôi đã chuyển thành lòng căm giận mãnh liệt và cháy bỏng khi tôi nhìn thấy bức ảnh toàn thân của vợ tôi trên lò sưởi. Bức ảnh này được chụp theo yêu cầu của tôi cách đây ba tháng. Tôi ở đó đủ thời gian cần thiết để xác định đây quả thực là một ngôi nhà hoàn toàn trống rỗng. Khi ấy, tôi rời ngôi nhà với một nỗi đau đớn trong tim. Lúc quay về nhà, vợ tôi bước tới gần tôi. Nhưng tôi đau lòng và căm giận tới mứa không buồn noí chuyện với nàng. Tôi đi qua chỗ nàng, cố lảng tránh để vào phòng mình. Tuy vậy nàng vẫn theo kịo trước khi tôi đóng cửa lại. -Rất tiếc là em đã vi phạm lời cam kết. Nhưng giá như anh rõ mọi chuyện thì chắc anh sẽ tha thứ cho em. -Hãy kể đi ! -Không kể được, Jack a.. -Chừng nào em chưa noí ai sống trong căn biệt thự ấy và em đã trao bức ảnh cho ai thì anh sẽ khong bao giờ tin em - Tôi noí lớn và sau khi vùng thoát khoi? nàng, tôi đi ra khoi? nhà. Chuyện đó xảy ra vào ngày hôm qua, ông Homles ạ ! Ngày hôm nay tôi không về nhà. Sự giả dối của nàng đã khiến tôi lo ngại: Sáng nay tôI nghĩ đến ông. Nãy giờ Holmes ngồi im lặng, chống tay lên cằm hồi lâu. Cuối cùng anh hoi?. -Ông có cam đoan rằng ông đã nhìn thấy bộ mặt của nguoì đàn ông trong cửa sổ không ? -Lần nào tôi cũng đứng khá xa, nên không dám cả quyết điều đó. -Có điều nó gây cho ông một ấn tượng khó chịu chứ ? -Nó có vẻ chết chóc và bất động đến ghê sợ Khi tôi đến gần thì nó lâp tức biến mất. -Bà nhà xin ông 100 bảng Anh hồi nào ? -Cách đây hai tháng. -Có khi nào ông thấy bức ảnh người chồng trước của vợ Ông không ? -Không. Chẳng bao lâu sau khi ông ta chết, ở Atlanta đã xảy ra một vụ cháy lớn, mọi giấy tờ đều bọ thiêu huỷ. -Tuy nhiên bà nhà hẳn có giấy khai tử của ông ta chứ ? -Vâng, nàng có nhận được bản sao sau vụ cháu. -Có bao giờ ông gặp bất kỳ một ai đã biết vợ Ông ở Mỹ không ? -Không. -Chắc bà có nhận được thư ở bên đó ? -Theo tôi biết thì không. -Cảm ơn ông ! Tôi muô"n được suy ngẫm một chút. Có lẽ những người sống trong biệt thự đã dự đóan trước về việc đột nhập của ông, nên họ đi khoi? trưóc khi ông tới. Nếu thế thì rất có thể họ sẽ quay trở về và chúng ta sẽ dể dàng lý giải mọi chuyện. Vậy ông hãy trở lại Norbury tiếp tục theo doĩ các cửa sổ của toà biệt thư.. Nếu ông thấy họ sống trong đó thì đừng có xộc vài, mà hãy đánh điện cho chúng tôi. Một giờ sau khi nhận được điện, chúng tôi sẽ có mặt. -Còn nếu vẫn chưa có người ở thì sao ? -Nếu thế, ngày mai tôi sẽ đến. Chúng tôi sẽ cùng ông bàn bạc. Xin tạm biệt ! -Anh Watson, có thể đây là một câu chuyện thật tồi tệ - Holmes noí sau khi tiễn chân ông Môn-rô ra khoi? cửa -Anh nghĩ sao ? Đây là một chuyện hoàn toàn nhơ nhuốc. -Quả vậy, đây là sự doa. nạt để cầu lợi. Nếu không đúng thế thì tôi rất mực sai lầm. -Thế ai là kẻ doa. nạt ? -Người sống trong căn phòng đầy đủ tiện nghi ấy, người đã giữ bức ảnh của người đàn bà trên lò sưởi. Bộ mặt màu vàng cạnh cửa sổ không hiẻ^u vì lẽ gì đó, cứ bám chặt lấy tôi. Và tôi quyết không bỏ qua vụ này. -Anh có giả thiết nào chưa ? -Mới chỉ là giả thiết bước đầu thôi ! Trong toà biệt thự có đức ông chồng đầu tiên của người đàn bà này. -Vì sao anh nghĩ như thế ? -Khi người chồng hiện tại định vào nhà, bà đã sợ hết hồn. Tại sao vậy ? Theo tôi, sự thật là thê" này: Người đàn bà đã lấy chồng ở Mỹ. Sau đó anh ta trở thành người đáng ghét đối với bà. Chúng tôi giả thiết ông ta có thể bị bệnh phong hoặc có thể thành kẻ ngu đần. Rốt cuộc bà bỏ ông ta, và trở về nước Anh, thay tên và bắt đầu sống lại từ đầu. Bà đi bước nữa hồi ba năm về trước và đã coi địa vị của mình là hoàn toàn vững chắc. Thế nhưng nơi ở của bà bị phát hiện hoặc bởi người chồng đầu tiên, hoặc bởi nguòi đàn bà trâng tráo gắn bó với người bệnh. Họ viết thư cho bà ta, đe doa. là sẽ đến tố giác bà. Bà ta dùng 100 đồng để đưa cho họ im. Do vậy mà họ đã đi đến đó. Khi người chồng vô tình noí cho bà hay về sự xuất hiện của những người mới tới ở toà biệt thư.. Bà ta đã đoán đuoc đó chính là những kẻ đang săn lùng bà. Sau khi chờ chồng mình ngủ say, bà chạy tới đó thuyết phục họ để bà được sống yên lành. Lần đầu không đạt, bà lại tới chỗ họ vào sáng hôm sau. Nhưng vừa ra khoi? nhà thì bắt gặp chồng. Bà hứa với chồng là sẽ không vào đó nữa. Tuy vậy, hai ngày sau, hy vọng được thóat khoi? những người láng giế`ng lại bùng lên trong lòng bà. Không kìm hãm nổi, bà toan trở lại mặc cả với ho.. Bà đã trao bức ảnh của mình là theo đoì hoi? của ho.. Giữa lúc chuyện trò, người hầu gái chạy tới báo cho họ biết là ông chủ đã về nhà. Khi ấy, người vợ đã dẫn họ theo lối cửa sau, có lẽ ra ngoài rừng thông bên cạnh. Như vậy người khách của chúng ta chỉ thấy một ngôi nhà trô"ng không mà thôi. -Theo tôi đấy mới chỉ là phỏng đóan. Đúng vậy. Nhưng nó soi sáng hết thảy. Nếu các sự kiện mới nổi lên mà không thể giảithích được, chúng ta sẽ có đủ thời gian để chuyển qua xem xét giả thiết của tôi. Chúng ta chưa thể băt' tay vào cuộc nếu chưa nhận được tin tức của ông ta từ Norbury. Chúng tôi không phai chờ đợi lâu. Bức điện đã đến ngay sau bữa điểm tâm. " Biệt thự có người. Lại nhìn thấy bộ mặt trong cửa sổ. Gặp lúc 7 giờ. Không tiến hành chừng nào các ông chưa đến ". Ông ta đợi chúng tôi tại sân ga, mặt xanh xao, cả người run rẩy. -Họ còn ở đấy, ông Holmes ạ ! - Ông noí sau khi cầm tay bạn tôi - Tôi trông thấy ánh sáng trong toà nhà khi đi qua đó. -Kế hoạch của ông thế nào ? -Tôi muốn đột nhập vào đó: nếu chính mắt mình trong thấy một kẻ nào đó trong nhà, tôi yêu cầu các ông trở thành nhân chứng. -Ông kiên quyết như vậy ? -Cương quyết. -Thôi được, ông có lý. Bất kỳ sự thật nào cũng tốt hơn tình trạng không rõ ràng như hiện giờ. Cố nhiên chúng ta vi phạm luật, nhưng việc này nên làm như thế. Đêm hôm ấy trời tối đen như mực. Khi chúng tôi từ đường lớn rẽ vào lối mòn thì trời bắt đầu mưa lâm râm, ông Môn-rô lao mình về phiá trước, chúng tôi theo sau. -Lửa sáng của ngôi nhà tôi ở đằng kia kià ! - Ông vừa chỉ vào ngọn lửa lấp ló giữa lùm cây vừa lầu bầu noí. -Còn đây là toà biệt thự, tôi sẽ vào đó. Chúng tôi rẽ vào lối mòn và tiến sát đến toà nhà. Cánh cửa ra vào hé mở. Một vệt sáng nổi rõ trên nền đất đen. Có một cửa sổ trên gác thượng sáng rõ. Chúng tôi thấy vệt thẫm chuyển động theo rèm cửa. -Tên súc sinh ở đó đấy ! - Môn-rô thốt lên - Chính các ông trông thấy nó là ai rồi ! Bây giờ hãy theo tôi. Chúng tôi tiến đến gần cửa chính. Đột nhiên từ trong bóng tối, một người đàn bà bước ra, dang hai tay ra phía trước, van nài: -Trời ơi ! Không nên, anh ! - Bà kêu lên - Em biết thế nào anh cũng sẽ đến. Hãy bình tĩnh lại. Anh yêu quý ! Hãy mộ lần nữa tin vào em và rồi anh sẽ không bao giờ hối hận đâu ! -Từ lâu tôi đã tin bà ! - Ông lãnh đạm trả lời - Hãy buông tôi ra, tôi cần vào trong đó ! Còn dây là những người bạn của tôi. Họ đến để giúp tôi chấm dứt vĩnh viễn cái việc tồi tệ này. Ông gạt bà sang một bên, và chúng tôi cùng bước theo. Lúc ông ta đẩy cửa thì có một bà già chạy ra, toan cản đường. Môn-rô đẩy bà ta ra. Một loáng sau chúng tôi đã leo lên cầu thang. Môn-rô vượt lên phiá trước, nhìn thẳng căn phòng sáng choang chạy tới. Chúng tôi theo sát ông. Đấy là căn phong đầy đủ tiện nghi được xếp đặt ngay ngắn. Hai ngọn nến đang cháy trên lò sưởi. Trong góc phòng, một người nào đó đang xoay lưng lại phiá chúng tôi. Rõ ràng là một cháu gái bé nhỏ. CHáu mặc váy đỏ và đeo găng tay trắng. Đột nhiên cháu quay về phía chúng tôi và kêu lên vì kinh ngạc và hãi hùng. Bộ mặt cháu thật là kỳ quái: nhợt nhạt và bất động như mặt người chết. Holmes bật cười lấy tay xoa tóc cháu bé. C'ai mặt nạ rơi xuống. Trước mặt chúng tôi là một con bé da đen. Cháu mỉm cười vui vẻ. Hàm răng trắng toát. Vẻ mặt kinh ngạc của chúng tôi khiến cháu phì cười. Tôi cười hả hê với nỗi vui sướng của cháu. Nhưng Môn-rô xấu hổ, ép chặt tay vào ngực, không rời mắt khoi? cháu. -Thế này là thế nào ? - Ông ta kêu lên. Người đàn bà với khuôn mặt quả quyết và kiêu hãnh bước vào phòng, lên tiếng. -Ông ép tôi phai? noí ra tất cả những gì ngoài mong muốn của mình. Tôi buột lòng vậy. Chồng tôi chết ở Atlanta nhưng đứa bé thì còn sống. Đứa con của bà ? Bà ta gỡ từ cổ ra một sợi dây chuyền có treo một kỷ vật. -Ông chưa bao giờ trông thấy ông ta à ? -Chưa. Bà ta bấm nút, nắp bật ra. Trong có bức chân dung của một người có khuôn mặt mang những nét của gốc người Phi thông minh, sáng đẹp đến lạ lùng. -Ông ta đấy - Bà ta noí - Trên trái đất này chưa bao giờ có một người cao thượng hơn thế. Tôi đã rời bỏ quê hương của tôi để lấy ông. Khi ông còn sống, tôi không một lần nào luyến tiếc về việc đó. Như các ngài thấy đấy, đứa trẻ duy nhất của chúng tôi giống bên nội hơn. Nó đen hơn cha nó. Song đen hay trắng thì nó cũng là máu thịt của tôi, là đứa con yêu quý của tôi ! Tôi để nó lại Mỹ bởi vì nó yếu quá. Tôi gửi cho một người đàn bà Scotland trung thành với chồng tôi. Nhưng khi tôi gặp ông, tôi đã yêu ông. Tôi buộc lòng phai? chọn lựa hoặc là ông, hoặc là con mình. ba năm sau, tôi đã giấu ông về sự tồn tại của nó. Người bảo mẫu báo cho tôi tất cả và tôi biết là đứa con gái của tôi thực sự khoẻ mạnh. Cuối cùng tôi mong moi? được gặp lại nó. Tôi biết điều đó nguy hiểm, nhưng tôi quyết định chuyển đứa bé tới đây trong một vài tuần lễ. Tôi chuyển cho người bảo mẫu 100 bảng Anh và hướng dẫn cho bà ta biết toà biệt thự này để có thể ở đó như một người hàng xóm. Để phòng ngừa trước, tôi yêu cầu người bảo mẫu ban ngày cần đeo cho đứa trẻ chiếc mặt nạ và găng tay để nếu có ai trông thấy nó trong cửa sổ thì sẽ không bàn tán về sự hiện diện của đứa bé da đen ở đây. Đầu tiên ông noí với tôi là toà biệt thự đã có người thuệ Luc' đó tôi không sao ngủ được vì xúc động. Rốt cuộc tôi đã lẻn ra ngoài khi biết là ông đang ngủ saỵ Thế nhưng ông đã phát hiện ra, và chính là điểm khởI đầu cho những nỗi bất hạnh của tôi. Ba ngày sau đó, người bảo mẫu và đứa trẻ chỉ vừa kịp chạy qua của sau thì ông đã ập vào nhà... Bây giờ ông đã biết hết rồi, ông quyết định như thế nào tuỳ ông. Bà ta nắm chặt lấy tay mình, buồn bã chờ đợi câu trả lời. Môn-rô không noí lời nào, đến bế đứa bé lên, hôn nó và sau khi chià tay ra cho vợ mình cầm, ông bước ra khoi? cửa, ngọt ngào noí: -Tốt hơn chúng ta về nhà. Anh là một người không được tốt lắm. E-phi ạ ! Song anh cho rằng anh tốt hơn là em nghĩ về anh. Holmes và tôi bước theo sau họ trên con đường mòn. Sau đó Holmes kéo tay áo tôi lại: -Thôi ! Chúng ta ở Luân Đôn sẽ có ích lợi hơn ở Norbury. Anh không noí thêm một lời nào về chuyện đó. Tuy nhiên vào tốii hôm đó, lúc đã khuya anh cầm ngọn nến nhỏ vào phòng ngủ và noí: -Anh Watson, nếu một lúc nào đó, anh thấy tôi trở nên quá tư tin, hoặc làm việc ít hơn so với sự đòi hoi? của công việc thì hãy noí nhỏ vào tai tôi: " Norbuey !". Tôi sẽ vô cùng cảm tạ anh.