Nghe ngu+o+`i ba.n no'i la.i, to^i quye^'t ddi.nh ddi dde^'n Be^'n Tre va`o mo^.t nga`y tha'ng Cha.p\. Khi a^'y, so ddu~a no+? hoa tra('ng xo'a hai be^n quo^'c lo^. va` chuye^'n pha` chie^`u tha^.t ddo^ng ngu+o+`i\. Sa^~m to^'i, to^i dde^'n kha'ch sa.n dda(ng ky' pho`ng va` sau ddo' thi` lang thang qua nhu+~ng ddu+o+`ng pho^' he.p cu?a ti?nh ly.\. To^i tha^'y Be^'n Tre co' nhie^`u co^ ga'i dde.p nho+` va`o ma'i to'c da`i va` ddo^i ma('t hie^`n\. To^i kho^ng cha('c se~ ga(.p ddu+o+.c na`ng\. Lu'c chia tay thi` na`ng dda~ 25 tuo^?i va` vu+`a co' cho^`ng\. Ba mu+o+i na(m tro^i qua, ba^y gio+` to^i dda~ bu+o+'c dde^'n ngu+o+~ng cu+?a 60\. To^i co`n nho+' lu'c tie^~n na`ng cu`ng cho^`ng ra ga dde^? dda'p chuye^'n ta`u tru+a ve^` Nha Trang, bo? la.i to^i va` co+n mu+a mu`a he` mu` mu`, a^?m la.nh\. To^i ghe' va`o qua'n ca` phe^ Hue^ Lie^n va` go.i ca` phe^ su+~a\. To^i dda~ bo? uo^'ng ca` phe^ dden ca'ch dda^y mu+o+`i na(m\. o+? qua'n va('ng ngu+o+`i ne^n to^i tha^'y de^~ chi.u\. Mo^.t ngu+o+`i dda`n o^ng dda~ gia` o+? mo^.t xu+' la., to^i ba^`n tha^`n nhi`n ra ddu+o+`ng\. No+i ddo' nha.t nho`a a'nh dde`n va` nhu+~ng ngo^i nha` cu+?a ddo'ng im i?m\. Mo^.t ddo^i ti`nh nha^n tre^n chie^'c Honda vu.t qua\. To^i chi? ki.p nhi`n va`o ddo^i cha^n thon cu?a co^ ga'i ma(.c mini jupe ma`u tra('ng ngo^`i phi'a sau\. To^i no'i vo+'i co^ chu? qua'n ra(`ng ha~y mo+? nha.c ma` trong ddo' co' ca^u "Mu+o+`i na(m ca'ch bie^.t ti`nh dda`nh que^n la~ng"\. Co^ ta cu+o+`i va` pha^n tra^`n la` nha.c nhu+ the^' bi. ca^'m\. To^i dda`nh so^'ng trong suy tu+o+?ng tre^n ne^`n nha.c ra^.m ri.ch cu?a phu+o+ng Ta^y\. Phi'a be^n ba`n ddo^'i die^.n co' hai ga~ a(n ma(.c kie^?u phu. nu+~, ddo^.n ngu+.c va` hai ga~ co' ma'i to'c kie^?u bo+`m ngu+.a ddang cu+o+`i no'i\. Tu+` phi'a so^ng Be^'n Tre ddu+a ve^` nhu+~ng luo^`ng gio' la.nh va` thoang thoa?ng mu`i cho+.\. *** "O^ng Kie^n ddo' u+?" Na`ng ho?i khi ga(.p to^i\. Lu'c ddo', na`ng ddang tu+o+'i hoa va.n tho. tru+o+'c sa^n\. To^i nhi`n tha^'y phi'a xa la` ca'nh ddo^`ng va` nhu+~ng ca'nh co`\. Tha'ng Cha.p, buo^?i sa'ng o+? ddo^`ng ba(`ng trong tre?o vo+'i nhu+~ng dda'm ma^y tra('ng bo^`ng be^`nh\. To^i cu+o+`i nhu+ng lo`ng ddu+o+.m buo^`n khi no'i ra(`ng to^i dda~ ddi ti`m na`ng suo^'t qua~ng ddo+`i co`n la.i\. Na`ng tra^`m nga^m, ddu+a ma('t nhi`n con ddo` ngang ddang ddu+a kha'ch phi'a do`ng so^ng\. Na`ng mo+`i to^i va`o nha`\. To^i tha^'y na`ng ho+i ga^`y vo+'i ddo^i tay o^'m va` da`i\. "Ma^'y cha'u dda^u\?"\. To^i ho?i ddie^`u ddo' khi tha^'y ca(n nha` go^~ va('ng la(.ng\. Na`ng buo^`n ra^`u, pha tra` va` no'i ra(`ng cha(?ng co' ddu+'a con na`o\. Va` na`ng tie^'c la` o^ng nha` dda~ ddi Gio^`ng Tro^m chu+' ne^'u kho^ng thi` dde^? cho hai ngu+o+`i ngo^`i uo^'ng ru+o+.u vo+'i nhau\. To^i no'i ra(`ng to^i se~ ro+`i kho?i thi. tra^'n na`y va`o sa'ng nga`y mai ne^n cu~ng hy vo.ng ga(.p cho^`ng na`ng va`o buo^?i chie^`u\. "Mo+'i ddo' ma` ba mu+o+i na(m!" - Na`ng tho+? da`i\. "o+`, ba mu+o+i na(m!"\. Na`ng ngo^`i thu+` ngu+o+`i va` to^i tha^'y xo't xa khi nhi`n tha^'y lo+'p da nha(n nhu'm tre^n ma' na`ng\. "Sao o^ng bie^'t...?"\. "Bie^'t chu+'! Nga`y ddo' Hu+o+ng ve^` Nha Trang?"\. "Ro^`i ddi kha('p ca?: Hue^', Buo^n Ma Thuo^.t, Ta^n An va` cuo^'i cu`ng thi` dde^'n dda^y"\. "Cha.y lu'c 75?"\. Na`ng ga^.t dda^`u\. To^i bie^'t la` na`ng dda~ le'n ga.t nhu+~ng gio.t nu+o+'c ma('t\. Na`ng ba?o to^i ha~y cu`ng na`ng ddi da.o\. Chu'ng to^i ddi qua nhu+~ng luo^'ng hoa ho^`ng, cu'c va`ng va` ca^?m chu+o+'ng\. Na`ng no'i vo+. cho^`ng na`ng so^'ng ba(`ng nghe^` tro^`ng hoa\. To^i nghe pha?ng pha^'t trong gio' co' mu`i hoa bu+o+?i xen la^~n vo+'i mu`i co? da.i\. Na`ng bu+o+'c nhu+~ng bu+o+'c nga('n va` nhe. ne^n to^i tha^'y hi`nh nhu+ be^n ca.nh to^i ddo' chi'nh la` co^ ga'i te^n Hu+o+ng nga`y na`o\. Lu'c tre?, khi nhi`n va`o nhu+~ng ba` gia` to^i tha^'y xa^'u ghe^ go+'m nhu+ng ba^y gio+` to^i la.i tha^'y na`ng dde.p\. Ho'a ra, vie^.c xa^'u dde.p la` do ca'ch nhi`n cu?a mo^~i ddo^. tuo^?i con ngu+o+`i\. Chu'ng to^i ddi va`o vu+o+`n, da^~m qua nhu+~ng ta`u la' du+`a kho^ va` ngo^`i xuo^'ng ba~i co? ca.nh ddi`a, no+i ddo' no+? dda^`y bo^ng su'ng ti'm\. Tie^'ng bi`m bi.p ke^u nu+o+'c lo+'n, tha^.t buo^`n\. To^i ke^? cho na`ng nghe ve^` nhu+~ng na(m tha'ng qua va` ddoa.n ddu+o+`ng to^i lu+u la.c\. Va` khi o+? R, to^i dda~ ga(.p co^ ga'i va(n co^ng ngu+o+`i Bi`nh Du+o+ng dde^? sau na`y tha`nh vo+. to^i\. Na`ng ho?i ra(`ng vo+. con to^i hie^.n gio+` so^'ng o+? dda^u\. To^i dda'p la` o+? ngoa.i o^ Sa`i Go`n va` va`o mu`a na`y thu+o+`ng co' nhu+~ng dda`n co` di cu+ tro+? ve^`\. To^i kho^ng ho?i na`ng mo^.t ddie^`u gi` ve^` cuo^.c ddo+`i cu?a na`ng vi` khi nhi`n da'ng na`ng to^i cu~ng ddoa'n bie^'t ddu+o+.c pha^`n na`o\. Su+. kho^? ta^m thu+o+`ng hie^.n ro~ tre^n ddo^i ma('t ho+n la` hie^.n tre^n tha^n the^?\. "O^ng tha^.t ha.nh phu'c!" - Na`ng no'i\. "Ha.nh phu'c?"\. Va` to^i no'i the^m la` na`ng ddu+`ng buo^.c to^i tra? lo+`i ca^u a^'y; mo^.t ca^u ra^'t bi`nh thu+o+`ng nhu+ng cay nghie^.t, cay nghie^.t cho to^i va` ca? cho na`ng\. To^i tha^'y mo^.t con ong ddang vo ve tre^n nu. hoa bu+o+?i va` to^i cu~ng kho^ng que^n lie^'c nhi`n tay na`ng gio+` cha(`ng chi.t nhu+~ng ma.ch ma'u\. Na`ng cu+o+`i, nu. cu+o+`i tho+`i con ga'i tre^n gu+o+ng ma(.t ngu+o+`i dda`n ba` o+? ddo^. tuo^?i xe^' chie^`u: "Nga`y to^i ra ddi, o^ng nghi~ gi` ve^` to^i\?"\. Na`ng muo^'n nha('c dde^'n nga`y cu+o+'i cu?a na`ng, to^i kho^ng tra? lo+`i ma` chi? nhi`n a'nh ma(.t tro+`i nha?y nho't tre^n ma(.t so^ng tru+o+'c ma(.t\. Mo^.t la't sau to^i mo+'i no'i ra(`ng dde^m a^'y to^i cu+o+`i ra^'t nhie^`u, cu+o+`i dde^? gia^'u su+. nuo^'i tie^'c\. To^i ddoa'n la` na`ng hie^?u to^i no'i ddu`a\. Mo^.t ca^u no'i ddu`a khi kho^ng co' ca^u ddu`a dda'p la.i thu+o+`ng ro+i va`o su+. lo^' bi.ch\. To^i nghi~ nhu+ the^' ne^n im la(.ng\. "Lu'c ca^`n co' o^ng be^n ca.nh, o^ng la.i bo? ddi" - Na`ng tho+? da`i\. "Anh nghi~ la` Hu+o+ng kho^ng ye^u anh"\. "Vi` sao\?"\. "Hu+o+ng qua' la.nh lu`ng!"\. To^i dda'p ma` kho^ng nhi`n na`ng nhu+ng to^i bie^'t la` na`ng nhi`n to^i\. "Cu~ng nhu+ o^ng, o^ng la^'y nu. cu+o+`i dde^? gia^'u no^~i buo^`n\. Co`n to^i, to^i du`ng ma(.t la.nh dde^? gia^'u su+. ma(.c ca?m"\. Tie^'ng con chim kha'ch ke^u tu+` phi'a vu+o+`n xa va` to^i tha^'y cha.nh lo`ng tru+o+'c ca?nh mo^.t ga~ ngo^`i ca^u ca' co^ ddo^.c tre^n chie^'c xuo^`ng nho?\. Chu'ng to^i ddi qua vu+o+`n du+`a, dde^'n ca'nh ddo^`ng va` kho^ng ai no'i vo+'i ai mo^.t lo+`i na`o nu+~a\. To^i ddo^'t mo^.t ddie^'u Casio vi` ba'c si~ ba?o da.o na`y to^i ma('c chu+'ng vie^m ho.ng na(.ng\. To^i tha^'y na`ng ddi kha^.p khie^~ng ne^n to^i bie^'t la` na`ng bi. be^.nh phong tha^'p\. Ma'i to'c da`i cu?a na`ng nga`y tru+o+'c ba^y gio+` chi? co`n la` mo^.t bu'i to'c tro`n sau ga'y, lo^'m ddo^'m ba.c\. "Bu+o+'c ddu+o+`ng ddi cu?a ngu+o+`i ta, mi`nh va^~n do~i theo ma` ngu+o+`i ta kho^ng bie^'t\. Thi` tho^i!" - Na`ng no'i ba^ng quo+ trong y' nghi~\. "Hu+o+ng ru.ng ma^'y ca'i ra(ng ro^`i\?" - Ba^'t cho+.t, to^i tho^'t le^n ca^u ma` ho^`i nie^n thie^'u to^i thu+o+`ng cho.c ghe.o na`ng\. "Ba\. Co`n o^ng?"\. "Ba?y\. Ngu+o+`i tha^'t ti`nh hay ru.ng ra(ng so+'m"\. "Cu~ng ca'i gio.ng a^'y"\. "Anh se~ bo? khi kho^ng co`n nho+' Hu+o+ng"\. "Khi na`o kho^ng nho+'?"\. "Che^'t!"\. To^i nhi`n ddo^`ng ho^` va` tha^'y dda~ 12 gio+`\. To^i cu~ng kho^ng hie^?u vi` sao dde^'n gio+` na`y to^i kho^ng ca?m tha^'y ddo'i\. Lu'c a^'y chu'ng to^i ddang ddi do.c trie^`n so^ng\. To^i ddo.c cho na`ng nghe ba`i "Tie^'ng thu" cu?a Lu+u Tro.ng Lu+ ma` tho+`i ddo' to^i dda~ che'p va`o so^? tay cu?a na`ng\. Na`ng kho'c\. To^i so+. nhu+~ng gio.t nu+o+'c ma('t cu?a ngu+o+`i gia` nhu+ng to^i la.i thi'ch nhi`n nu+o+'c ma('t na`ng ro+i\. Gio.t nu+o+'c ma('t na`ng du` o+? tuo^?i 55 nhu+ng ddo^'i vo+'i to^i no' va^~n nhu+ o+? tuo^?i 20\. Na`ng ddu+a cho to^i mo^.t bo^ng ho^`ng dda~ he'o ru~ va` ba?o to^i ha~y la`m tho+ ve^` tha^n pha^.n cu?a no'\. To^i no'i ra(`ng to^i dda~ bo? la`m tho+ tu+` khi ma^'t na`ng\. To^i choa`ng tay qua vai na`ng nhu+ng na`ng dda^?y ra va` no'i ba^y gio+` la` ban nga`y\. To^i ca?m tha^'y mo?i nhu+` hai dda^`u go^'i va` ba('p cha^n ne^n chu'ng to^i ngo^`i la.i nghi? du+o+'i go^'c ca^y me gia`\. Na`ng bo'p cha^n cho to^i\. To^i ca?m nha^.n ddu+o+.c ba`n tay na`ng kha'c ba`n tay vo+. to^i du` ca? hai dde^`u la` ba`n tay phu. nu+~\. "Mi`nh ve^`!" - Na`ng mo+? lo+`i\. To^i tho+? da`i va` nhi`n nhu.y ba^`n ro+i tra('ng ba~i so^ng\. "Ga(.p nhau chi? va^.y tho^i sao\?"\. "Gia` ro^`i"\. "Ti`nh dda^`u du` o+? khoa?ng tho+`i gian na`o va^~n la` ti`nh dda^`u"\. "O^ng muo^'n to^i so^'ng ha.nh phu'c chu+'?"\. "Kho^ng!"\. Na`ng nga.c nhie^n nhi`n to^i\. To^i gia?i thi'ch la` hai ngu+o+`i ye^u nhau tha^.t lo`ng va` ngu+o+`i na`o bu+o+'c sang ngang thi` ngu+o+`i co`n la.i chi? u+o+'c mong sao ngu+o+`i kia pha?i so^'ng kho^? so+? dde^? ma` a^n ha^.n, nuo^'i tie^'c ngu+o+`i cu~\. "O^ng la` ngu+o+`i i'ch ky? va` co' ca'i ta^.t no'i ngang kho^ng hie^?u no^?i"\. "Ai bi. ma^'t ti`nh ye^u cu~ng dde^`u to? ra cao thu+o+.ng tru+o+'c ma('t mo.i ngu+o+`i nhu+ng tha^.t su+. ddo' chi? la` su+. cao thu+o+.ng be^n ngoa`i"\. "Du` cao thu+o+.ng va^~n hay ho+n?"\. "Lu'c tre? anh kho^ng da'm no'i\. Ba^y gio+` dda~ gia` va` anh ma.nh da.n no'i ra(`ng mo.i ngu+o+`i con ga'i dde^`u la^`m o+? ca'i khoa?n ddo'"\. Na`ng ddu+'ng le^n va` ddi ve^` phi'a vu+o+`n hoa nha` na`ng\. To^i ddi theo da^'u cha^n na`ng in tre^n dda^'t gio^`ng co' ma`u sa^~m va` ha't nho nho? ba`i da^n ca Nga co' giai ddie^.u buo^`n\. Gio' chu+o+'ng vu vo+ trong buo^?i chie^`u muo^.n\. To^i ga(.p cho^`ng na`ng khi chu'ng to^i ve^` dde^'n nha`\. Ga~ ddang ngo^`i la(.ng le~ vo't nhu+~ng nan tre\. Ga~ ga^.t dda^`u cha`o to^i va` to^i cu~ng bie^'t ra(`ng ga~ dda~ nha^.n ra to^i cu?a 30 na(m ve^` tru+o+'c qua a'nh ma('t thoa'ng su+~ng so+`\. To'c va` ra^u cu?a ga~ dda~ ba.c kho^ng kha'c gi` to^i\. To^i im la(.ng ddo^'t mo^.t ddie^'u thuo^'c\. Khi a^'y, to^i nghe co' tie^'ng chim non ddo'i mo^`i ke^u tre^n ca^y tra^m ba^`u\. Tu+` phi'a thi. tra^'n va(ng va(?ng lo+`i rao cu?a ddo^.i chie^'u Vide'o\. Na`ng dde^'n be^n ga~ va` ba?o ha~y ti`m chu't gi` dde^? dda~i kha'ch\. To^i kho^ng kha'ch sa'o vi` to^i ba('t dda^`u tha^'y ddo'i\. Ma('t to^i du` mo+` nhu+ng cu~ng phu. ba('t ddu+o+.c mo^.t con ga` no`i ddang cha.y rong chu+a chi.u va`o chuo^`ng\. o+? buo^?i tie^.c nho? a^'y, to^i va` ga~ kho^ng ai no'i to+'i ai\. Na`ng ngo^`i be^n, la(.ng im ro't ru+o+.u\. DDe^m cha^u tho^? so^ng Tie^`n to^i nghe co' tie^'ng la' du+`a xa`o xa.c va` nhi`n tha^'y a'nh la^n tinh ddom ddo'm la^.p lo`e no+i ra(.ng ba^`n ven so^ng\. Ga~ uo^'ng ro^`i la(.ng le~ trao sang to^i\. Sau ddo', ga~ a^m tha^`m ddo^'t nhu+~ng ddie^'u thuo^'c ddu+o+.c cuo^'n ba(`ng nhu+~ng so+.i Xua^n Lo^.c ma`u va`ng\. Khi he^'t nu+?a li't to^i ba?o ra(`ng na`ng ha~y cho the^m mo^.t xi. nu+~a\. Tu+` la^u, uo^'ng ru+o+.u va`o la` to^i bi. ma^'t ngu? tru+` phi pha?i uo^'ng tha^.t nhie^`u\. To^i bo^~ng nho+' to+'i vo+. to^i, ba ddu+'a con va` ba ddu+'a cha'u o+? Sa`i Go`n gio+` na`y cha('c kho^ng bie^'t to^i o+? no+i dda^u\. To^i ca?m tha^'y thu+o+ng vo+. to^i\. Na`ng tro+? ve^` va` ddu+a cho ga~ chai ru+o+.u\. Ga~ ro't ru+o+.u, co`n na`ng thi` ga('p thu+'c a(n cho to^i\. To^i hie^?u no^~i hiu qua.nh cu?a ddo^i vo+. cho^`ng gia` kho^ng con ne^n lu'c na`y no^~i ca(m thu` ga~ dda~ chie^'m ma^'t ngu+o+`i ye^u cu?a to^i hi`nh nhu+ tan bie^'n\. To^i mang ma'ng nha^.n ra gio+` dda^y to^i tha^'y thu+o+ng me^'n ca? hai ngu+o+`i\. o+? phi'a bo+` so^ng co' gio.ng dda`n o^ng go.i ddo` tra^`m tra^`m va` tie^'ng con va.c sa`nh ke^u dde^m ro'c ra'ch nhu+ tie^'ng mu+a ro+i tre^n ma'i nha`\. "Buo^`n, o^ng ba.n" - Ga~ cho+.t no'i\. "o+`, buo^`n!"\. Na`ng mi'm mo^i va` nhi`n ra cu+?a so^?\. o+? ddo', tra(ng thu+o+.ng tua^`n ha('t xuo^'ng khoa?ng sa^n a'nh sa'ng nha`n nha.t\. *** Co' pha?i na`ng o+? dda^'y kho^ng\? To^i tu+o+?ng tu+o+.ng ra lu'c to^i va` na`ng ga(.p nhau\. To^i tra? tie^`n ca` phe^ va` ddo^'t mo^.t ddie^'u Me'lia\. To^i tro+? la.i kha'ch sa.n trong dde^m khuya cu?a ti?nh ly. cuo^'i na(m va` nha^.n bie^'t tro+`i ca`ng lu'c ca`ng la.nh\. Bie^'c cha('c pha?i na`ng o+? dda^'y kho^ng\? To^i nho+' to+'i ddi.a chi? na`ng do ngu+o+`i ba.n trao cho\. No+i a^'y, la` mo^.t thi. tra^'n ddi`u hiu na(`m be^n do`ng so^ng va` nga`y nga`y co' chuye^'n ddo` ngang ddu+a kha'ch\. Tu+o+`ng DDa, 1990 " 