Năm lên sáu tuổi , lúc ấy ở đất Long Xuyên thật êm ả ! . Mỗi chiều mẹ tôi thường dắt tôi vào Đại Chủng Viện Tê rê sa để nghe giảng lời Chúa và các buổi Thánh Lễ cầu nguyện về Mẹ Tê rê sa . Vừa qua cầu Hoàng Diệu thì đến chủng viện , nơi đây phong cảnh rất đẹp, có trồng nhiều cây lớn che mát cả một vùng .

Trong buổi cầu kinh ! Nghiêm trang mọi người hướng đến Tượng Đức Mẹ cầu nguyện rất lâu kế tiếp là khúc nhạc Thánh Ca trầm bổng vút cao . Sau khi mặt trời vừa tối ! Hai mẹ con ra về trên đường Gia Long rợp bóng mát , trong lòng ngập tràn hạnh phúc .

Nhà của tôi nằm trong xóm nhỏ trên đường Ngô Quyền , vây quanh là một khu vườn nhỏ trồng soài , mận , ổi …… cho quả quanh năm . Tuổi ấu thơ tôi trải qua êm đềm , dù chiến tranh vẫn còn vang xa … . Năm ấy tôi vào tiểu học , vào trường Nam Long xuyên tôi học rất cũ kỹ nhưng rộng lớn . Dạy tôi vào lớp năm (*) là ông thầy giáo già nhưng rất thương trẻ , và bọn học trò chúng tôi cứ kêu bằng ông . Bóng dáng cử chỉ của ông khiến bọn học trò rất khó quên . Nhiều mùa hè cũng trôi qua ! Mang theo cả niềm ước mơ của tôi và thời thơ ấu . Chiến tranh kết thúc ! Tôi lại phải xa nơi đây lên Sài gòn .

Tôi không thể quên hình ảnh năm xưa những chiều lá rụng , từng bước nhỏ nhoi bên mẹ đưa cánh tay theo bước ! Thoăn thoắt tôi đi . Đó chính là những kỷ niệm ngày xưa đầy thơ dại nhưng thoang thoáng nỗi buồn nhớ nhung sâu thẳm .

Đã qua nhiều năm ! Tôi không trở lại nơi ấy , không biết bây giờ thay đổi ra sau . Trong khu vườn nhà yên tỉnh năm xưa cây trái có còn tươi tốt ! Hay không còn nữa !. những con đường năm xưa có còn rợp bóng cây và theo thời gian , cảnh chiều hoàng hôn có còn vắng lặng . Một nỗi buồn lặng lẽ xâm chiếm tâm hồn , cái cảm giác lẽ loi , dang dở như cuốn lấy tôi lấp vào tim từng hồi lưu niệm .

Hôm nay trở lại tôi lê từng bước trên những con đường và công viên năm ấy . Bây giờ là mùa mưa , những giọt nước thi nhau rơi , dưới con đường từng vũng đọng , bầu trời tối xám trắng mênh mang . Đường hoang vắng dần , tôi lại thấy được cảnh năm xưa mà tuổi thơ đi qua !. Lại nhớ thuở mẹ và tôi từng bước theo dòng người vào Chủng Viện cầu kinh , lại nhớ Thánh Ca lời Chúa vang trong chiều ! Hòa lẫn theo tiếng chuông sinh động ..... .

Hoàng hôn đến dần ! Mưa rồi cũng ngơi bớt , nhìn những vệt nước còn lấp loáng vương vãi trên mặt đường ! Tôi bâng khuâng rồi chậm bước vào một quán nước cạnh công viên . không khí cũng theo vào tôi khẽ run vì hơi lạnh . Đến đêm mưa cũng tạnh và ánh trăng rằm đem một màu sáng dịu toả nhẹ nhàng vắt qua cầu Hoàng Diệu . Chợt nhớ hai câu thơ bất hủ

“ Cầu nào cao bằng cầu Hoàng Diệu

Gái nào điệu bằng gái Long Xuyên “

Những lời thơ người lớn mà năm xưa tôi từng nghe , và chẳng biết gì về chữ “điệu “ trong thơ .

Giọt cà phê sóng sánh đen đặc, vị đắng ngọt quyện môi . Tôi bồi hồi nhìn người đàn ông quẫy chiếc xe lôi đạp đi về hướng đường Trần Hưng Đạo , con đường tuổi thơ tôi mỗi ngày nắm tay mẹ đi học .

Những cô gái Long xuyên vẫn như xưa trong tà áo dài trắng thướt tha , đội những chiếc nón bài thơ bước ra từ những lớp Anh ngữ ban đêm vây trắng cả con đường . Một đôi mắt chợt nhìn tôi ! Thoáng ngỡ ngàng ! Rung động thật lạ kỳ . Đôi mắt thật giống mẹ tôi năm xưa ! Ấm ấp và hiền dịu .

Nhớ ngày trước tôi từng ước ao , khi trở lại sẽ đi và lùng sục khắp nẻo đường quê hương để tìm lại cái thời thơ ấu trôi sâu trong dĩ vãng . Tối đến tôi sẽ ngồi hàng giờ dưới ghế công viên , nhìn dòng sông âm thầm chảy . Từng đám lục bình trôi dật dờ theo dòng nước cuộn đỏ đục ngầu .... Đâu đó những chiếc ghe lập lừ thoăn thoắt theo dầm bơi của cô thôn nữ xa dần.....Rồi khuất hẳn sau khúc quanh .

Bạn cũ không còn ! Họ cũng như tôi ra đi tứ xứ , không biết có trở về như tôi hay không ! Tôi nhớ hai cô em gái nhỏ con dì , mỗi sáng chúng tôi cùng nhau đi học trên con đường vắng đến trường . Vừa đi vừa đùa giỡn rượt nhau vòng quanh những chiếc ghế công viên Gia Long . Và ngày cứ trôi qua thầm lặng ngốn hết tuổi ấu thơ của tôi chôn vào kỷ niệm .

Buổi sáng không khí ồn ào xe chạy tấp nập huyên náo cả con đường . Tôi thức dậy khẽ vươn vai và ra cửa sổ sân thương khách sạn nhìn xuống ! Một thành phố thu nhỏ dưới chân ! Con đường Trần Hưng Đạo như dòng huyết mạch nối hai cây cầu Hoàng Diệu và Nguyễn Trung Trực đen loáng trong nắng sớm .

Tôi rẽ từng bước trên đại lộ rộng và ngắm nhìn lần cuối trước khi rời khỏi Long Xuyên , lòng bồi hồi nhớ mẹ ngày xưa bên tôi trên con đường vào Chủng Viện Tê rê sa mà cuộc đời thơ ấu tôi in vết . Thầm cầu nguyện và ước hẹn sau này sẽ về thăm lại quê hương , nhớ câu ca : “Quê hương là chùm khế ngọt , cho tôi trèo hái mỗi ngày ……” Lòng buồn rười rượi khi nghe tiếng chuông Thánh Đường Đại Chủng Viện vang lên rồi nhỏ dần ………