Gần hai mươi giờ ngủ ngồi gật gưỡng trong băng ghế, tôi tỉnh dậy bởi tiếng loa thông báo phi cơ sửa soạn đáp xuống. Phi cơ ngừng hẵn, tôi đứng dậy, với lấy cái xách hành lý, cửa mở bước lẹ ra ngoài. Hai người tiếp viên đứng chào khách có vẻ khó chịu khi thấy tôi không được tế nhị trong việc đi đứng. Mặc kệ, tình trạng muốn nôn mửa và đầu óc quay cuồng thôi thúc tôi cần một chút không khí khoáng đãng. Tôi lảo đảo, quảy xách hành lý lên vai, bước từng bước ngắn dọc theo hành lang cổng số. Dòm thấy đúng bảng số muốn tìm, tôi bước xà vào băng ghế trống gần nhứt. Ngồi một lúc lâu thấy đỡ mệt. Còn hơn bốn giờ nữa mới tới chuyến bay của mình. Tôi đảo mắt dòm chung quanh. Hành khách ngồi chờ thưa thớt. Mấy ngọn đèn từ trên cao chiếu xuống, ánh sáng dịu dàng mát mắt gợi tôi so sánh những vòm ánh sáng hắt hiu của các con đường ở quê nhà. Lần đi cảm giác bồi hồi náo nức bao nhiêu, thì lần trở về thất vọng và mỏi mệt bấy nhiêu. Trên con đường mòn vào xóm nhà xưa cũ, nhà tổ phụ hiện ra trước mắt bỗng gợi nhắc tôi nhớ đến gian nhà cạnh bên có người con gái với đôi bím dài thả lơ lửng bờ vai, với đôi mắt tròn, to ngơ ngác. Bây giờ tuổi Phỏn cũng quá nửa chừng xuân. Lòng tôi rộn lên niềm thương xót. Những lời giao ước âm thầm của hai đứa đêm nào như còn văng vẳng bên tai hòa cùng tiếng rào rào của sóng nước. Nàng trao thân, dâng hiến mảnh băng trinh con gái cho tôi. Ba mẹ Phỏn không khứng sự cầu hôn của gia đình tôi. Chút tự trọng và bất mãn tôi ra đi không lời từ biệt. Ngày đó tôi tìm quên lảng bằng cách lăn xả vào con đường binh nghiệp. Chí trai chưa vẹn thì lửa đỏ lan tràn đốt cháy quê hương. Tôi chạy dạt đến xứ người. Bây giờ kiếm tìm vô vọng bởi bóng dáng Phỏn mất biệt từ hai mươi mấy năm qua.
Ngoài khung kiếng trong suốt của phòng chờ, từ chân mây vòng tròn đỏ đã xuống hết nửa phần, không gian dấy lên màu tro xám. Đôi mắt tôi thoáng thấy một khuôn mặt người nào đó như đang mỉm cười trong bóng kiếng. Tôi nhắm mắt lại định thần, lúc mở mắt liếc dòm bên kia hàng ghế nhận ra người đàn bà Tàu đôi mắt bà ta cũng đang chăm chăm hướng về bên nầy. Tôi quay mặt phía khác. Người đàn bà rời chỗ ngồi ngập ngừng bước đến gần tôi, ấp úng :
- Ông, có phải là Đạt nhà ở xóm Tàu cạnh sông Bảo Định không?
Tôi sững sờ dòm người đàn bà lạ:
- Sao bà biết tôi?
- Ở Việt Nam, nhà tôi sát nhà ông.
Tim tôi bỗng dưng nghe chừng ngưng đập. Hồn tôi như bị cuốn nâng lên trên một bãi nhung tơ nào đó, và nghe thấy chính tiếng của mình hỏi lại như trong cơn mê.
- Mỹ Phương, có phải Mỹ Phương không?
Trả lời cho tôi bằng những giọt nước mắt chảy tràn trên khuôn mặt vừa cảm nhận hân hoan lẫn nỗi tủi buồn. Mỹ Phương ngồi nghiêng người xuống chiếc ghế trống cạnh tôi. Tay nàng lạnh ngắt trong tay tôi. Chúng tôi nghẹn lời... Thời gian như ngừng động, hồn tôi bay ngược về quá khứ. Hình ảnh của ký ức làm thân thể tôi căng phồng. Hiện lần trong trí những ngày vui với nhau trên con đường nhỏ nhiều cây lá bao quanh, vòng vèo theo rìa con sông đầy nước. Tình yêu nồng nàn, ấm áp bị ngọn gió đông ập thổi làm điêu tàn cây lá. Nỗi buồn cũ kỹ lan tới ngập hồn. Tình xưa dang dở không thể nối kết. Mỹ Phương ơi! bao nhiêu năm qua mọi sự đổi thaỵ Hiện giờ chúng ta đang trong hoàn cảnh trái ngang. Tôi đã có gia đình, không thể giữ Mỹ Phương cho mình. Một lần nữa, tôi đành làm người tình phụ.
Sửa lại thế ngồi, tôi hỏi Mỹ Phương:
- Em qua đây bao lâu rồi, ở với ai?
- Hơn hai mươi năm. Em ở với con.
Vừa nói Mỹ Phương vừa mở bóp tìm kiếm, đưa cho tôi tấm ảnh một người con trai khoảng chừng hai mươi lăm tuổi. Thằng nhỏ trong hình giống in tôi thời còn trai trẻ. Tôi hốt hoảng kêu lên.
- Nó là con anh phải không Mỹ Phương?
Tôi nghe trong sâu thẳm lòng mình những tiếng kêu vang thống thiết, xót xa, và tuyệt vời đau đớn. Ruột tôi quặn từng khúc và tâm hồn điên đảo. Tiếng nói của Mỹ Phương nghèn nghẹn bên tai.
- Tên nó là Thành, bây giờ con đi làm lo cho em. Bao nhiêu năm em đã sống một mình, gặp lại nhau nên coi như bạn thâm giao. Tình yêu của chúng ta từ lâu em đã để lắng sâu vào dĩ vãng. Chút ân tình cũ sót lại là đứa con đã lớn khôn.'
Bên ngoài, vòm trời đêm đen thẫm, loáng thoáng vài ngôi sao nhợt nhạt không đủ soi buồn đáy mắt, tôi từ tạ nàng với ngấn lệ long lanh. Những giọt nước mắt bồi hồi nhớ lại đêm tình ái đầu đời và sự thương cảm đang dày xéo hồn tôi. Tôi đã vô tình gieo nỗi đắng cay cho nàng suốt cuộc đời. Ngồi đây mà thân xác tôi dường như phiến băng rã tan trong nước sông đêm nồng nàn đó và còn lờ mờ thấy lại hình ảnh lớp sương phủ dầy là đà trên triều sóng luân lưu. Tha lỗi cho tôi. Hãy tha thứ như tha thứ cuộc đời đã bắt em vào nẻo đoạn trường. Hãy quên và xem như chúng ta chưa cùng một lần ân ái. Quên hết những buổi chiều mưa, những khúc nhạc bên sông, những ảo vọng thần tiên làm ngẩn ngơ kỷ niệm và quên luôn trên mặt đất nầy có một người đàn ông đã khước từ bổn phận bỏ đi biền biệt không hề biết chấm dứt cuộc hành trình.
Tiếng loa nhắc nhở chuyến bay của Mỹ Phương sắp khởi hành. Nàng đứng lên với lấy cái xách tay cúi đầu đi thẳng. Tôi dòm theo cho tới khi dáng nàng khuất chìm vào vòm cửa sâu hun hút. Tôi ngồi đó bàng hoàng như người nằm mơ vừa tỉnh dậy. Trống không. Bây giờ thẳng thắn ôn lại lần cuối, cuộc sống đã qua như một giấc mơ đời.
* * * * *
- A Phỏn ơi... ! A Phỏn!
Chú Ngầu đứng đàng sau nhà kêu con gái, âm thanh vang dội trên mặt sông.
Mới sáu giờ sáng.
Dòng Bảo Định giang còn đẫm mình trong màn sương trắng. Không khí trong lành hòa cùng làn gió nhẹ phả về tứ phía. Lòng sông thấp thoáng ghe, xuồng khẳm lừ hướng về phía chợ. Từ dãy nhà ven sông đến phần nhà bên kia đường lố nhố lầu có, trệt có, cuồn cuộn khói bếp đùn lên lan tỏa trong không khí cùng tiếng khua động nổi trôi đây đó. Xóm nhà của người Tàu chộn rộn mỗi đầu ngày như những năm tháng trước.
Sàn nhà phơi tương bắt dài ra gần giữa sông. Năm bảy chục cái khạp có nắp đậy kín được sắp ngay hàng thẳng lối phơi mình theo tháng ngày bất định. Chú Ngầu đứng giữa sàn phơi tương cất tiếng kêu con lần nữa.
- A Phỏn... , nị đâu rồi.
Không lên tiếng, Phỏn ló ra cửa sau, đủng đỉnh đi về chỗ cha đang lúi húi. Chú Ngầu chỉ cho con gái mấy cái khạp tương cần phải lấy ra bán hôm nay, rồi bỏ đi lên nhà trước. Phỏn lặng lẽ làm việc hằng ngày của mình. Dở nắp khạp, lấy gáo nhựa có cán dài thọc sâu vào khạp tương mút ra đổ vào mấy cái thau chồng lên nhau đã gát sẵn trên nắp khạp cạnh bên. Những hột tương mập tròn mộng nước sền sệt lẫn lộn với những khoanh gừng nhiều hình thể khác nhau, toát ra không khí mùi thơm đặc biệt. Hằng ngày đã quen với mùi tương như vậy mà mũi Phỏn cũng thun lại hít hít như thưởng thức thêm hương vị đã có sẵn từ lâu phất phưởng trong không khí đó đây. Phỏn bưng từng thau nho nhỏ đặt dài theo lối đi giữa hai đám khạp tương. Phần tương ngọt và tàu xì lấy ít hơn, mỗi thứ vài thau. Lấy tương đủ như lời Pá dặn, Phỏn khuân từng thau đem ra sân gạch trước nhà sắp ngay ngắn vào chiếc xe cây có tay đẩy. Màu vàng ngoách tươi tắn của những thau tương gừng khơi dậy vị giác nằm kiêu hãnh bên mấy thau tương ngọt và thau tào xì đen đủi. Xong xả, Phỏn phủ lên mấy thau tương tấm nhựa mỏng màu xanh, che đậy bụi đường và che luôn sự lộ liễu. Ngày nào cũng vậy, đem tương ra chợ cho mẹ bán và dẫn hai đứa em trai đi học ở trường tiểu học cách chợ vài con đường. Công việc thường ngày quá quen thuộc, Phỏn làm việc với nét mặt tư lự cố hữu. Thường từ chợ trở về trước khi băng qua đường đẩy xe vô ngõ, Phỏn luôn dòm vào căn nhà bên cạnh, như thử tìm kiếm bóng dáng người yêu. Nhưng anh vẫn biệt tâm.
Hôm nay, Phỏn cũng dòm vào căn nhà cuối dãy, thấy một người con trai từ căn nhà đó đi lướt qua, mắt mở lớn ngơ ngẩn dòm theo. Sao người đó lại giống hệt anh vậy. Vẻ mặt tươi cười trong sáng. Vầng trán cao, mớ tóc bồng bềnh. Dáng dấp vừa tinh nghịch vừa oai hùng ngang ngược. Có phải anh không? Thấy em mà anh lạnh lùng hờ hững. Trên khúc đường nầy dưới dòm trời xanh lồng lộng, cơn gió lốc ngất ngây mùi sông nước lẫn với mùi đậu nành rang. Anh đã ra, vào, đi về, đã có những nỗi vui, buồn, giận với em. Bây giờ đã quên em, quên mất biệt đứa con gái Tàu xấu số. Chúng mình đã xa nhau hơn hai tháng. Pá em đâu hiểu được chúng ta tuy hai người nhưng đã thành là một, đành đoạn từ chối lời cầu hôn của mẹ anh. Pá còn quá câu nệ giữa hai chủng tộc khác nhau. Pá đâu biết rằng sự từ chối của ông đã gây cho em nỗi thống hận. Tưởng giận hờn trong phúc chốc, ra đi cho nguôi ngoai rồi anh sẽ trở về. Em quay quắt đợi chờ mòn mỏi. Anh ở đâu? Có thấu hiểu được hiện giờ hòn máu nhỏ của anh đang lớn dần trong cơ thể em. Vì anh, em sẽ nhận chịu tất cả mọi điều, khốn khổ và ô nhục trong cuộc sống. Không có chuyện tày trời xảy đến. Không có trường hợp kết tinh và sự tượng hình một bào thai của hai đứa, em cũng cố gắng quên đi, xem như chúng ta chưa hề quen biết. Niềm hạnh phúc ước ao xa vời, không bao giờ thành tựu được trong đời của một người con gái bất hạnh như em. Sự gần gũi chỉ một lần, nên anh đã coi giữa chúng ta không một dây tơ ràng buộc nào. Coi như giờ trước, hôm qua, chiều nay, đêm nay, ngày mai, mãi mãi suốt đời không có phút giây nào tái hội. Không lẽ nào chúng ta phải sống xa nhau, khi người này đã chan hòa trong máu, huyết tủy xương của người kia. Chúng ta chỉ chung sống một đêm. Một đêm thần tiên bằng đằng đẵng một năm hạ giới. Em đã trân quí vô ngần, những thời gian anh ở bên em. Nhớ anh em chỉ biết ngốn vào miệng những kỷ niệm và uống từng mảnh nhỏ thời gian chúng mình quấn quýt. Nhà anh bên kia. Nhà em bên này. Cắt chia ranh bởi hàng rào bùm xụm. Hai đứa quen nhau từ ấu thợ Lớn lên cùng một vùng đất đai mầu mỡ, một dòng sông, một con đường. Cùng đi học. Hai lượt đi, về trên đường có hàng điệp đỏ. Thân thiết. Rồi yêu nhau. Yêu cho đến nỗi không thể kềm giữ... Nhưng thôi, không còn mấy thời gian nữa... Cái thai mỗi ngày một lớn. Làm sao che đậy được xóm diềng. Làm điếm nhục gia phong. Pá biết được sẽ không để em sống. Nhớ tới sự nghiêm khắc thường có hằng ngày trong nhà, Phỏn run rẩy và liên tưởng tới sự trừng trị. Phải làm sao? Phỏn úp mặt vào đôi bàn tay nức nở.
Bóng tối của đêm mênh mang lành lạnh, trời tối đen với những vì sao trắng toát. Gió lùa lay động cành lá. Những giọt sương khuya rơi lộp độp trên mái tôn sau nhà. Nằm trong phòng trăn trở, toan tính không biết phải than thở cùng ai khi biết được một lần nữa Pá đã khước từ lời cầu hôn của cha mẹ A Dzìn. Lần nầy lấy cớ hai nước thù hằn từ ngàn xưa, Quảng Đông không làm sui gia với Hẹ. Uổng công Phỏn đã đầu mày cuối mắt quyến rủ. Cắn răng nhắm mắt, sắp đặt, hiến dâng thân xác cho A Dzìn để cứu vãn cái thai đã ba tháng. Gục đầu vào gối, kêu mẹ thầm trong cổ họng với nỗi ngán ngao tuyệt vọng. Phỏn nghẹn ngào nất lên trong sự nghiệt ngã của mình. Điều muốn liều thân hủy mạng sống cho trôi theo dòng nước vẫn nhuốm lên nhắc nhở trở lại khi bước đường cùng, khó khăn, một mình trong vòng vây trùng điệp của định mạng. Hai hàng nước mắt chảy dài, Phỏn đành phải dùng cái chết. Đó là biện pháp cuối cùng. Kết quả của một phút yếu mềm mà đời mình có những tháng năm hờn tủi, những ngày gượng gạo vui cười. Có ai biết cái chết đang gần kề với tôi không? Bên ngoài đêm đen vẫn vây phủ bầu trời, những vì sao khuya đã ẩn mình trong mây. Đã quyết định, Phỏn bước khỏi giường, nhẹ nhàng mở cửa ra đi. Lần theo lối mòn thôn xóm, băng mình thầm lặng luồn lách qua những bụi bờ, ẩn hiện như hồn ma trong bóng tối. Đi hoài theo cạnh dòng Bảo Định hiền hòa mà Phỏn cảm thấy lòng mình không yên ổn, xôn xao như lượng nước nhấp nhộ Phía trời xa nỗi lên vài tia chớp ngoằn ngoèo, và tiếng gầm gừ tưởng như trời sắp sập. Phỏn nghĩ có lẽ sập trời thì sướng biết bao. Qua khỏi cầu bà Tàu, cơn mưa đêm bỗng nhiên đổ ập xuống. Tấm màn nước khổng lồ thường trực tuôn đều đặn những dãy nước căm căm lạnh buốt xương dạ Phỏn lao đao, hai con mắt ríu lại mịt mù ướt nước và mê sảng đi giữa sự lùng bùng của cây lá ven sông. Mưa lất phất rơi Người Phỏn đã lạnh và sũng nước. Lần dò hoài trong tăm tối cho đến khi cơn sốt hoành hành, đầu váng, mắt hoa. Quanh quất đâu đây những cụm bần, những cây bằng lăng hàng hàng, lớp lớp chen chúc. Liều chết, Phỏn đã bất kể thân xác bắt đầu bật nóng dữ dội. Ước độ đã thật xa nhà. Mù mờ qua đáy mắt một cây bần cao mọc xiêng thẳng giữa sông. Lẩy bẩy Phỏn đến dưới gốc cây.Trèo lên. Mò mẫm bò gần ngọn. Cắn chặt môi đè tiếng khóc. Phỏn hành động như người điên. Nhắm mắt buông tay...
Phỏn thấy mình ngã mạnh vào một tấm liếp cửa lá của căn chòi hoang nào đó trong cánh rừng thưa. Cơn gió nhẹ từ hướng nào trong cõi âm u lạnh lùng thổi tới. Chung quanh tối đen như mực, Phỏn tự hỏi, đây là đâu? địa ngục a tỳ?Tự hỏi nhưng không thể trả lời. Nhướng mắt, thấy có cây đèn trứng vịt nhập nhòa bên trong. Phỏn bật ngồi dậy định đi vào chỗ có cây đèn thì cánh cửa và căn chòi bỗng quay tít. Một con quái vật từ bên ngoài cửa liếp phóng tới chụp vào cấu xé, Phỏn la hét giãy giụa căn chòi chuyển động, sập xuống đè người Phỏn dẹp lép dưới mấy tấm vách lá chồng chất lên nhau.
Phỏn tỉnh dậy trong trạng thái đau nhứt khắp châu thân. Đưa mắt liếc dòm căn phòng kín bưng, chút ánh sáng xiêng qua kẽ hở lờ mờ soi bốn bức vách cây. Cựa mình chiếc giường tre phát ra tiếng kêu cót két. Đỉnh mùng ngã màu vàng pha mấy vòng tròn hoen ố. Bàn tay Phỏn vô tình bấu vô chiếc chiếu dưới lưng mềm nhũn, sợi chiếu đứt tả tơi. Đây là đâu? Ai cứu tôi. Qua rồi cái chết. Hạn hán thổi bay những hơi nước ẩm ướt trong tròng mắt. Không còn khóc được nữa. Không biết bên ngoài sáng hay tối Phỏn tự hỏi như vậy và lắng tai nghe dường như có tiếng khua động trong nhà. Tiếng dép lẹp xẹp, bước chân của ai đó mỗi lúc một gần thêm, một người đàn bà bước vào. Phỏn tròn mắt dòm người lạ:
- Cháu đã tỉnh lại rồi.
Ngập ngừng và bối rối Phỏn chóng tay ngồi dậy theo thói quen quờ quạng hai chân tìm đôi đép. Người đàn bà cuối xuống cầm đôi dép đang mang tra vào chơn nàng:
- Cháu mang đỡ đôi dép nầy. Hãy nằm xuống nghỉ trông cháu còn mệt lắm -vừa nói người đàn bà vừa đỡ nàng nằm xuống - Dì đã nấu cháo. Mấy đêm, ngày cháu hôn mê đâu có cơm cháo gì, ráng bình tỉnh ăn uống lấy lại sức. Củng may hôm đó mưa lớn không đi nữa được, phải núp ghe dưới khóm bần. Trời tối đen như mực. Ông nhà tôi mò hồi lâu mới kéo được cháu lên, xóc nước. Sao dại dột vậy? Có chuyện gì thì nói thật với mẹ chạ Chết như vậy không nên đâu.
Bà kể lể một hơi. Phỏn lặng thinh. Nghẹn ngào. Dòm người đàn bà lạ, có gương mặt hiền lành, đôi mắt xót xa của bà ngó thẳng vào mặt người đối diện cho một cảm tưởng được bao che, an ủi. Lòng chợt nguôi ngoai như trong cơn nóng bức có một luồng gió mát lạnh ào ào thổi đến. Cuối cùng Phỏn bập bẹ như mới tập nói :
- Thưa dì, dì thật nhơn đức. Được dì cứu sống. Cháu không dám trở về nhà. Có thai... Cháu lỡ dại... Nếu được chết thì đỡ khổ hơn.
Người đàn bà tốt bụng như hiểu hoàn cảnh khó khăn của nàng:
- Cháu yên lòng ở đây với dì. Dì, dượng không có con. Thủng thẳng rồi cho gia đình cháu biết. Từ đây về sau cháu kêu là 'dì haí nha.
Phỏn yên lặng với hai hàng nước mắt chảy dài theo khóe... cùng lúc tay Phỏn xoa chung quanh bụng mình.
Buổi chiều trong phố chợ hoang vu như thành phố không người. Rời rạc mấy người bộ đội súng ống đi rõn, cuối cùng mất hút sau dãy nhà lầu cao. Phỏn đảo mắt dòm quanh, đi nhanh về phía căn nhà của cha mẹ. Cửa nhà đóng kín, vắng lặng. Phỏn đứng trước nhà. Năm ngón tay run lên trên khung cửa, Phỏn ngập ngừng không dám gọi. Dòm lên cao, hàng chữ trong tấm bản treo phía trên cửa đập vào mắt cho biết căn nhà đã bị niêm phong. Tay bồng con, tay chỏi vào vách nhà chảy nước mắt Phỏn cắn răng để khỏi bật tiếng khóc. Quanh đây đâu còn ai mà nhờ vả. Pá và má nàng đã đi thật rồi. Phỏn nghĩ nhanh hay mình trở lại nhà dì Hai. Nhưng mà... Thời điểm bơ vơ lạc loài dấy lên trong trí, nước mắt không ngừng tuôn khi dòm đứa con đang ngủ vùi trên vai. Thở dài, ngao ngán cho phận mình. Bỗng nghe tiếng một chiếc xe nào đó qua đường, chạy chậm lại khi ngang chỗ Phỏn đứng. Chiếc xe ngừng hẵn. Một người đàn ông mở cửa xe bước mau về phía Phỏn. Tiếng nói thất thanh trong gió thoảng 'A Phỏn lên xe về nhà anh, mau đị' Dầu mặt quay vào trong cửa, Phỏn cũng biết ai kêu réo mình. Bối rối chưa biết phải hành động sao cho đúng thì người đàn ông đó đã tới sát bên Phỏn sớt bồng đứa nhỏ, miệng hối thúc 'Lên xe mau đi Phỏn, đừng ngại, ngày mai anh đưa em rời nơi đây với gia đình anh, sẽ gặp được Pá và má của em bên kia. Liếc dòm thoáng nhận ra ánh mắt trìu mến của người đàn ông đang chiếu châm bẩm vào mặt thằng nhỏ. Trong đà này chắc chắn A Dzìn tưởng thằng bé trên tay là con của anh? Không nói một lời, nàng cúi đầu lẵng lặng bước theo như người mộng dụ Tiếng cửa đóng mạnh đứa bé giật mình tỉnh giấc, mếu máo. Giọng ru của người đàn ông nhè nhẹ : Ầu... Ơ... Ghe xuồng đặc lệt bờ kinh. Anh về... thu xếp cùng tình nuôi con... Mặt bừng nóng như mới nhắp chun rượu cay nồng, Phỏn vội quay dòm dãy phố dọc theo đường vã vờ như không nghe câu hát ru con của người đàn ông ngồi phía trước.
